Το Γενάρη του 1921 σύμφωνα με απόφαση του 2ου Συνεδρίου του Κόμματος (Απρίλης 1920) κυκλοφόρησε η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση», ως «μηνιαίον θεωρητικόν όργανον του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος της Ελλάδος (Κομμουνιστικόν)».

Το 2ο Συνέδριο, όπως είναι γνωστό, τάχθηκε υπέρ του λενινιστικού προσανατολισμού του κόμματος στο θέμα της εξουσίας του προλεταριάτου και της αρχής του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, σαν θεμελιακών αρχών οικοδόμησης και λειτουργίας του κόμματος νέου τύπου, αποφάσισε την οργανική προσχώρηση του ΣΕΚΕ στην Γ΄ Κομμουνιστική Διεθνή και ψήφισε νέο Καταστατικό, προσθέτοντας σε παρένθεση στον αρχικό τίτλο του κόμματος τη λέξη (Κομμουνιστικόν).

Σχετικά με την αναγκαιότητα έκδοσης της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης» (ΚΟΜΕΠ) και το ρόλο που καλούνταν να διαδραματίσει στη ζωή και δράση του κόμματος, στο Πρώτο τεύχος της ΚΟΜΕΠ (Γενάρης 1921), μεταξύ άλλων διαβάζουμε: «... Ο ρόλος του κόμματος τότε μόνον δύναται να είναι ασφαλής όταν όχι μόνον ανταποκρίνεται προς τας συνθήκας υπό τας οποίας υπάρχει ως Κομμουνιστικόν Κόμμα, αλλά και αναγνωρίζεται από όλους τους αγωνιστάς του, από όλους εν γένει εκείνους οι οποίοι σκέπτονται και ενεργούν ως όργανα του κινήματος. Επί πλέον ο ρόλος αυτός του Κόμματος δεν δύναται να δημιουργήση κίνημα σταθερόν και ακμαίον, αν το Κόμμα δε βασισθή θεωρητικώς επί των ασφαλών δεδομένων, τα οποία παρέχει η ακριβής γνώσις των γεγονότων και των όρων του κινήματος...».

Και σε άλλο σημείο του άρθρου, διαβάζουμε: «... Σταθερώς ακολουθούσα και ερμηνεύουσα τας αρχάς και το Πρόγραμμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς, εν συνδυασμώ με την θέσιν και τον ρόλον του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος, η «Κομμουνιστική Επιθεώρησις» θ’ αποβή, συν τω χρόνω, ο απαραίτητος θεωρητικός φορεύς της όλης σκέψεως και ενεργείας του Κόμματος, προδιαθέτουσα και παρασκευάζουσα τους αγωνιστάς και όλους εν γένει τους παράγοντας του αγώνος εις την ικανότητα δια την πίστην και ομοειδή αντιμετώπισιν πάντων των ζητημάτων αρχών, οργανώσεως και τακτικής κατά την εξέλιξιν του ιστορικού αγώνος του ελληνικού και παγκοσμίου προλεταριάτου, εις το παρόν και το μέλλον»[1].

Η ιστορία της ΚΟΜΕΠ είναι στενά συνδεμένη με την ιστορία του ΚΚΕ και του εργατικού κινήματος. Από τις σελίδες της παρακολουθούμε την πλούσια διαδρομή του κόμματος της εργατικής τάξης, του ΚΚΕ, του εγχώριου και του παγκόσμιου εργατικού - επαναστατικού κινήματος.

Η αρθρογραφία της ΚΟΜΕΠ αποτελεί πολύτιμη πηγή μελέτης της ιστορικής διαδρομής και των προβλημάτων του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος της χώρας μας.

