Το ΚΚΕ έχει ανακοινώσει πως 3 στελέχη του είναι στη «μαύρη λίστα» των ουκρανικών Αρχών. Για ποιο λόγο; Τι είδους λίστα είναι αυτή;
Τρία στελέχη του Κόμματός μας, το Νοέμβρη του 2014, με κομματική αποστολή επισκέφτηκαν την Ανατολική Ουκρανία, την περιοχή του Ντονμπάς, εκφράζοντας την αλληλεγγύη του ΚΚΕ προς το λαό της περιοχής και συνολικά της Ουκρανίας.
Ο προηγούμενος Πρόεδρος της Ουκρανίας Ποροσένκο έθεσε τα 3 στελέχη του ΚΚΕ σε μια λίστα ανεπιθύμητων προσώπων, θεωρώντας πως επιβουλεύτηκαν την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, κάτι που βέβαια δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Στη συνέχεια η ιστοσελίδα «Μιροτβόρετς», που έχει σχέσεις με υπηρεσίες ασφαλείας, δημοσιοποίησε τα προσωπικά στοιχεία των 3 συντρόφων μας ως «εχθρών της Ουκρανίας». Το επικίνδυνο είναι πως η συγκεκριμένη ιστοσελίδα έχει δικαιολογημένα κατηγορηθεί πως στοχοποιεί άτομα και ήδη έχουν πέσει θύματα δολοφονιών, δηλαδή δολοφονήθηκαν από «αγνώστους».
Το Κόμμα μας έχει καταγγείλει το γεγονός. Η κυβέρνηση της ΝΔ είναι έκθετη που αποδέχεται τους ισχυρισμούς της ουκρανικής κυβέρνησης, πως δήθεν αυτή η ιστοσελίδα δεν έχει σχέσεις με την κυβέρνηση, αλλά με «ακραίους κύκλους». Είναι υποκρισία και γιατί η ουκρανική κυβέρνηση δεν αφαιρεί τους συντρόφους μας από την επίσημη «μαύρη λίστα» της και γιατί δε λαμβάνει κανένα μέτρο σε βάρος της συγκεκριμένης ιστοσελίδας, που δημοσιεύει προσωπικά δεδομένα ανθρώπων χωρίς την άδειά τους, στοχοποιώντας τους.
Το ΚΚ της Ρωσικής Ομοσπονδίας στηρίζει το λεγόμενο «Ρωσικό Κόσμο». Τι ακριβώς είναι αυτός και εμπλέκεται με κάποιον τρόπο στον πόλεμο;
Ο λεγόμενος «Ρωσικός κόσμος» στηρίζεται σε μια υποτίθεται πολιτισμική, γεωπολιτική, θρησκευτική προσέγγιση της διεθνούς πραγματικότητας. Ξεκινά από την αντίληψη πως ο κόσμος είναι μοιρασμένος σε πολιτισμούς, που συγκρούονται μεταξύ τους για το ποιος θα επικρατήσει και ποιος θα αφομοιώσει τον άλλο. Είναι δηλαδή μια προσέγγιση αταξική, δε λαμβάνει υπόψη της κοινωνικά συστήματα, ποια τάξη έχει την εξουσία, ποια συμφέροντα κυβερνάνε. Από αυτήν την άποψη είναι όχι μόνο μια αντιεπιστημονική προσέγγιση, αλλά και πάρα πολύ επικίνδυνη γιατί «τσουβαλιάζει» τα συμφέροντα του εργάτη με αυτά του βιομήχανου, στο όνομα του πολιτισμού.
Σε ό,τι αφορά το λεγόμενο «Ρωσικό Κόσμο», έχει από την περασμένη δεκαετία γίνει η επίσημη γραμμή του ρωσικού κράτους, της εξωτερικής του πολιτικής. Ωστόσο, ανάλογα με το ποιος μιλάει και σε ποιον απευθύνεται, ερμηνεύεται διαφορετικά. Έτσι, κάποιοι θεωρούν πως ο «Ρωσικός Κόσμος» είναι, εκτός της Ρωσίας, τα 25 εκατομμύρια Ρώσοι που μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ έμειναν εκτός συνόρων της Ρωσίας, στα κράτη που διαμορφώθηκαν στα εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ. Άλλοι πάλι θεωρούν πως δεν είναι μόνο αυτοί, αλλά και οι Ουκρανοί και Λευκορώσοι, που τους θεωρούν παραλλαγή των Ρώσων ή ακόμη και «τεχνητά έθνη». Στη βάση αυτή βλέπουμε τόσο πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά ιδιαίτερα μετά, στο ανώτατο επίπεδο της Ρωσίας να εμφανίζεται ο ισχυρισμός πως δεν υπάρχει ουκρανικό έθνος, πως είναι ένα κατασκεύασμα των Μπολσεβίκων, όπως και η Ουκρανία. Έτσι αφήνεται η αίσθηση πως πάμε σε προσάρτηση εδαφών της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Στην κατεύθυνση αυτή κινείται και το ΚΚ της Ρωσικής Ομοσπονδίας (ΚΚΡΟ) που, αποδεχόμενο την αντίληψη του «Ρωσικού Κόσμου», στηρίζει τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία.
