Φίλες και φίλοι.
Συντρόφισσες και σύντροφοι.
Ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε τα 100 χρόνια που συμπληρώθηκαν φέτος από την έκδοση του 1ου τεύχους της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης είναι να ανταποκριθούμε στο κάλεσμα του ΚΣ της ΚΝΕ να ξεδιπλώσουμε πλατιά ιδεολογική, μορφωτική αντεπίθεση εκεί όπου σπουδάζει, εργάζεται, ζει η νεολαία.
Να ανταποκριθούμε όλοι μας σ’ αυτό το καθήκον στην πράξη, όχι στα λόγια. Να δώσουμε τη μάχη για να αφομοιώσουμε πριν απ’ όλους εμείς βασικές γνώσεις της επαναστατικής θεωρίας. Να πρωταγωνιστήσουμε στη διάδοση του μαρξισμού-λενινισμού, στην αναβάθμιση της ιδεολογικής παρέμβασης του Κόμματος και της ΚΝΕ.
Η ίδια η εκατοντάχρονη διαδρομή της ΚΟΜΕΠ φωτίζει τον αναντικατάστατο ρόλο των τευχών της για να φέρουμε σε πέρας αυτήν τη σημαντική αποστολή. Από το πρώτο τεύχος της μέχρι σήμερα η συμβολή της ΚΟΜΕΠ παραμένει ανεκτίμητη στην ιδεολογική, πολιτική και μορφωτική δουλειά του Κόμματος, στον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού.
Η προκήρυξη της δίμηνης καμπάνιας από το Κεντρικό Συμβούλιο για τη διάδοση της ΚΟΜΕΠ στους νέους αναγνώστες και η συζήτηση που θα ανοίξουμε στο γιατί είναι αναγκαίο να μελετάμε και να διαδίδουμε την ΚΟΜΕΠ αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για να φωτίσουμε ένα θεμελιακό ζήτημα: Το ρόλο της επαναστατικής κομμουνιστικής κοσμοθεωρίας για να υπάρξει αποτελεσματική επαναστατική δράση.
Να φωτίσουμε τον ίδιο το ρόλο και την ευθύνη του Κόμματος για τη δημιουργική ανάπτυξη της μαρξιστικής θεωρίας, με βάση τα νέα προβλήματα, τις σύγχρονες συνθήκες, αλλά και την αυτοκριτική εξέταση της ιστορικής πείρας της ταξικής πάλης στην Ελλάδα και διεθνώς.
Αυτό το ζήτημα έχει ιδιαίτερη σημασία στις σημερινές συνθήκες όπου κλιμακώνεται η ιδεολογική επίθεση της αστικής τάξης, μετά από τη νίκη της αντεπανάστασης στη δεκαετία του 1990 και τη μεγάλη υποχώρηση του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Το κάθε στέλεχος, μέλος και φίλος της ΚΝΕ πρέπει να προβληματιστεί σχετικά με την ανάγκη να γίνουμε πιο ικανοί στη διεξαγωγή της ταξικής πάλης, στο επίπεδο των ιδεών.
Ασφαλώς, φίλες και φίλοι, έχει μεγάλη σημασία η δική μας καθημερινή αγωνιστική δράση για τα οξυμένα προβλήματα και τις ανάγκες της νεολαίας. Ασφαλώς έχει σημασία να είμαστε, και είμαστε σταθερά παρόντες στην πρώτη γραμμή των αγώνων με μαχητικότητα, με ανιδιοτέλεια, με διάθεση για θυσίες.
Αρκούν όμως αυτά για να παίξουμε το ρόλο μας ως επαναστατική πρωτοπορία της εργατικής τάξης;
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗΣ
Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, αρκεί μόνο να σκεφτούμε τα δεκάδες ερωτήματα με τα οποία μας βομβαρδίζουν οι νέοι με τους οποίους συζητάμε στις σχολές και στους χώρους δουλειάς. Μας ρωτούν αν θα έχουν αποτελέσματα οι αγώνες, αν στις σοσιαλιστικές χώρες υπήρχε δημοκρατία και ελευθερία, αν αξίζει να παλέψουμε για μια διέξοδο, το σοσιαλισμό, που εμφανίστηκε στην Ιστορία και ηττήθηκε, και τόσα άλλα.
Τόσο η νεολαία όσο και συνολικά ο λαός βομβαρδίζονται καθημερινά και πολύμορφα απ’ όλες τις εκδοχές της κυρίαρχης αστικής ιδεολογίας.
Πολυάριθμοι, πλουσιοπάροχα αμειβόμενοι μηχανισμοί διαβεβαιώνουν συνεχώς ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση εκτός των τειχών του καπιταλιστικού συστήματος, ότι είναι μοιραίο να ζούμε μέσα στο βάλτο της εκμετάλλευσης, της ανασφάλειας, της φτώχειας, της ανεργίας.
Αστικά κόμματα, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, πανεπιστημιακοί καθηγητές, ΜΚΟ και τόσοι άλλοι τους διαβεβαιώνουν ότι η καπιταλιστική βαρβαρότητα μπορεί να εξανθρωπιστεί, ότι μπορεί να μειωθεί η κοινωνική αδικία, να υπάρξει καπιταλιστική ανάπτυξη φιλική στο περιβάλλον με «Πράσινο New Deal». Ισχυρίζονται ότι η ταξική πάλη ανήκει στο παρελθόν, ενώ η ταξική συνεργασία και η εθνική ομοψυχία οδηγούν στο μέλλον της κοινωνικής ευημερίας, της βιώσιμης ανάπτυξης για όλους.
Σκεφτείτε επίσης τους πακτωλούς χρηματοδότησης που κατευθύνει η ΕΕ σε ινστιτούτα, ακαδημαϊκά φόρουμ, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης για να προβάλει την επίσημη πολιτική της του αντικομμουνισμού και του αντισοβιετισμού, μέσα από την ανιστόρητη θεωρία των δύο άκρων, την προσπάθεια εξίσωσης του ναζισμού με το σοσιαλισμό που γνωρίσαμε.
Σκεφτείτε πόσο επίμονα μας παρουσιάζουν μια μορφή της δικτατορίας του κεφαλαίου, την αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία, ως το πιο προοδευτικό σύστημα διακυβέρνησης, με το επιχείρημα ότι διασφαλίζει την τυπική ισότητα του κάθε πολίτη απέναντι στο νόμο και το «σεβασμό στη διαφορετικότητα», δηλαδή στην ανταγωνιστική ελευθερία του κάθε ατόμου απέναντι στα άλλα. Ατελείωτες συνεχείς παρεμβάσεις γίνονται για να μας πείσουν πόσο δημοκρατικό είναι να σεβαστούμε στην ουσία το ατομικό δικαίωμα του καπιταλιστή να εκμεταλλεύεται τους εργαζόμενους.