Στην περίοδο του μεσοπολέμου κανένα άλλο ελληνικό έντυπο θεωρητικού-πολιτικού χαρακτήρα δεν κυκλοφόρησε επί τόσα πολλά χρόνια, όπως η ΚΟΜΕΠ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει ο Γ. Δ. Ζιούτος, σε άρθρο του για τα 25χρονα της ΚΟΜΕΠ το Γενάρη του 1946, στα τέσσερα πρώτα χρόνια (1921-1924) η έκδοσή της γίνεται κανονικά, σε μηνιαία τεύχη, με τον τίτλο: «Κομμουνιστική Επιθεώρησις - μηνιαίον θεωρητικόν όργανον του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος της Ελλάδος (Κομμουνιστικού)». Στον τέταρτο χρόνο ο τίτλος γίνεται: «Κομμουνιστική Επιθεώρησις - μηνιαίον θεωρητικόν όργανον του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος». Στον πέμπτο χρόνο (1925) ο τίτλος γίνεται «Κομμουνιστική Επιθεώρηση - μηνιαίο θεωρητικό όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος». Το χρόνο αυτό εκδίδονται μόνο έξη τεύχη (Ιανουάριος - Ιούλιος, το τελευταίο τεύχος διπλό). Η παγκαλική δικτατορία και ο άγριος διωγμός του εργατικού κινήματος και του ΚΚΕ, κάνουν αναπόφευκτη τη διακοπή της έκδοσης. Η επανέκδοσή της γίνεται το Γενάρη με τον τίτλο: «Κομμουνιστική Επιθεώρηση - μηνιαίο πολιτικό-οικονομικό όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ (ΕΤΚΔ)». Το 1929 εκδίδονται τρία τεύχη (αριθμ. 1-4, Γενάρης - Απρίλης 1929, το τελευταίο διπλό) και διακόπτεται πάλι η έκδοση, για να ξαναρχίσει το Μάη του 1931 με τον τίτλο: «Κομμουνιστική Επιθεώρηση - μηνιάτικο θεωρητικό όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ (ΕΤΚΔ)». Στα 1931 βγήκαν άταχτα τρία μόνο τεύχη. Από το Γενάρη του 1932 συνεχίζεται κανονικά η έκδοση σε μηνιαία τεύχη. Από το τεύχος του Φλεβάρη ο τίτλος γίνεται πάλι: «Κομμουνιστική Επιθεώρηση - μηνιαίο οικονομικό-πολιτικό όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ (ΕΤΚΔ)».

Το 1933 εκδίδεται κανονικά δύο φορές το μήνα (24 τεύχη) με τον τίτλο: «Κομμουνιστική Επιθεώρηση -δεκαπενθήμερο οικονομικο-πολιτικό όργανο ...κλπ.». Η δεκαπενθήμερη έκδοση, με τον ίδιο τίτλο συνεχίζεται και το 1934, το 1935 και το 1936 (το τελευταίο τεύχος είναι το 14ο, της 15 Ιούλη 1936). Η 4η Αυγούστου επιβάλλει τη διακοπή της έκδοσης για πολλά χρόνια.

Η αρθρογραφία της ΚΟΜΕΠ της περιόδου του μεσοπολέμου προσφέρει σημαντικά στοιχεία για τη μελέτη της πολιτικής, οικονομικής και διπλωματικής ιστορίας του τόπου, σε συνάρτηση με τις διεθνείς εξελίξεις και ειδικότερα τις εκτιμήσεις και εξελίξεις του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

Στις σελίδες της ΚΟΜΕΠ μπορεί να βρει κανείς αυτούσια τα επίσημα κείμενα της Κομμουνιστικής Διεθνούς, εισηγήσεις και ομιλίες του Λένιν, των γραμματέων της ΚΔ και ηγετών του κόμματος των μπολσεβίκων.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι στην ΚΟΜΕΠ πρωτοδημοσιεύτηκαν στα Ελληνικά κλασικά κείμενα της μαρξιστικής θεωρίας, όπως: «Η καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους» και «Ο Φόυερμπαχ και το τέλος της κλασικής γερμανικής φιλοσοφίας» του Φρ. Ενγκελς. Δημοσιεύτηκαν επίσης επίσημα κείμενα της ΚΔ αναφορικά με την κατάσταση που διαμορφωνόταν κατά καιρούς στα διάφορα Κομμουνιστικά Κόμματα, επίσημα κείμενα της ΚΔ, της Βαλκανικής Κομμουνιστικής Ομοσπονδίας, αναλύσεις και πληροφορίες από τη δράση των Κομμουνιστικών Κομμάτων και του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος.