Από κάποιους γίνεται στη χώρα μας μια σπέκουλα σχετικά με διαφορές στις θέσεις του Κόμματός μας στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας και στον πόλεμο της Ουκρανίας. Υπάρχουν ομοιότητες και διαφορές;
Πράγματι λένε ορισμένοι, τώρα το ΚΚΕ λέει πως «ο πόλεμος είναι ιμπεριαλιστικός, δεν επιλέγουμε ληστή», ενώ στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας είχε πάρει σαφή αντιΝΑΤΟϊκή θέση, δηλαδή ενάντια μόνο στη μια πλευρά της σύγκρουσης. Δε συνιστά αυτό μια ασυνέπεια;
Όσοι σκέφτονται έτσι, αρνούνται να δούνε τα πράγματα διαλεκτικά, αλλά τα βλέπουν σχηματικά, επιφανειακά.
Ας δούμε γιατί:
Για να θυμίσουμε τι λέγαμε τότε, στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, και να το αντιπαραβάλουμε με αυτά που λέμε σήμερα:
Λέγαμε πως ο πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία εκδηλώθηκε πάνω στο έδαφος του καπιταλισμού, για τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών της, για τον έλεγχο της στρατηγικής της θέσης, και σήμερα λέμε πως ο πόλεμος στην Ουκρανία οφείλεται στην ανατροπή του σοσιαλισμού, στον καπιταλισμό, στις αντιθέσεις ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για τον έλεγχο του ορυκτού πλούτου, για γεωπολιτικά στηρίγματα κ.ο.κ.
Και τότε λέγαμε πως προσχηματικά αξιοποιούνται τα ζητήματα της δήθεν προστασίας των μειονοτήτων (τότε της αλβανικής στη Γιουγκοσλαβία), αλλά οι αιτίες είναι άλλες, και σήμερα λέμε πως επίσης προσχηματικά αξιοποιούνται τα ζητήματα της δήθεν προστασίας των Ρώσων και ρωσόφωνων, αλλά οι αιτίες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι άλλες.
Και τότε φωνάζαμε πως «οι ιμπεριαλιστές τη γη ξαναμοιράζουν, με των λαών το αίμα τα σύνορα χαράσσουν», και σήμερα φωνάζουμε ανάλογο σύνθημα.
Και τότε αγωνιζόμασταν ενάντια στη συμμετοχή της χώρας μας στον πόλεμο, και σήμερα αγωνιζόμαστε το ίδιο, με την ίδια αποφασιστικότητα και συνέπεια.
Και τότε μιλάγαμε για τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, πρώτ’ απ’ όλα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, και σήμερα εξακολουθούμε να μιλάμε γι’ αυτούς και να τους αντιπαλεύουμε.
Και τότε κάναμε κριτική σε διάφορες αριστερές, ακόμη και κομμουνιστικές δυνάμεις που αποδέχονταν τα διάφορα προσχήματα των ιμπεριαλιστών, π.χ., «περί γενοκτονίας των Αλβανών», και σήμερα επίσης ασκούμε κριτική σε τέτοιες δυνάμεις που αποδέχονται τα διάφορα προσχήματα των ιμπεριαλιστών και σέρνονται πίσω από την αστική τάξη της χώρας τους.