Να αποδεχτούμε ως ελεύθερη την κοινωνία της ανταγωνιστικής αρένας του καπιταλισμού, η οποία απομονώνει τον άνθρωπο από τους συνανθρώπους του. Να αποδεχτούμε ότι είναι παρωχημένος ο σοσιαλισμός, η κατάργηση της μισθωτής σκλαβιάς, δηλαδή η μόνη λύση που επιτρέπει με τον επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας την ελεύθερη άμεση σύνδεση των ανθρώπων στην παραγωγή και στην κοινωνική ζωή, χωρίς τη μεσολάβηση του ζυγού της καπιταλιστικής αγοράς.
Ας σκεφτούμε με πόσο συστηματικό τρόπο προωθούνται στα πανεπιστήμια και γενικότερα στη νεολαία οι ιδεαλιστικές προσεγγίσεις του μεταμοντερνισμού και του ατομικού αυτοπροσδιορισμού, που αρνούνται στην ουσία τη δυνατότητα να προσεγγίσουμε επιστημονικά την αντικειμενική αλήθεια.
Ας σκεφτούμε πώς προβάλλεται σήμερα η αντιδραστική άποψη ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές υποκειμενικές αλήθειες και ότι είναι τάχα προοδευτικό να υποκλιθούμε στον υποκειμενισμό, στον ανορθολογισμό, στον αγνωστικισμό. Μας καλούν να αποδεχτούμε ότι οι διαφορετικές τάξεις, τα έθνη, ακόμα και ο ίδιος ο χώρος δεν έχουν αντικειμενικό υλικό υπόβαθρο, αλλά αποτελούν νοητικές κατασκευές και ταυτότητες κάποιων ομάδων υποκειμένων.
Αυτός ο αστικός καθημερινός ιδεολογικός βομβαρδισμός επιδρά αντικειμενικά, φίλες και φίλοι, σε πλατιά τμήματα της νεολαίας και του λαού, σε άλλους περισσότερο, σε άλλους λιγότερο. Οδηγεί στον ατομισμό, στην παθητικότητα, στο συντεχνιασμό, στη μείωση της διάθεσης για μαχητική διεκδίκηση των απαιτήσεων, στη μείωση ακόμα και των ίδιων των απαιτήσεων να ικανοποιηθούν οι ανάγκες μας.
Αυτός που πιστεύει σήμερα ότι δεν υπάρχει διέξοδος από το σημερινό βάλτο της εκμετάλλευσης, δύσκολα στρατεύεται και στον καθημερινό αγώνα για τα προβλήματά του. Ακόμα και όταν συμμετέχει προσωρινά, εύκολα απογοητεύεται στις πρώτες δυσκολίες του αγώνα. Πολύ πιο εύκολα μπορεί να εναποθέσει τις ελπίδες του στις προεκλογικές διακηρύξεις των αστικών κομμάτων, σε λύσεις που θα έρθουν από τα πάνω. Γι’ αυτό και η εύστοχη ιδεολογική διαπάλη που κλονίζει την αντίληψη του καπιταλιστικού μονόδρομου αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για να αποφασίσουν να οργανώσουν τον αγώνα τους και να βαδίσουν στο δρόμο της ανατροπής, στο δρόμο της επαναστατικής ταξικής πάλης περισσότεροι νέοι, ευρύτερες εργατικές-λαϊκές δυνάμεις.
Γι’ αυτό και το ξεδίπλωμα της ιδεολογικής αντεπίθεσης αποτελεί το μεγάλο στοίχημα, τον κρίσιμο παράγοντα για να συσπειρωθούν, να κινητοποιηθούν, να σημαδέψουν τον πραγματικό αντίπαλο, την εξουσία του κεφαλαίου, χιλιάδες νέοι που σήμερα ακόμα φοβούνται, διστάζουν, αμφιβάλλουν, ταλαντεύονται.
Γι’ αυτό και στο 21ο Συνέδριο του Κόμματος αποτέλεσε κεντρικό ζήτημα των επεξεργασιών μας ο στόχος να γίνει πιο διακριτός στις πλατιές εργατικές-λαϊκές δυνάμεις ο ρόλος του ΚΚΕ ως φορέα των νέων ιδεών της επαναστατικής κοινωνικής προοπτικής, της σοσιαλιστικής απάντησης στα μεγάλα προβλήματα που ζητούν επιτακτικά τη λύση τους στον 21ο αιώνα.
Γι’ αυτό τονίσαμε ότι η αναβάθμιση της ιδεολογικής μας παρέμβασης δεν αποτελεί κάποιο συμπληρωματικό, ειδικό καθήκον, αλλά βασικό στοιχείο της καθημερινής μας δράσης, ώστε αυτή να εναρμονίζεται στην πράξη με την προβολή της αναγκαιότητας και της ιστορικής επικαιρότητας του σοσιαλισμού. Με άλλα λόγια, τονίσαμε ότι πρέπει όλοι και όλες να αναβαθμίσουμε την προσπάθεια και τις ικανότητές μας, ώστε πάνω στο έδαφος του καθημερινού αγώνα για τα οξυμένα λαϊκά προβλήματα να προβάλλουμε μέσα στη ζωή συγκεκριμένα τις επεξεργασίες μας, το Πρόγραμμά μας, τη στρατηγική μας για το σοσιαλισμό-κομμουνισμό.
Σε αυτήν την προσπάθεια ιδεολογικής και μορφωτικής προετοιμασίας και αντεπίθεσης των δυνάμεών μας, όλοι μπορούμε να καταλάβουμε το σημαντικό ρόλο που παίζει η ΚΟΜΕΠ. Μπροστά στις σύνθετες απαιτήσεις της ταξικής πάλης, ιδιαίτερα μετά από τις αντεπαναστατικές ανατροπές, η ΚΟΜΕΠ αποτελεί, χωρίς υπερβολή, το θεωρητικό, ιδεολογικό και πολιτικό στήριγμα της επαναστατικής δράσης των μελών και στελεχών του ΚΚΕ και της ΚΝΕ.
Στην ίδια κατεύθυνση συμβάλλουν επίσης οι εκδόσεις της Σύγχρονης Εποχής, οι εκλαϊκευτικές μπροσούρες της ΚΝΕ, το σύστημα εσωκομματικής μόρφωσης με τις διάφορες σχολές του, οι βιβλιοπαρουσιάσεις και οι εκδηλώσεις της Οργάνωσης, η συστηματική προσπάθεια αυτομόρφωσης κάθε μέλους της ΚΝΕ.