Ο Γιάννης Κορδάτος, αποτιμώντας την προσφορά της ΚΟΜΕΠ στον ένα χρόνο της έκδοσής της, σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στο τεύχος 12 του Δεκεμβρίου 1921 με τον τίτλο: «Ενας χρόνος», έγραφε:

«Με το τεύχος αυτό η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» συμπληρώνει ένα χρόνον εκδόσεως. Το γεγονός αυτό δεν είνε ούτε μικρό ούτε ασήμαντο. Το θεωρητικό όργανο του Κόμματός μας κατόρθωσε, με χίλιες δυό δυσκολίες, να υπερπηδήση όλα τα εμπόδια και να συνεχίση τη σταδιοδρομία του. Μέσα στο κορύφωμα των τελευταίων πολιτικών παθών και στην αποτελμάτωση και στασιμότητα της αστικής κοινωνίας, η «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» στάθηκε στη θέση της, ως επίσημο θεωρητικό όργανο του Κόμματός μας, που είνε και το μόνο κόμμα αρχών και μιας σταθεράς ιδεολογίας...

...Ο δεύτερος χρόνος ελπίζομεν να είνε γονιμώτερος και προ παντός ν’ ανταποκριθή περισσότερο προς τις ανάγκες που παρουσιάζει το κίνημά μας. Η πείρα πρέπει να σταθή ο καλύτερος οδηγός μας και τα τυχόν λάθη και οι ατέλειες ασφαλώς θα διορθωθούν. Η μελέτη της ελληνικής ζωής πρέπει ν’ αποτελέση μια από τις σπουδαιότερες φροντίδες της «Κομμουνιστικής Επιθεωρήσεως» εις το μέλλον. Επειτα, άρθρα ή μελέτες που να εκλαϊκεύουν τη μαρξική θεωρία δεν πρέπει να λείπουν σε κάθε τεύχος. Με μια λέξη, μια ανακαίνιση του περιεχομένου της και προσαρμογή του στην ελληνική πραγματικότητα είνε απαραίτητος και επιβεβλημένη. Η σημερινή Διοίκησις του Κόμματός μας με τις σκέψεις αυτές ατενίζει την συνέχιση της «Κομμουνιστικής Επιθεωρήσεως» και ελπίζει να τις πραγματοποιήση κατά το δυνατόν...».

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα άρθρα, οι μελέτες και οι πληροφορίες που αναφέρονται στη στάση του ΚΚΕ απέναντι στα μεγάλα προβλήματα της Ελλάδας και του λαού της, όπως η Μικρασιατική καταστροφή, η δικτατορία του Πάγκαλου, η πολιτική και ο ρόλος του Ελ. Βενιζέλου, που για να αναχαιτίσει και να χτυπήσει το ανερχόμενο απεργιακό κίνημα της εργατικής τάξης και τους αγώνες των εργαζομένων γενικότερα, ψήφισε τον Ιούλη του 1929 τον αντικομμουνιστικό νόμο «Περί μέτρων ασφαλείας του κοινωνικού καθεστώτος», το γνωστό «Ιδιώνυμο», που αναγόρευε σε δόγμα κρατικής πολιτικής την πάλη ενάντια στον κομμουνισμό.

Από τις σελίδες της ΚΟΜΕΠ του μεσοπολέμου μπορεί κανείς να αντλήσει πληροφορίες για τους ιδεολογικούς αγώνες του ΚΚΕ ενάντια στην κυρίαρχη αστική ιδεολογία, τις διαμάχες και τις κατευθύνσεις στους κόλπους των κυρίαρχων αστικών δυνάμεων και την πορεία προς την επιβολή της μεταξικής δικτατορίας.

Ταυτόχρονα, από τις σελίδες της ΚΟΜΕΠ μπορεί να παρακολουθήσει τις προσπάθειες των Ελλήνων μαρξιστών-λενινιστών να προβούν σε μια επιστημονική ανάλυση της ελληνικής κοινωνίας, των οικονομικών δομών, των πολιτικών θεσμών και της πνευματικής στάθμης των δυνάμεων που κατείχαν ή διεκδικούσαν την πολιτική εξουσία και κυριαρχία.