Υπάρχουν και διαφορές; Πράγματι υπάρχουν και διαφορές στο πώς εκδηλώνονται διάφορα πράγματα, και αυτό πρέπει να το πάρουμε υπόψη μας. Έτσι, ξεκινώντας από την εξόφθαλμη διαφορά, αυτήν τη φορά δεν καταλύθηκαν η κυριαρχία και τα σύνορα της Γιουγκοσλαβίας, αλλά της Ουκρανίας, και αυτά δεν τα κατέλυσε το ΝΑΤΟ, όπως συνέβη στα 1999, αλλά η Ρωσία. Επιπλέον, σε σχέση με το 1999 υπάρχουν και άλλες βαθύτερες εξελίξεις. Τι είδους;
Ας σημειώσουμε σύντομα τα εξής: Στα 1999 η αστική τάξη της Ρωσίας, 8 χρόνια μετά την ολοκλήρωση της αντεπαναστατικής ανατροπής, πάλευε να σταθεί στα πόδια της, να θωρακίσει την εξουσία της στο εσωτερικό της Ρωσίας, ακόμη συνεχιζόταν το «μακελειό» ανάμεσα στους καπιταλιστές της για το πώς θα μοιράσουν την ιδιοκτησία, την περιουσία του σοβιετικού λαού. Αυτό οδηγούσε την αστική τάξη της Ρωσίας να έχει μια τακτική διαλλακτικότητας απέναντι στις ΗΠΑ, στις άλλες ισχυρές καπιταλιστικές χώρες, να επιθυμεί την ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ακόμη και ένα χρόνο μετά τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς στη Γιουγκοσλαβία. Χαρακτηριστικά, εκείνη την εποχή ο Ρώσος φιλόσοφος Α. Ζινόβιεφ είχε χαρακτηρίσει τη Ρωσία «λαγό με κέρατα»! «Λαγό», γιατί ο τότε υπ. Εξωτερικών Κόζιρεφ και, βέβαια, ο Γιέλτσιν ικανοποιούσαν πλήρως κάθε απαίτηση της Δύσης, και με «κέρατα», γιατί η καπιταλιστική Ρωσία είχε «κληρονομήσει» ένα σοβαρό οπλοστάσιο από την ΕΣΣΔ, μεταξύ άλλων και ισχυρό απόθεμα πυρηνικών όπλων.
Σας μοιάζει η σημερινή Ρωσία με «κερατοφόρο λαγό»; Όχι βέβαια! Αυτό έχει αλλάξει. Η αστική τάξη της Ρωσίας νιώθει πιο σίγουρη για την εξουσία της στο εσωτερικό, έχει παραιτηθεί από αυταπάτες ότι «με κλαδιά και βάγια» θα την δεχτούν στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, φιλοδοξεί να συγκροτήσει τις δικές της καπιταλιστικές ενώσεις στα εδάφη της πρώην ΕΣΣΔ και επιπλέον επεμβαίνει στρατιωτικά και εκτός συνόρων της, ακόμη και εκτός των εδαφών της πρώην ΕΣΣΔ, όπως, π.χ., στη Συρία ή στη Λιβύη, στο Μάλι κ.α. Όλα αυτά και άλλα την φέρνουν σε τριβή και σύγκρουση με άλλες ισχυρές καπιταλιστικές δυνάμεις σε αυτές τις περιοχές, για συμφέροντα βέβαια που δεν έχουν τίποτα το κοινό με τα συμφέροντα του ρωσικού λαού ή άλλων λαών, αλλά για τα κέρδη των μονοπωλίων.
Άλλη αλλαγή, ακόμη σημαντικότερη, είναι η ενίσχυση της καπιταλιστικής Κίνας και η εμφάνιση της διαπάλης Κίνας-ΗΠΑ για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Μέσα σε αυτά τα 20 και πλέον χρόνια από τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, η αστική τάξη της Κίνας έχει ισχυροποιήσει τις θέσεις της σε πάρα πολλά μέτωπα. Καταρχήν οικονομικά, όπου ξεπέρασε την ΕΕ σε ισχύ, κάτι που δεν ίσχυε εκείνη την περίοδο, πριν 20 και πλέον χρόνια. Έχει αυξήσει σημαντικά τη στρατιωτική ισχύ της, κάτι που φαίνεται και από τις στρατιωτικές κινήσεις της στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας –ή Ανατολική Θάλασσα κατά τους Βιετναμέζους– αμφισβητώντας τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των άλλων χωρών της περιοχής, γεγονός πως αξιοποιούν και οι ΗΠΑ στους σχεδιασμούς τους και στο πλαίσιο της αναμέτρησής τους με την Κίνα, η οποία αμφισβητεί την πρωτοκαθεδρία τους με μια υπό διαμόφωση ευρασιατική συμμαχία με τη Ρωσία. Μιλάμε, δηλαδή, για μια «κυοφορούμενη» σύγκρουση δύο ισχυρών ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, από τη μια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και από την άλλη της Κίνας - Ρωσίας και των συμμάχων τους, κάτι που βέβαια δεν υπήρχε πριν 20 χρόνια.
Υπάρχουν λοιπόν και νέα, σημαντικά στοιχεία, σε σχέση με τότε, και το Κόμμα μας τα λαμβάνει σοβαρά υπόψη του.