Ο θεωρητικός εξοπλισμός, φίλες και φίλοι, των δυνάμεών μας δεν έχει ως αποκλειστικό, μοναδικό στόχο να μας καταστήσει πιο ικανούς στη διαπάλη με τον πραγματικό αντίπαλο, πιο ικανούς να απεγκλωβίζουμε νέους και νέες από τα δίχτυα της κυρίαρχης αστικής ιδεολογίας.
Πριν απ’ όλα είναι αναγκαίος όρος για να διασφαλιστεί η δική μας αντοχή, η αντοχή των δυνάμεών μας μπροστά στις μεγάλες δυσκολίες του αγώνα που διεξάγουμε. Η θεωρητική γνώση βοηθά να μην επικρατεί κλίμα απογοήτευσης στις σημερινές συνθήκες όπου βαραίνει διεθνώς ο αρνητικός συσχετισμός δυνάμεων. Φωτίζει τα ιστορικά όρια, τις αξεπέραστες δυσκολίες του καπιταλισμού που σαπίζει και οπλίζει με επαναστατική αισιοδοξία τις δυνάμεις μας.
Ας δούμε, για παράδειγμα, την αρθρογραφία της ΚΟΜΕΠ και γενικότερα τις επεξεργασίες μας που φώτισαν την πραγματική αιτία των διεθνών καπιταλιστικών κρίσεων του 2008-2009 και του 2020, που ανέδειξαν τον πραγματικό ένοχο, τον καπιταλισμό, και τεκμηρίωσαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή διαχείριση της καπιταλιστικής κρίσης.
Η διασφάλιση της αντοχής των δυνάμεών μας έχει ιδιαίτερη σημασία όταν το Κόμμα δρα σε αντίξοες συνθήκες, στις αργές, μακρόσυρτες, φαινομενικά «ειρηνικές» περιόδους που δεν ευνοούν τη ριζοσπαστικοποίηση πλατιών λαϊκών δυνάμεων και την άνοδο του κινήματος σε αντιμονοπωλιακή-αντικαπιταλιστική κατεύθυνση· στις περιόδους που φυσάει δυνατά ο αντεπαναστατικός, αντιδραστικός άνεμος και η εξουσία του κεφαλαίου μοιάζει ακλόνητη.
ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ
Όμως, συντρόφισσες και σύντροφοι, η σημασία της θεωρητικής μελέτης δεν περιορίζεται μόνο στη διασφάλιση της αντοχής μας και του κατάλληλου εξοπλισμού για να διεξάγουμε με επιτυχία την τρέχουσα ιδεολογική και πολιτική διαπάλη με τον αντίπαλο. Αφορά το συλλογικό μας καθήκον να ανταποκριθούμε στη δημιουργική ανάπτυξη της μαρξιστικής επαναστατικής θεωρίας.
Με άλλα λόγια, δεν επιτρέπεται να αντιμετωπίζουμε τη θεωρία στατικά, σαν ένα θρησκευτικό ευαγγέλιο, σα μια συλλογή δογμάτων που αρκεί να τα αποστηθίσουμε. Αντίθετα, έχουμε ευθύνη και υποχρέωση να σκύψουμε και να ερευνήσουμε κάθε νέο γνωστικό αντικείμενο το οποίο γεννάει η επιστημονική εξέλιξη και η ιστορική εξέταση της ταξικής πάλης και γενικότερα η εξέλιξη της κοινωνίας.
Ασφαλώς η προσπάθειά μας έχει ως αφετηρία τη συστηματική προσπάθεια να αφομοιώσουμε τις υπάρχουσες θεωρητικές γνώσεις, τη μέθοδο, τις νομοτέλειες, τις αρχές που φώτισαν οι κλασικοί, ο Μαρξ, ο Ένγκελς, ο Λένιν. Όμως, για να παραμείνουμε να παίξουμε το ρόλο μας ως επαναστατική πρωτοπορία αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να προχωρήσουμε αποφασιστικά στις σύγχρονες εξεργασίες, στη θεωρητική έρευνα.
Χωρίς αυτήν την προσπάθεια, δε θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της καθημερινής ταξικής πάλης, της εύστοχης πολιτικής παρέμβασης με βάση τη στρατηγική μας, στις σημερινές δύσκολες και αντίξοες συνθήκες.
Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε αυτό το ζήτημα μέσα από δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα.
Παράδειγμα πρώτο:
Σχετικά εύκολα καταλαβαίνουμε σήμερα τις ολέθριες συνέπειες για το λαό, αν το ΚΚΕ είχε ενδώσει στη μεγάλη πίεση που ασκήθηκε την περίοδο 2012-2015 για να στηρίξει ή να συμμετέχει στη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ την τετραετία που ακολούθησε. Σκεφτείτε ότι, χωρίς να υπάρχει συνενοχή του ΚΚΕ, χιλιάδες νέοι έλεγαν στη συνέχεια «την είδαμε και την Αριστερά». Σκεφτείτε την πλήρη ενσωμάτωση και αφοπλισμό του εργατικού κινήματος που επιχειρήθηκε από τις σοσιαλδημοκρατικές και οπορτουνιστικές δυνάμεις για να στηριχτεί η «διαπραγμάτευση» της κυβέρνησης του Αλ. Τσίπρα.
Πώς όμως κατάφερε τότε το ΚΚΕ να σταθεί όρθιο, να μη γλιστρήσει στο βούρκο της ενσωμάτωσης και να απαντήσει αποφασιστικά στη μεγάλη πίεση να στηρίξει μια κυβερνητική λύση στο έδαφος του καπιταλισμού;
Έπαιξε αποφασιστικό ρόλο η θεωρητική επεξεργασία του που στηρίχτηκε στη λενινιστική θέση για το ρόλο του αστικού κράτους και το χαρακτήρα των αστικών κυβερνήσεων. Επεξεργασία που αξιοποίησε κριτικά την αρνητική ιστορική πείρα της συμμετοχής ή στήριξης αστικών κυβερνήσεων από κομμουνιστικά κόμματα από τη δεκαετία του 1930 και τη γραμμή των Λαϊκών Μετώπων, έως τα μεταπολεμικά παραδείγματα της Χιλής, της Πορτογαλίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας.
Έπαιξε αποφασιστικό ρόλο η μελέτη της θετικής πείρας της Οκτωβριανής Επανάστασης, αλλά και η κριτική εξέταση ορισμένων αντιφατικών και προβληματικών αποφάσεων της Κομμουνιστικής Διεθνούς που σε γενικές γραμμές έθεταν τον ουτοπικό στόχο μιας ενδιάμεσου τύπου εξουσίας ή κυβέρνησης (ανάμεσα στην αστική και στην εργατική εξουσία), ως «ειρηνικό» δρόμο μετάβασης στο σοσιαλισμό.