Αξιόλογες είναι οι μελέτες και τα στοιχεία που δημοσιεύονται στην ΚΟΜΕΠ σχετικά με την αριθμητική ανάπτυξη του ελληνικού προλεταριάτου, για το επίπεδο και τις μορφές της οργάνωσής του, για τη δράση και τη διαδρομή του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος και γενικότερα του ελληνικού και διεθνούς συνδικαλιστικού κινήματος, για τη θέση της αγροτιάς, της νεολαίας, των γυναικών, της παιδείας, της κοινωνικής ασφάλισης και γενικότερα της κοινωνικής πολιτικής, καθώς και άλλων πλευρών της οικονομικής, κοινωνικής και πνευματικής ζωής του τόπου.

Στις διάφορες φάσεις και εναλλαγές της πολιτικής ζωής, στις σελίδες της ΚΟΜΕΠ αποτυπώνονται οι κρίσεις και οι εκτιμήσεις του Κόμματος τόσο για τη δική του πολιτική επιρροή και επίδραση στη διαμόρφωση των εξελίξεων, όσο και για τη στάση και την εξελικτική πορεία των άλλων πολιτικών κομμάτων, σχηματισμών και παραγόντων.

Από την αρθρογραφία της ΚΟΜΕΠ του μεσοπολέμου αναδείχνονται οι προσπάθειες του ΚΚΕ να αναλύσει με μαρξιστικά-λενινιστικά κριτήρια τη διάρθρωση, το βαθμό ανάπτυξης και το χαρακτήρα της οικονομίας της χώρας, τη θέση της στην παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία για να καθορίσει το χαρακτήρα της επανάστασης στην Ελλάδα, καθώς και τις τακτικές και στρατηγικές επιλογές του.

Ιδιαίτερη αξία έχουν όλα εκείνα τα κείμενα (αποφάσεις, άρθρα, σχόλια, πληροφορίες) της ΚΟΜΕΠ, που αναφέρονται στη διαπάλη των διαφόρων πολιτικών ρευμάτων μέσα στο ελληνικό εργατικό κίνημα και στη θεωρητική και πολιτική αντιμετώπιση από τη μεριά του ΚΚΕ, ως Τμήμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς, όλων εκείνων, που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έρχονταν σε αντίθεση με τις κατευθύνσεις που χάραζε κάθε φορά η ΚΔ.

Από τις σελίδες της ΚΟΜΕΠ μπορούμε να παρακολουθήσουμε τα διαδοχικά στάδια της εσωκομματικής ιδεολογικής διαπάλης στη δεκαετία του 1920, που όπως είναι γνωστό οδήγησαν τελικά στην παρέμβαση της ΚΔ το 1931 και στην ανάδειξη ενός νέου ηγετικού πυρήνα του κόμματος, με επικεφαλής το Νίκο Ζαχαριάδη.

Η επανέκδοση της ΚΟΜΕΠ γίνεται παράνομα το 1942[2] (αριθμ. φύλλου 1, Μάης 1942) βγαίνει κανονικά, κάθε μήνα. Η αρίθμηση των τευχών της ΚΟΜΕΠ συνεχίζει τον αριθμό της νέας περιόδου, που άρχισε από το 1942. Τα τεύχη 26 - 30 (Μάης-Σεπτέμβρης του 1944) βγήκαν στην Ελεύθερη Ελλάδα. Τα τεύχη 31-33 (Οχτώβρης - Δεκέμβρης 1944) στην απελευθερωμένη Αθήνα. Το τεύχος 34 στα Τρίκκαλα (και ανατύπωση Αθήνας). Από το τεύχος 35 (Μάρτης 1946) βγαίνει κανονικά, κάθε μήνα, στην Αθήνα. Στα τεύχη της κατοχής και της Ελεύθερης Ελλάδας ο υπότιτλος έγινε: «Μηνιάτικο Πολιτικό, Οικονομικό και Φιλοσοφικό Οργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ». Στα τεύχη της Αθήνας (μετά την απελευθέρωση) ο υπότιτλος έγινε: Μηνιάτικο πολιτικο-θεωρητικό όργανο...κλπ[3].