Ορισμένοι, ωστόσο, που αντιμετωπίζουν τα πράγματα σχηματικά και όχι διαλεκτικά, οδηγούνται σε λάθος συμπεράσματα και σε εγκεφαλικά σχήματα που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Υπάρχει η άποψη ότι η Ρωσία, από τη στιγμή που συγκρούεται με τις ΗΠΑ που είναι η βασική δύναμη του ιμπεριαλισμού, είναι μια αντιιμπεριαλιστική δύναμη και γύρω της συσπειρώνεται και η Κίνα, που κάποιοι την θεωρούν σοσιαλιστική, η Κούβα, η Βενεζουέλα, το Ιράν, το Βιετνάμ, η Συρία και όσες άλλες χώρες έχουν πρόβλημα με τις ΗΠΑ. Δηλαδή από τη μια υπάρχει ο άξονας του ιμπεριαλισμού, που εκπροσωπείται από τις ΗΠΑ και τους άλλους συμμάχους τους, και από την άλλη οι δυνάμεις του αντιιμπεριαλισμού. Τι λέτε γι’ αυτήν τη θεώρηση;
Αυτή η προσέγγιση είναι πολύ προβληματική και αυθαίρετη, καθαρά εγκεφαλική. Προβληματική γιατί αντιμετωπίζει τον ιμπεριαλισμό ως απλώς μια επιθετική πολιτική και όχι με βάση τα λενινιστικά κριτήρια και τη βασική θέση πως ο ιμπεριαλισμός είναι ο μονοπωλιακός καπιταλισμός, ο καπιταλισμός όπου κυριαρχούν τα μονοπώλια. Αφαιρείται από το γεγονός πως κάθε καπιταλιστική χώρα, είτε αυτή έχει 1 κυβερνητικό κόμμα (με κόκκινη σημαία στην Κίνα) ή με τους ιμάμηδες (όπως στο Ιράν), είτε έχει πολυκομματισμό και κοσμικά χαρακτηριστικά, όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Ελλάδα κ.ο.κ., είναι ενταγμένο στην παγκόσμια καπιταλιστική αγορά.
Ανοίγοντας εδώ μια παρένθεση, να προσθέσουμε πως ορισμένοι οπορτουνιστικοί κύκλοι προσπαθούν να σπεκουλάρουν με τη λενινιστική προσέγγιση του ιμπεριαλισμού που ακολουθεί το Κόμμα μας. Έτσι, λένε πως η θέση του ΚΚΕ είναι πως, από τη στιγμή που εκτιμάμε πως όλες οι χώρες έχουν σήμερα φτάσει στο επίπεδο του μονοπωλιακού καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού, θεωρούμε πως «όλες οι χώρες είναι ιμπεριαλιστικές, άρα είναι όλες το ίδιο, π.χ., είναι το ίδιο η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η Σερβία, η Μπουρκίνα Φάσο κ.ο.κ.». Πρόκειται για μεγάλη λαθροχειρία, γιατί το ΚΚΕ εξηγεί πως οι καπιταλιστικές χώρες διαπλέκονται μέσα στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα με σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης, σα μια πυραμίδα, όπου κάθε χώρα παίρνει τη θέση της στη βάση της ισχύος της, της οικονομικής, πολιτικής και στρατιωτικής.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα της παραπάνω λαθεμένης προσέγγισης είναι ότι αυτή στην πράξη ταυτίζει τον ιμπεριαλισμό με τις ΗΠΑ. Οπότε «βαφτίζει» όλες τις άλλες καπιταλιστικές χώρες, που δεν έχουν την ισχύ των ΗΠΑ, ως «υποτελείς» τους και, ακόμη, όσες από αυτές για κάποια στιγμή συγκρουστούν ή αντιπαρατεθούν με τις ΗΠΑ ή τις επιλογές τους, τις βλέπουν ως «αντιιμπεριαλιστικές δυνάμεις» ή ακόμη φαντασιώνονται κάποιον «αντιιμπεριαλιστικό άξονα».
Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη και λαθεμένη προσέγγιση, που απορρίπτει την ταξική προσέγγιση. Οδηγεί όχι μόνο σε λαθεμένα πολιτικά συμπεράσματα για τις αντιθέσεις που εκτυλίσσονται στο πλαίσιο του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού συστήματος, αλλά και «σπρώχνει» τους εργαζόμενους να πάρουν τη θέση του ενός «ληστή», λησμονώντας το ποια τάξη έχει εκεί την εξουσία, ποια ταξικά συμφέροντα εξυπηρετούνται κάθε φορά. Το πού μπορεί να οδηγήσει φαίνεται από το παράδειγμα του Ερντογάν, που ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του αντιιμπεριαλιστή. Είχε πει πριν δύο χρόνια: «Δε με αγαπούν στη Δύση, γιατί είμαι αντιιμπεριαλιστής!»