Αυτή η επίπονη, βασανιστική θεωρητική επεξεργασία του ΚΚΕ βοήθησε να φωτίσουμε ότι το τρένο της αστικής διακυβέρνησης κινείται σταθερά πάνω στις ράγες που καθορίζει η εξουσία του κεφαλαίου, όσοι μηχανοδηγοί κι αν αλλάξουν.
Αυτή η προσπάθεια δεν τελείωσε, πρέπει να συνεχιστεί για να αντιμετωπίσουμε τα νέα ζητήματα της ταξικής πάλης. Η ίδια η μελέτη και η ανάδειξη της ιστορικής πείρας από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να βοηθήσει το λαό ώστε το πάθημα να γίνει μάθημα. Αντίστοιχα, σήμερα επεξεργαζόμαστε τις νέες στρατηγικές κατευθύνσεις της ΕΕ και του εγχώριου κεφαλαίου για την «πράσινη» μετάβαση και τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας, καθώς και τις αλλαγές στο σύγχρονο επιτελικό αστικό κράτος, για να προβλέψουμε τις κινήσεις του αντιπάλου και να φωτίσουμε πιο εύστοχα ότι είναι δεδομένο και αντιλαϊκό το πρόγραμμα της επόμενης αστικής κυβέρνησης.
Παράδειγμα δεύτερο:
Η σημασία που έχει για την πολιτική μας παρέμβαση στις σύγχρονες συνθήκες η σωστή ανάλυση των νέων σύνθετων ζητημάτων της ψηφιακής οικονομίας και της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, των μεγάλων αλλαγών στο περιεχόμενο της εργασίας με την αξιοποίηση των ρομπότ, των νέων κλάδων, όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο.
Καταλαβαίνουμε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει αναμασώντας και επαναλαμβάνοντας απλά κάποια τσιτάτα των κλασικών του μαρξισμού. Ασφαλώς θα στηριχτούμε στη μαρξιστική θέση για την αντίθεση πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας. Σήμερα όμως, που συρρικνώνονται οι θέσεις χειρωνακτικής και τυποποιημένης, απλής πνευματικής εργασίας, πρέπει να μελετήσουμε βαθύτερα την αντίθεση ανάμεσα την πνευματική και στην εκτελεστική πνευματική εργασία.
Ασφαλώς, θα αξιοποιήσουμε τη βασική επισήμανση του Μαρξ για την αναβάθμιση της σημασίας της γενικής επιστημονικής εργασίας, της επιστήμης ως άμεσης παραγωγικής δύναμης. Όμως δεν αρκεί να επισημάνουμε ότι δικαιώθηκε. Πρέπει να διερευνήσουμε ουσιαστικά πώς το κεφάλαιο παρεμβαίνει για να ελέγξει τη ροή της επιστημονικής γνώσης, τους τρόπους και τις μεθόδους αξιοποίησης της νέας επιστημονικής γνώσης, την ανάπτυξη προτύπων και την επιβολή της πατέντας στη βιομηχανία.
Έτσι, θα φωτίσουμε τα εμπόδια που δημιουργεί το κεφάλαιο στην αναγκαία όλο και βαθύτερη κοινωνικοποίηση της επιστημονικής έρευνας. Έτσι, θα φωτίσουμε τον αντιδραστικό ρόλο του καπιταλισμού και την υπεροχή του σοσιαλισμού. Σήμερα, που η κυβέρνηση διαφημίζει τις νέες επενδύσεις των Κέντρων Επεξεργασίας Ψηφιακών Δεδομένων, πρέπει να ανοίξουμε πιο ουσιαστικά την αντιπαράθεση σχετικά με το ποιος και με ποια κριτήρια αποφασίζει για το ποια δεδομένα συλλέγονται, με ποια διαδικασία, ποιον τρόπο επεξεργασίας, ποιες πληροφορίες εξάγονται και για ποιο σκοπό. Πώς θα αξιοποιηθούν όλα αυτά τα δεδομένα στα χέρια του κεφαλαίου.
Η γενική θέση για τον απελευθερωτικό ρόλο των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων πρέπει να φωτιστεί με βάση τις σύγχρονες διευρυνόμενες ανάγκες που διαμορφώνονται. Να φωτίσουμε το ζήτημα της ψηφιακής φτώχειας σε σχέση με την αξιοποίηση του σύγχρονου φάσματος σχετικών υπηρεσιών, της αύξησης της εκμετάλλευσης και της εντατικοποίησης των εργαζομένων, της δυνατότητας μείωσης του εργάσιμου χρόνου, της διόγκωσης της ανεργίας και της ανασφάλειας.
Να μελετήσουμε ξανά τη διάταξη και τους τρόπους παρέμβασης των δυνάμεών μας, καθώς αλλάζουν και μετασχηματίζονται οι περισσότεροι κλάδοι της οικονομίας.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΗΡΩΙΚΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ
Σε αυτήν την επίπονη προσπάθεια θεωρητικής διερεύνησης και αναβάθμισης του περιεχομένου της ιδεολογικής και πολιτικής παρέμβασής μας, η ΚΟΜΕΠ έπαιξε και παίζει έναν κεντρικό αναντικατάστατο ρόλο. Αυτήν τη μεγάλη σημασία, την πολύτιμη ιστορική πείρα και κυρίως τις αυξημένες απαιτήσεις της ταξικής πάλης στο επίπεδο των ιδεών, της επαναστατικής θεωρίας, έχει στόχο να αναδείξει και η έκθεση στο Νεανικό Στέκι Πολιτισμού για τα 100 χρόνια της ΚΟΜΕΠ.
Ο σκοπός της έκθεσης που εγκαινιάζουμε δεν περιορίζεται σε μια συνοπτική οπτική παρουσίαση σημαντικού υλικού από το Αρχείο του Κόμματος. Όπως καταλαβαίνουμε όλοι, αυτή η τεράστια προσπάθεια συνολικά της εκδοτικής δραστηριότητας, που οργάνωσε και καθοδήγησε το ΚΚΕ στον πρώτο αιώνα της δράσης του, και ιδιαίτερα της ΚΟΜΕΠ, δεν μπορεί να χωρέσει σε μερικά ταμπλό ή κάποιες δεκάδες κάδρα.