Για τη συμπλήρωση του χρονικού έκδοσης της ΚΟΜΕΠ σημειώνουμε ότι το 1946 κυκλοφόρησαν κανονικά 12 μηνιαία τεύχη (Γενάρης - Δεκέμβρης).

Το 1947 κυκλοφόρησαν 11 μηνιαία τεύχη (Γενάρης - Νοέμβρης)[4].

Με τη θέση του Κόμματος εκτός νόμου σταμάτησε και η έκδοση της ΚΟΜΕΠ. Στα χρόνια του Εμφύλιου πολέμου, και συγκεκριμένα από το Γενάρη του 1948 μέχρι το Σεπτέμβρη του 1949 εκδιδόταν το μηνιαίο περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός», Μηνιαίο Στρατιωτικό-Πολιτικό όργανο του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Μέσα από τις σελίδες της ΚΟΜΕΠ της εποχής της φασιστικής κατοχής (1941-1944) παρέχονται πλούσια στοιχεία για τη δράση γενικά του ΚΚΕ και του κινήματος της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, αλλά και πάμπολλα στοιχεία για τη δράση της οικονομικής και πολιτικής αντίδρασης, που καταπολέμησε το κίνημα αντίστασης και ιδιαίτερα τον οργανωτή και κύριο αιμοδότη του, το ΚΚΕ.

Στα τεύχη της ΚΟΜΕΠ που κυκλοφόρησαν παράνομα στα χρόνια της φασιστικής κατοχής, κάτω από αφάνταστα δύσκολες συνθήκες, μπορούμε να παρακολουθήσουμε τη θέση του ΚΚΕ στη νέα κατάσταση που δημιουργήθηκε με την ολοκληρωτική υποδούλωση της χώρας μας στους ξένους φασίστες επιδρομείς, τις προσπάθειες του ΚΚΕ για τη δημιουργία του Εργατικού Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΕΑΜ) στις 16 του Ιούλη 1941, την ίδρυση λίγο αργότερα, στις 27 Σεπτέμβρη της ίδιας χρονιάς του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ), του ΕΛΑΣ (16 Φλεβάρη 1942) και της ΕΠΟΝ (23 Φλεβάρη 1943). Τις προσπάθειες του κόμματος της εργατικής τάξης για την επίτευξη της αγωνιστικής ενότητας όλων των δυνάμεων που ενδιαφέρονταν για την αποτίναξη του φασιστικού ζυγού. Χαρακτηριστικά είναι τα άρθρα: «Πρωτομαγιά μέρα πάλης και σύμβολο λυτρωμού», (ΚΟΜΕΠ, αριθ. φύλλου 13, Μάης 1943). «Απ’ τα διδάγματα της Εθνικής Ιστορίας», (στο ίδιο φύλλο). «Η κρίσιμη ώρα», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 19, Νοέμβρης 1943), «Ο τύπος του ΚΚΕ βασικό όπλο του εθνικού αγώνα», (ΚΟΜΕΠ, αριθμ. φύλλου 45, Σεπτέμβρης-Οκτώβρης 1942).

Αξιοπρόσεκτα από την πλευρά της κομματικής θέσης για τη μελέτη των θεσμών της Λαϊκής Αυτοδιοίκησης και της Λαϊκής Δικαιοσύνης στην ελεύθερη Ελλάδα είναι τα άρθρα: «Ο θεσμός της αυτοδιοίκησης στην Ελεύθερη Ελλάδα», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 18, Οκτώβρης 1943). «Η αυτοδιοίκηση στην Ελεύθερη Ελλάδα», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 25, Απρίλης 1944). «Ο μεγάλος σταθμός» και «Επίδαυρος 1821 - Κορυσχάδες 1944», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 26-27, Μάης-Ιούνης 1944). «Τα καθήκοντά μας», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 28, Ιούλης 1944).