Η ΚΟΜΕΠ και τα «κόκκινα βιβλία» συνοδεύουν, στηρίζουν και φωτίζουν την «κόκκινη γραμμή του αίματος» ενός αιώνα αγώνων και θυσιών του ΚΚΕ για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.
Στις σελίδες της ΚΟΜΕΠ θα βρούμε σχεδόν όλες τις συλλογικές επεξεργασίες και τις προσωπικές προσπάθειες συμβολής στελεχών του ΚΚΕ που άνοιξαν το δρόμο για την ωρίμανση της επαναστατικής θεωρητικής σκέψης του Κόμματος.
Το ΚΚΕ πάλεψε από τις πρώτες στιγμές της ίδρυσής του για να κατανοήσει η εργατική τάξη τη δυνατότητά της να γνωρίσει και να αλλάξει τον κόσμο, να αναπτύξει τις πολιτικές και επιστημονικές της γνώσεις, να καλλιεργήσει το αισθητικό της κριτήριο, ώστε να εκπληρώσει την ιστορική της αποστολή: Να ηγηθεί στον αγώνα για την κοινωνική απελευθέρωση, για τον κομμουνισμό.
Από τα πρώτα του βήματα το ΣΕΚΕ, αποφασίζει στο 2ο Συνέδριό του το 1920 την ίδρυση εκδοτικής εταιρίας, με την υποχρέωση –όπως αναφέρει η απόφαση– «των μελών του Κόμματος όπως αγοράσουν τουλάχιστον μίαν μετοχήν».
Η ΚΕ συνέδεσε με σαφήνεια την πορεία μπολσεβικοποίησης του Κόμματος με την προσπάθεια ανάπτυξης του ιδεολογικού επιπέδου των μελών του, μέσα από την ενίσχυση της εκδοτικής δραστηριότητας και της εσωκομματικής μόρφωσης. Έτσι, το Γενάρη του 1921 ξεκινάει η έκδοση της ΚΟΜΕΠ σε μηνιαία βάση μέχρι τον Ιούλη του 1925, οπότε σημειώθηκε η πρώτη αναστολή της κυκλοφορίας της λόγω της δικτατορίας του Πάγκαλου.
Για να κατανοήσουμε τον πρωτοπόρο ρόλο και το βάρος που δίνει το Κόμμα στην εκδοτική και μορφωτική δουλειά, πρέπει να σκεφτούμε τις συνθήκες της εποχής. Οι πρώτοι αστικοί εκδοτικοί οίκοι, όπως του Φέξη, του Βιβλιοπωλείου της Εστίας και του Σιδέρη, εμφανίζονται μόλις στις αρχές του 20ού αιώνα. Σοβαρή μαζική εκδοτική παρέμβαση από την αστική πλευρά εμφανίζεται μόλις τη δεκαετία του 1920 με το Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό του Ελευθερουδάκη και τη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του Πυρσού.
Τα πρώτα σοβαρά αστικά πολιτικά και πολιτιστικά περιοδικά εμφανίζονται επίσης τη δεκαετία του 1920, μετά από την έκδοση της ΚΟΜΕΠ, και ως προσπάθεια να δημιουργηθεί αντίβαρο στη μαρξιστική επίδραση με το περιοδικό Ελληνικά Γράμματα και λιγότερο τη Νέα Εστία.
Ακόμα και ορισμένοι αρθρογράφοι αυτών των περιοδικών, όπως και του περιοδικού Αναγέννηση του Δημήτρη Γληνού, θα περάσουν στη συνέχεια στις γραμμές του ΕΑΜ και του ΚΚΕ.
Η ΚΟΜΕΠ και γενικότερα η εκδοτική δραστηριότητα του Κόμματος θα βρεθεί στη συνέχεια στο στόχαστρο των διώξεων και των απαγορεύσεων του αστικού κράτους. Το 1925 διακόπηκε –όπως προαναφέραμε– η κυκλοφορία της λόγω της δικτατορίας του Πάγκαλου, ενώ το 1936 διακόπηκε λόγω της δικτατορίας του Μεταξά (της 4ης Αυγούστου).
Έγινε κατορθωτό να επανεκδοθεί και να κυκλοφορήσει μηνιαία το Μάη του 1942, ενώ στο μεσοδιάστημα είχε κυκλοφορήσει ένα μοναδικό τεύχος, τον Οκτώβρη του 1941, υπό τον τίτλο Λαϊκή Επιθεώρηση.
Η ΚΟΜΕΠ κυκλοφορούσε ανελλιπώς μέχρι το Νοέμβρη του 1947, παρόλο που ήδη από τον Οκτώβρη του 1947 είχε τεθεί σε εφαρμογή ο νόμος «Περί Τύπου» και ο νόμος 509/47 που απαγόρευαν την έκδοση των κομμουνιστικών εντύπων. Το τελευταίο τεύχος της ΚΟΜΕΠ βρισκόταν στο τυπογραφείο και η Ασφάλεια δεν κατάφερε να το κατασχέσει, οπότε και κυκλοφόρησε το Νοέμβρη του 1947.
Συγκλονιστική είναι η εκδοτική προσπάθεια του ΕΑΜ την περίοδο της γερμανικής κατοχής, και στη συνέχεια του ΔΣΕ, με τις εκδόσεις της «Κόκκινης Σημαίας», των «Νέων Βιβλίων» το 1945-1947 και στη συνέχεια των εκδόσεων της «Ελεύθερης Ελλάδας».
Μέσα σε καθεστώς σκληρών διώξεων, απαγορεύσεων, κατασχέσεων βιβλίων, με τους συγγραφείς να δολοφονούνται και να στέλνονται στις φυλακές και στις εξορίες, γράφεται μια εκδοτική εποποιία παράλληλα με τους μεγάλους αγώνες και τις ηρωικές μάχες. Ας σκεφτούμε μόνο μέσα σε ποιες συνθήκες γράφει ο Ρίτσος στην εξορία τα Μακρονησιώτικα το 1949, που διασώζονται σε κλειστά μπουκάλια μέσα στο χώμα. Ας σκεφτούμε σε ποιες συνθήκες γράφει ο Ραβάνης-Ρεντής στο βουνό μέσα στους βομβαρδισμούς και σε ποιες συνθήκες ολοκληρώνει ο Ν. Μπελογιάννης τις μελέτες του.
Από τα παράνομα τυπογραφεία όπως της Καλλιθέας στην Αθήνα, μέχρι τα ποδοκίνητα τυπογραφεία του βουνού που τύπωναν μέσα στη φωτιά της μάχης, θα γίνουν εκδόσεις για όλες τις ανάγκες του μεγάλου αγώνα. Θα εκδοθούν σημαντικά πολιτικά, ιδεολογικά, λογοτεχνικά, σχολικά βιβλία, ακόμα και εκδόσεις στρατιωτικής εκπαίδευσης.
Έχει ιδιαίτερη σημασία, φίλες και φίλοι, ότι το ΚΚΕ κάτω και από τις πιο δύσκολες συνθήκες διώξεων, παρανομίας, ένοπλου αγώνα, στις φυλακές και τις εξορίες, δε σταμάτησε ποτέ να εκδίδει βιβλία κι έδωσε μάχες για την κυκλοφορία του θεωρητικού πολιτικού περιοδικού.
ΤΟ ΚΚΕ ΔΕ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕ ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΤΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
Ποιοι παράγοντες έπαιξαν ρόλο για να υπάρξει αυτό το επίτευγμα; Ασφαλώς ότι το ΚΚΕ κατανοούσε σωστά τη σημασία του απαραίτητου εξοπλισμού για να διεξαχθεί με επιτυχία η ιδεολογικοπολιτική διαπάλη. Όμως αυτό δε θα αρκούσε για να υπάρξει αυτή η αξιοθαύμαστη αντοχή που υπερνικούσε όλες τις δυσκολίες.
Έπαιξαν ρόλο οι ισχυροί δεσμοί του Κόμματος με την εργατική τάξη, το ότι έμπαινε μπροστά σε κάθε μάχη για να εκφράσει τα ιστορικά της συμφέροντα.
Έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι σε όλη την ιστορική διαδρομή του, παρά τις όποιες αδυναμίες και τα λάθη του, το ΚΚΕ δεν έσκυψε ποτέ το κεφάλι στον πραγματικό αντίπαλο, την άρχουσα τάξη. Γονάτισε και γονατίζει μόνο μπροστά στους νεκρούς του λαϊκού κινήματος. Συγκρούστηκε και συγκρούεται με όλες τις μορφές της δικτατορίας του κεφαλαίου.
Έπαιξε επίσης ρόλο η συσπείρωση σημαντικών επιστημόνων, λογοτεχνών, δημιουργών που πέτυχε το Κόμμα με την ηρωική δράση του.
Έπαιξε πάνω απ’ όλα ρόλο η προσπάθειά του να ανταποκριθεί στο ρόλο του ως πολιτικού φορέα της διαλεκτικής ενότητας της θεωρίας και της πολιτικής πράξης. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι, σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες της πάλης, μέλη της ΚΕ και του ΠΓ, ο ΓΓ της ΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης, ο Μιλτιάδης Πορφυρογένης, ο Παναγιώτης Μαυρομάτης μετέφρασαν έργα των κλασικών του μαρξισμού-λενινισμού.
Αποτιμώντας τα 25 χρόνια ζωής της ΚΟΜΕΠ, ο Νίκος Ζαχαριάδης γράφει: «Με την “Κομέπ” σαν έναν από τους πιο σημαντικούς συντελεστές στο δούλεμα και ανάπτυξη της μαρξιστικής-λενινιστικής ιδεολογίας στη χώρα μας, περάσαμε ένα τέταρτο αιώνα και είχαμε και θετικά αποτελέσματα και στον ιδεολογικό τομέα. Όμως το θεωρητικό φώτισμα των μικρών και μεγάλων προβλημάτων μέσα στη ζωή και σαν αναγκαία προϋπόθεση για τη γόνιμη καθημερινή πραχτική δράση είναι κάτι που δεν πρέπει ποτέ να σταματήσει, γιατί η ζωή και ο αγώνας δε σταματάν ποτέ, θέτουν κάθε μέρα προβλήματα που απαιτούν και το θεωρητικό τους φώτισμα και δούλεμα, και όταν ένας πρωτοπόρος πολιτικός οργανισμός παραμελεί το βασικό αυτό καθήκον του, τότε μένει πίσω απ’ τη ζωή και απ’ την εκπλήρωση της αποστολής του.»
Η ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΚΟΜΕΠ
Στα 100 χρόνια που μεσολάβησαν από την έκδοση του πρώτου τεύχους της, η ΚΟΜΕΠ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υπεράσπιση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και στην προβολή της σοσιαλιστικής διεξόδου. Ανέδειξε τα μεγάλα ιστορικά επιτεύγματα της εργατικής τάξης τόσο στη Σοβιετική Ένωση όσο και στα άλλα σοσιαλιστικά κράτη.
Αντιπαρατέθηκε με τη διαχρονική προσπάθεια της αστικής τάξης και του οπορτουνισμού να συκοφαντήσουν το σοσιαλισμό που οικοδομήθηκε τον 20ό αιώνα. Αντιπαρατέθηκε με όλες τις εκδοχές του αντικομμουνισμού και του αντισοβιετισμού.
Στο αρχειακό υλικό της ΚΟΜΕΠ θα βρούμε πλήθος άρθρων που παρουσιάζουν την πορεία, τις επιτυχίες, τις κατακτήσεις και τα προβλήματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον αγροτικό τομέα, στη βιομηχανική παραγωγή, στο εποικοδόμημα από τη δεκαετία του 1920 μέχρι τις ανατροπές στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Θα συναντήσουμε άρθρα και κείμενα ηγετικών στελεχών του κομμουνιστικού κινήματος, από τον Ι. Β. Στάλιν και τον Β. Μόλοτοφ έως τον Τσε Γκεβάρα.
Πολύτιμη και διαχρονική ήταν η συμβολή της ΚΟΜΕΠ στην ανάδειξη του έργου των κλασικών της επαναστατικής θεωρίας του Μαρξ, του Ένγκελς και του Λένιν.
Ήδη από τα πρώτα τεύχη της ΚΟΜΕΠ γίνεται προσπάθεια μετάφρασης βασικών έργων των κλασικών. Από το 1ο τεύχος δημοσιεύεται για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα το 1ο κεφάλαιο του έργου του Ένγκελς Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους. Με απόφαση του ΠΓ άρχισε η επανέκδοση της «Μαρξιστικής Βιβλιοθήκης» από το έκτακτο τεύχος του 1933. Στις σελίδες της ΚΟΜΕΠ θα δημοσιευτούν αναλύσεις για τα έργα των Μαρξ, Ένγκελς και Λένιν, βοηθήματα και οδηγοί αυτομόρφωσης των στελεχών, παρουσιάσεις θεμάτων του Διαλεκτικού και Ιστορικού Υλισμού και της Πολιτικής Οικονομίας.