Σε όλο το διάστημα της κατοχής το ιδεολογικό μέτωπο του Κόμματος υπηρετούσε το αντιφασιστικό-εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Ενδεικτικά, αναφέρουμε μερικά άρθρα του ιδεολογικού μετώπου: «Το αληθινό νόημα της εθνικής απελευθέρωσης», («Λαϊκή Επιθεώρηση», φύλλο 1, Οκτώβρης 1941). «Ανάγκη εξήγησης», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 1, Μάης 1942). «Η νέα μορφή του μεγαλοϊδεατισμού», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 8, Δεκέμβρης 1942). «Ο ελληνικός λαός θα νικήσει», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 14, Ιούνης 1943). «Εθνικό πρόβλημα και εθνοκαπηλεία», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 17, Σεπτέμβρης 1943). «Ο μαρξισμός-λενινισμός και τα νεοελληνικά προβλήματα» σε δύο συνέχειες (στα φύλλα 17 και 18 της ΚΟΜΕΠ, Σεπτέμβρης - Οκτώβρης 1943) και άλλα. Επίσης, στο φύλλο 15, Ιούλης 1943, υπάρχει άρθρο με τίτλο: «Η αυτοδιάλυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς και η πολιτική του ΚΚΕ», καθώς και άρθρο με τίτλο: «Γύρω από την αυτοδιάλυση της ΚΔ. Πως είδε την κρίση ο παράνομος τύπος», (ΚΟΜΕΠ, φύλλο 16, Αύγουστος 1943).

Στην ΚΟΜΕΠ της φασιστικής κατοχής υπάρχουν άρθρα και πληροφορίες για την Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση, για τον Κόκκινο Στρατό, για διεθνή και βαλκανικά ζητήματα, βιβλιοκρισίες κ.ά.

Το Γενάρη του 1946 η ΚΟΜΕΠ συμπλήρωσε τα 25χρονά της. Με την ευκαιρία αυτή στο τεύχος του Γενάρη δημοσιεύτηκε άρθρο του Ν. Ζαχαριάδη με τον τίτλο: «Ο Μαρξισμός-Λενινισμός στην Ελλάδα», όπου γίνεται η εκτίμηση:

«Σήμερα με την ευκαιρία που μας δίνει η «ΚΟΜΕΠ» με τα εικοσιπεντάχρονά της πρέπει να ρίξουμε μια εξεταστική ματιά στο δρόμο, που περάσαμε. Με την «ΚΟΜΕΠ» σαν έναν απ’ τους πιο σημαντικούς συντελεστές στο δούλεμα και ανάπτυξη της μαρξιστικής-λενινιστικής ιδεολογίας στη χώρα μας περάσαμε ένα τέταρτο αιώνα και είχαμε και θετικά αποτελέσματα και στον ιδεολογικό τομέα. Ομως το θεωρητικό φώτισμα των μικρών και μεγάλων προβλημάτων μέσα στη ζωή και σαν αναγκαία προϋπόθεση για τη γόνιμη καθημερινή πραχτική δράση είναι κάτι, που δεν πρέπει ποτέ να σταματήσει γιατί η ζωή και ο αγώνας δε σταματάν ποτέ, θέτουν κάθε μέρα προβλήματα, που απαιτούν και το θεωρητικό τους φώτισμα και δούλεμα, και όταν ένας πρωτοπόρος πολιτικός οργανισμός παραμελεί το βασικό αυτό καθήκον του, τότε μένει πίσω απ’ τη ζωή και απ’ την εκπλήρωση της αποστολής του. Και το καθήκον αυτό μπορεί να λυθεί σωστά όχι όταν μένει προσπάθεια λίγων «εκλεκτών», μα όταν πηγάζει σαν συνισταμένη της θεωρητικής κολλεκτιβιστικής δουλιάς απόλο το κόμμα, την πρωτοπόρα μαρξιστική - λενινιστική σκέψη στην Ελλάδα».