Μέσα από τα τεύχη της ΚΟΜΕΠ θα ξεκινήσουν και οι πρώτες πρωτοπόρες προσπάθειες μαρξιστικής ανάλυσης της ελληνικής ιστορίας, θα ασκηθεί κριτική στην αστική στρατηγική της «Μεγάλης Ιδέας», θα ανοιχτούν τα ζητήματα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και της κρίσης της καπιταλιστικής οικονομίας, θα ανοιχτεί το ιδεολογικό μέτωπο στο σκοταδισμό και στις θρησκευτικές προκαταλήψεις.
Σε αυτήν την εκατοντάχρονη διαδρομή της ΚΟΜΕΠ καταγράφεται στην ουσία η ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική συμβολή του ΚΚΕ και αντανακλώνται όλες οι μεγάλες στιγμές της ταξικής πάλης.
Στο περιεχόμενο της έκθεσης προσπαθούμε να αναδείξουμε ότι η ίδια η ίδρυση και η ανάπτυξη του ΚΚΕ αποτελεί αποτέλεσμα της συνένωσης του μαρξισμού-λενινισμού με το εργατικό κίνημα.
ΒΑΣΑΝΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
Φυσικά, όλη αυτή η μεγάλη ηρωική διαδρομή δε θα μπορούσε να είναι μια ευθύγραμμη ανοδική πορεία, χωρίς αντιφάσεις, λάθη, προβλήματα. Η πορεία της ΚΟΜΕΠ ήταν άρρηκτα δεμένη με την πορεία διαμόρφωσης της στρατηγικής του ΚΚΕ σε κάθε περίοδο. Μέσα στις σελίδες της αντανακλάται η ιδεολογική και πολιτική διαπάλη που υπήρξε στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα και μέσα στις γραμμές του ΚΚΕ.
Αυτή η εσωτερική διαπάλη και η προβληματική στρατηγική θα παίξει ρόλο τόσο στις διακοπές της έκδοσης της ΚΟΜΕΠ όσο και στο περιεχόμενο αρκετών επεξεργασιών που δημοσιεύτηκαν.
Λόγω της εσωκομματικής κρίσης την περίοδο 1929-1931, διακόπηκε την εποχή εκείνη η κυκλοφορία της ΚΟΜΕΠ. Αντίστοιχα, η ενίσχυση του οπορτουνιστικού ρεύματος, ιδιαίτερα μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1956, οι λαθεμένες αποφάσεις που οδήγησαν στη διάχυση των κομματικών δυνάμεων στις οργανώσεις της ΕΔΑ, η πορεία που οδήγησε στην κρίση και στη διάσπαση του 1968 έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη μακρά περίοδο που σταμάτησε η έκδοση της ΚΟΜΕΠ, από το 1947 μέχρι την πτώση της δικτατορίας το 1974.
Ασφαλώς και δεν υποτιμάμε τις δύσκολες συνθήκες της παρανομίας και της προσαρμογής αρκετών δυνάμεών μας στην πολιτική προσφυγιά. Όμως οι εσωτερικές μας αδυναμίες ήταν ο καθοριστικός παράγοντας.
Βεβαίως, υπήρξαν οι εκδόσεις των περιοδικών Δημοκρατικός Στρατός το 1948-1949 και Νέος Κόσμος στη συνέχεια, που όμως δεν μπορούσαν να αναπληρώσουν την έλλειψη θεωρητικής πολιτικής έκδοσης.
Στις σελίδες της ΚΟΜΕΠ αποτυπώνεται η πορεία της εσωκομματικής διαπάλης ενάντια στον οπορτουνισμό και την αντίληψη διάλυσης του ΚΚΕ, οι θετικές προσπάθειες και οι υποκειμενικές αδυναμίες του Κόμματος για τη διαμόρφωση στρατηγικής σε επαναστατική κατεύθυνση. Ένα πλήθος ντοκουμέντων της Κομμουνιστικής Διεθνούς, Διεθνών Συναντήσεων των Κομμουνιστικών Κομμάτων, αποφάσεων της ΚΕ και άρθρων στελεχών μας, βοηθούν να καταγράψουμε και να αναλύσουμε αυτήν τη βασανιστική πορεία.
Μετά την πτώση της δικτατορίας το 1974 και μέχρι την κρίση και τη διάσπαση της περιόδου 1990-1991, η ΚΟΜΕΠ και οι εκδόσεις της Σύγχρονης Εποχής θα συμβάλουν στην υπεράσπιση του μαρξισμού-λενινισμού, στην αντιπαράθεση με το οπορτουνιστικό ρεύμα, στην κριτική του «ευρωκομμουνισμού» και των μικροαστικών θεωριών περί «μητρόπολης-περιφέρειας», στην αντιπαράθεση με το αστικό δόγμα «ανήκομεν εις την Δύσιν» και με την αστική προπαγάνδα για τις ευεργετικές συνέπειες που θα έχει για το λαό η ένταξη στην ΕΟΚ.
Φυσικά αυτή η προσπάθεια είχε όρια λόγω των αντιφάσεων και των προβλημάτων της στρατηγικής του Κόμματος εκείνη την περίοδο, αφού εξακολουθούσε να θέτει ως στόχο μια ενδιάμεσου τύπου εξουσία ως μεταβατική για τη σοσιαλιστική εξουσία. Η προβληματική στρατηγική των σταδίων και του ειρηνικού κοινοβουλευτικού δρόμου προς το σοσιαλισμό είχε αρνητική επίδραση στην πολιτική συμμαχιών και υπονόμευσε την ιδεολογική και πολιτική προετοιμασία του Κόμματος για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το σοσιαλδημοκρατικό και το οπορτουνιστικό ρεύμα.
Αυτή η διαπάλη κορυφώθηκε την περίοδο της εσωκομματικής κρίσης του 13ου Συνεδρίου, όταν το οπορτουνιστικό ρεύμα αμφισβήτησε πλέον ανοιχτά τις αρχές του μαρξισμού-λενινισμού, το χαρακτήρα του Κομμουνιστικού Κόμματος, τις νομοτέλειες της σοσιαλιστικής επανάστασης, της εργατικής εξουσίας, της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.
ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ
Μετά το 14ο Συνέδριο και μέχρι σήμερα, η ΚΟΜΕΠ μπαίνει σε μια νέα περίοδο, συμβάλλοντας επίμονα και βασανιστικά στην πορεία διαμόρφωσης σύγχρονης επαναστατικής στρατηγικής και στην ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική ανασυγκρότηση του ΚΚΕ. Έχει τη δική της συνεισφορά στην αποκατάσταση και ενίσχυση του επαναστατικού χαρακτήρα του Κόμματος.
Σε αυτήν την περίοδο δόθηκαν και συνεχίζουν να δίνονται μέσα από την αρθρογραφία και τις συλλογικές επεξεργασίες σημαντικές ιδεολογικές μάχες. Ξεχώρισε η προσπάθεια να φωτιστούν οι αιτίες που οδήγησαν στις ανατροπές και στη νίκη της αντεπανάστασης στη Σοβιετική Ένωση και τις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, η προσπάθεια να φωτιστούν οι θεωρητικές ανεπάρκειες, οι υποχωρήσεις και οι παραβιάσεις των νομοτελειών της σοσιαλιστικής οικοδόμησης από τις ηγεσίες των κομμουνιστικών κομμάτων στις σοσιαλιστικές χώρες, που οδήγησαν στην οπισθοχώρηση των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής η οποία θεωρητικοποιήθηκε ως «σοσιαλισμός με αγορά» και άνοιξε το δρόμο για τις ανατροπές.
Το ΚΚΕ βάθυνε επίσης τη διερεύνησή του στα ζητήματα της επαναστατικής στρατηγικής, εξετάζοντας και την περίοδο της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Μελέτησε και συνεχίζει να διερευνά τις αιτίες που δεν κυριάρχησε σε όλη τη διάρκεια της Κομμουνιστικής Διεθνούς η θετική πείρα της Οκτωβριανής Επανάστασης. Ανέδειξε τους λόγους που δεν επέτρεψαν να συνδεθεί αποτελεσματικά η πάλη απέναντι στο φασισμό και στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, με την πάλη για την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.
Καρπός όλης αυτής της προσπάθειας ήταν η σύγχρονη επαναστατική στρατηγική του ΚΚΕ, που ολοκληρώθηκε με την προγραμματική επεξεργασία του 19ου Συνεδρίου. Συνοδεύτηκε από πλήθος εκδόσεων, με κορυφαίο παράδειγμα την πολύτομη έκδοση του Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ, που συνεχίζεται.
Αυτή η πορεία, που αποτελεί συμβολή και στην προσπάθεια ανασυγκρότησης του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, συμπληρώνεται με την ετήσια έκδοση της Διεθνούς ΚΟΜΕΠ, που αποτελεί επίσης ένα πολύτιμο όπλο για τη διαμόρφωση σύγχρονης επαναστατικής στρατηγικής.
Σημαντική ήταν επίσης η προσπάθεια να αναδειχτούν οι πραγματικές αιτίες των καπιταλιστικών κρίσεων και να αποκαλυφθεί ο κάλπικος χαρακτήρας των διακηρύξεων ότι μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκή διαχείριση του καπιταλισμού, για παράδειγμα, με το «Πράσινο New Deal» και το ψηφιακό επιτελικό κράτος.
Όλο αυτό το διάστημα η ΚΟΜΕΠ συμβάλλει στην ενίσχυση της διαπάλης με την αστική ιδεολογία, την πολιτική των αστικών κομμάτων και του οπορτουνιστικού ρεύματος. Έχει αναδείξει το αντιδραστικό περιεχόμενο των στρατηγικών επιλογών της άρχουσας τάξης, των κατευθύνσεων της ΕΕ, των σχεδίων του ΝΑΤΟ, τις συνέπειες για τους λαούς από τους ανταγωνισμούς όλων των ιμπεριαλιστικών κέντρων.
Έχει φωτίσει τις εξελίξεις στο εργατικό κίνημα και στο κίνημα των αυτοαπασχολούμενων. Έχει αναδείξει την ταξική ρίζα της ανισοτιμίας των γυναικών και τους αγώνες ενάντια στις σύγχρονες μορφές της.
Η θεματολογία της διευρύνεται συνεχώς και καλύπτει θέματα Φιλοσοφίας, Οικονομίας, Ιστορίας, Παιδείας, Υγείας, Πολιτισμού.
ΚΑΛΕΣΜΑ ΣΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ
Η ΚΟΜΕΠ, μ’ ένα πλήθος αφιερωμάτων για την Οκτωβριανή Επανάσταση, την Παρισινή Κομμούνα, τα 200 χρόνια Μαρξ-Ένγκελς και τα 150 χρόνια Λένιν και πολλά άλλα, δυναμώνει την «κόκκινη φωνή» στη σύγχρονη μάχη των ιδεών.
Τα αφιερώματα αυτά είχαν ιδιαίτερη σημασία, γιατί έγιναν σε μια περίοδο που επιχειρείται συστηματικά να απονευρωθεί ο μαρξισμός από το επαναστατικό του περιεχόμενο και να εμφανιστεί το έργο του Μαρξ σε αντιπαράθεση με αυτό του Ένγκελς και του Λένιν.
Στην προσπάθειά της να απευθυνθεί στους νέους αναγνώστες έκανε και συνεχίζει να κάνει αλλαγές στη μορφή της, με τελευταίο σταθμό το Γενάρη του 2019.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας απευθυνόμαστε σήμερα στις φοιτήτριες και στους φοιτητές, στους νέους επιστήμονες και τους καλούμε να γραφτούν συνδρομητές στην ΚΟΜΕΠ, να μελετήσουν τις εκδόσεις μας που αφορούν την επαναστατική θεωρία, το μαρξισμό-λενινισμό. Δε θα αργήσουν να διαπιστώσουν ότι αυτός είναι ο δρόμος για να μπορέσουν να συλλάβουν τις αιτίες και την κίνηση, την ανάπτυξη κάθε φαινομένου στη φύση και στην κοινωνία. Αυτή είναι η αναγκαία προϋπόθεση για να συμβάλουν στην ουσιαστική επιστημονική έρευνα σε κάθε γνωστικό αντικείμενο.
Απευθυνόμαστε στους νέους εργαζόμενους, σε κάθε νέα και νέο που δε συμβιβάζονται με τη σημερινή κατάσταση και θέλουν να αγωνιστούν για να βγούμε από το σημερινό βάλτο της εκμετάλλευσης, και τους καλούμε να γνωρίσουν την ΚΟΜΕΠ.
Σε μια περίοδο που η αστική τάξη εμφανίζει τις πιο αντιδραστικές ιδέες με το μανδύα της προόδου, η ΚΟΜΕΠ, οι εκδόσεις μας, ο Ριζοσπάστης, ο Οδηγητής είναι τα μεγάλα μας όπλα για να απεγκλωβίσουμε χιλιάδες νέες και νέους από τα δίχτυα της κυρίαρχης ιδεολογίας.
Με οδηγό μας το σύνθημα «κανείς κομμουνιστής, κανένα μέλος της ΚΝΕ χωρίς την ΚΟΜΕΠ» βαδίζουμε σταθερά, αποφασιστικά για να ανοίξουμε το δρόμο της ανατροπής!