Μετά την ήττα και την υποχώρηση του ΔΣΕ και με το ΚΚΕ πάντα εκτός νόμου, από το Γενάρη του 1950 μέχρι τον Ιούνη άρχισε η έκδοση του μηνιαίου περιοδικού «Νέος Κόσμος» με υπότιτλο: «Επιλογή άρθρων από τον παγκόσμιο δημοκρατικό τύπο». Από τον Ιούλη του ίδιου χρόνου μέχρι το Μάη του 1956 το μηνιαίο περιοδικό «Νέος Κόσμος» εκδίδεται σαν «Επιθεώρηση για τα ελληνικά και διεθνή προβλήματα». Ενώ από τον Ιούνη του 1956 μέχρι το Νοέμβρη του 1974 ο «Νέος Κόσμος» εκδίδεται σαν «Μηνιαίο Πολιτικό θεωρητικό περιοδικό». Τόσο το περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός» όσο και ο «Νέος Κόσμος» ήταν άτυπα όργανα της ΚΕ του ΚΚΕ στην ουσία, χωρίς βέβαια, να αναφέρεται κάτι τέτιο στην προμετωπίδα τους. Πάντως, όλες οι αποφάσεις και τα ντοκουμέντα του Κόμματος δημοσιεύονταν σε αυτά τα έντυπα.

Μετά τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, το Νοέμβρη του 1974 επανεκδίδεται η ΚΟΜΕΠ ως μηνιάτικο πολιτικό θεωρητικό περιοδικό. Παραθέτουμε από το σημείωμα της Συντακτικής Επιτροπής με την ευκαιρία της επανέκδοσής της το Νοέμβρη του 1974: «Η νομιμοποίηση του ΚΚΕ ύστερα από είκοσι εφτά ολόκληρα χρόνια παράνομης ύπαρξης και δράσης, δημιούργησε τη δυνατότητα της επανέκδοσης της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης», θεωρητικού και πολιτικού οργάνου της ΚΕ του ΚΚΕ. Η επανέκδοση της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης» συμπίπτει με την 56η επέτειο της ίδρυσης του δοξασμένου κόμματος της εργατικής τάξης της χώρας μας, που πάντα εκτιμούσε τη συμβολή της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης» στην ιδεολογική πάλη. Η ιστορία της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης» είναι αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας του ΚΚΕ. Είναι ιστορία διώξεων και κατατρεγμών, ιστορία νόμιμης και παράνομης έκδοσης, ιστορία σκληρής πάλης στις πρώτες γραμμές του ιδεολογικού μετώπου.

Με την επανέκδοση της «Κομμουνιστικής Επιθεώρησης», το κόμμα μας και όλο το λαϊκό κίνημά μας, αποκτούν ένα ισχυρό μέσο για τη διάδοση του δημιουργικού μαρξισμού-λενινισμού, ένα βήμα για την επιστημονική μελέτη των πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών προβλημάτων του τόπου, ένα όπλο εκλαΐκευσης της γενικής γραμμής, των επιτεύξεων και των καθηκόντων του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, ένα όργανο προβολής της στρατηγικής και τακτικής του κινήματός μας, όργανο μελέτης των πολιτικών, ιδεολογικών και οργανωτικών ζητημάτων του, όργανο καταπολέμησης όλων των μορφών της αστικής ιδεολογίας και του οπορτουνισμού».

Από το Γενάρη του 1975 έως τον Ιούνη του 1982 η ΚΟΜΕΠ εκδίδεται κανονικά σαν Μηνιάτικο Πολιτικό Θεωρητικό Περιοδικό - Οργανο της ΚΕ του ΚΚΕ. Την περίοδο αυτή δημοσιεύονται όλες οι αποφάσεις, ανακοινώσεις και άλλα υλικά του Κόμματος και υπάρχει πλούσια αρθρογραφία σε θέματα πολιτικά, ιδεολογικά, οικονομικά, εργατικά-συνδικαλιστικά, ιστορικά, σε θέματα παιδείας, νεολαίας, γυναίκας, πολιτισμού κ.ά., καθώς και άρθρα για το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα.

Τον Ιούλη του 1982 αλλάζει σχήμα και συνεχίζει την έκδοσή της ως Μηνιάτικο Πολιτικό Θεωρητικό Περιοδικό, Οργανο της ΚΕ του ΚΚΕ μέχρι τον Απρίλη του 1990. Από το Μάη του ίδιου χρόνου αλλάζει εκ νέου σχήμα και εξακολουθεί να εκδίδεται επίσης, ως Μηνιάτικο Πολιτικό Θεωρητικό Περιοδικό - Οργανο της ΚΕ του ΚΚΕ, μέχρι το Δεκέμβρη του 1992.

Την περίοδο αυτή κυκλοφόρησαν και ορισμένα διμηνιαία τεύχη, καθώς και δύο (2) έκτακτα τεύχη με υλικά προσυνεδριακού διαλόγου για το 13ο Συνέδριο. Στη θεματολογία της ΚΟΜΕΠ αυτής της περιόδου καθρεπτίζεται η εσωκομματική διαπάλη που έχει πυρήνα την αμφισβήτηση από την οπορτουνιστική τάση θεμελιακών αρχών της κοσμοθεωρίας μας, διαπάλη η οποία οδήγησε τελικά στη διάσπαση του Κόμματος μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του 13ου Συνεδρίου (Φλεβάρης 1991).

Από το τεύχος Νο 1 (Γενάρης-Φλεβάρης) 1993 η ΚΟΜΕΠ παίρνει τη σημερινή μορφή έκδοσης. Σχετικά με την αλλαγή της μορφής, στο σημείωμα της Σύνταξης αναφέρεται: «Αλλη μια προσπάθεια βελτίωσης της μορφής και του περιεχομένου της ΚΟΜΕΠ ξεκινά από το 1ο τεύχος του 1993. Φιλοδοξούμε να σηματοδοτήσει μια νέα φάση στην προσφορά της ΚΟΜΕΠ σαν Θεωρητικού και Πολιτικού οργάνου της ΚΕ του ΚΚΕ, στο στόχο της ολόπλευρης ανάπτυξης και ενίσχυσης του ΚΚΕ».

Το 1993 κυκλοφόρησαν τέσσερα (4) διμηνιαία τεύχη και ένα τετραμηνιαίο (Σεπτέμβρης-Δεκέμβρης), λόγω των δυσκολιών που δημιούργησε η αιφνίδια προκήρυξη εκλογών. Το διπλό τεύχος Νο 5-6 του 1993 είναι αφιερωμένο στα 75χρονα του ΚΚΕ.

Το 1994 κυκλοφόρησαν επίσης τέσσερα (4) διμηνιαία τεύχη και ένα τετραμηνιαίο (Σεπτέμβρης-Δεκέμβρης). Η τακτική έκδοση του 5ου τεύχους της ΚΟΜΕΠ (Σεπτέμβρης-Οκτώβρης 1994) υπήρξε θύμα της καταστροφικής πλημμύρας που έπληξε το κτίριο της ΚΕ του ΚΚΕ, το αρχείο, τις εγκαταστάσεις της «Τυποεκδοτικής», του «Ριζοσπάστη» και του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού «902».

Από το Γενάρη του 1995 έως το Δεκέμβρη του 2000 η ΚΟΜΕΠ εκδίδεται κανονικά ανά δίμηνο. Ολη η αρθρογραφία της ΚΟΜΕΠ από το 1ο τεύχος του 1993 έως και το 6ο τεύχος του 2000 υπάρχει στο θεματικό ευρετήριο που προσφέρει η ΚΟΜΕΠ μαζί με το παρόν τεύχος.

Η συνοπτική απαρίθμηση των περιόδων έκδοσης της ΚΟΜΕΠ δείχνει ότι η ιστορία της είναι συνυφασμένη με την ιστορία του ΚΚΕ, τους αγώνες, τις διώξεις του λαϊκού επαναστατικού κινήματος. Η ΚΟΜΕΠ άλλοτε νόμιμη και άλλοτε παράνομη, άλλοτε σε μικρό σχήμα και ολιγοσέλιδη και άλλοτε σε κανονικό σχήμα επιβλητικού περιοδικού στάθηκε πάντα στις επάλξεις των λαϊκών αγώνων. Σαν θεωρητικό όργανο του Κόμματος συνέβαλε στην αφομοίωση του επιστημονικού σοσιαλισμού, και στην ιδεολογική πάλη με όπλο το μαρξισμό-λενινισμό στη χώρα μας.