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ένα σημείο από την τοποθέτηση του ΚΚ Τουρκίας στη 19η Διεθνή Συνάντηση των ΚΚ, όπου ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σε σχέση με τα ζητήματα της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας, του αντιιμπεριαλισμού. Πριν μία δεκαετία, ο Ερντογάν παρουσιαζόταν ως ένας αντιαμερικανός πολιτικός, ένας φίλος των καταπιεσμένων εθνών της Μέσης Ανατολής και της Λατινικής Αμερικής. Είχαμε προειδοποιήσει τους φίλους μας σε πολλές περιπτώσεις τότε. Δυστυχώς, κάποιοι περίμεναν εκδημοκρατισμό από αυτόν, κάποιοι άλλοι τον φαντάζονταν ως αντιιμπεριαλιστή ηγέτη. Όταν ο Ερντογάν άρχισε να υποστηρίζει τρομοκρατικές συμμορίες στη Συρία σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, μόνο τότε εγκατέλειψαν αυτά τα όνειρα. Κάποιοι φίλοι αναρωτήθηκαν, “πώς γίνεται ο Ερντογάν να μπόρεσε ν’ αλλάξει τόσο πολύ!”. Τους λέγαμε πάντα ότι “δεν άλλαξε καθόλου, ήταν και είναι πάντα ο άνθρωπος των γιγαντιαίων μονοπωλίων”.»3
Στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα δεν υπάρχει σήμερα ενιαία θέση για τον πόλεμο. Πώς διαμορφώνονται οι θέσεις των ΚΚ και πόσο δύσκολο είναι να διαμορφωθεί ενιαία στάση; Δε γίνεται ν’ αποφευχθεί η δημόσια αντιπαράθεση ανάμεσα στα ΚΚ, μια και αυτή αδυνατίζει την κοινή πάλη τους;
Το ΚΚΕ δεν κρύβει πως στις γραμμές του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος δεν υπάρχει ιδεολογικοπολιτική και οργανωτική ενότητα, πως διεξάγεται διαπάλη γύρω από σοβαρά ζητήματα. Στις μέρες μας σε αυτήν τη διαπάλη εντάσσεται και το πολύ σημαντικό ζήτημα του ιμπεριαλιστικού πολέμου.
Με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, του ΚΚ Εργαζομένων Ισπανίας, του ΚΚ Μεξικού, του ΚΚ Τουρκίας, ένας σημαντικός αριθμός 42 κομμάτων και 30 νεολαιών έχουν συνυπογράψει μια Κοινή Ανακοίνωση, που αναδεικνύει τις αιτίες, το χαρακτήρα του πολέμου, προσδιορίζει βασικές πλευρές της πάλης. Πρέπει να έχουμε υπόψη πως αρκετά ΚΚ δεν έχουν ακόμη τοποθετηθεί με σαφήνεια, ορισμένα απλώς επικαλούνται την αναγκαιότητα τήρησης των αρχών του διεθνούς δικαίου, ωστόσο είναι και κάποια κόμματα που έχουν επιλέξει πλευρά της σύγκρουσης, κυρίως της ρωσικής, με διάφορα προσχήματα. Και έχει σημασία, π.χ., η δημόσια απάντηση που έδωσε το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ σε λαθεμένες θέσεις του Κομμουνιστικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας (ΚΕΚΡ), που δικαιολογούν τη ρωσική εισβολή και καλύπτουν τις ευθύνες της ρωσικής αστικής τάξης και του αστικού κράτους.
Σε αυτά τα κόμματα επίδραση ασκεί η πίεση αστικών δυνάμεων, που βρίσκει έδαφος εξαιτίας μακροχρόνιας καθυστέρησης στην επεξεργασία της στρατηγικής τους, στην άντληση συμπερασμάτων από την ιστορία του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, όπως, π.χ., από την επιζήμια για το κίνημα πολιτική των λεγόμενων «Λαϊκών Μετώπων».
Το ΚΚΕ επιδιώκει πάντα να διεξάγει τεκμηριωμένη ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση με θέσεις άλλων κομμάτων που θεωρεί λαθεμένες. Αυτή δεν μπορεί να μην είναι δημόσια, μια και απευθύνεται και στα μέλη και στα στελέχη των κομμάτων. Σε καμία περίπτωση, ωστόσο, δεν μπορούμε να αφήσουμε αναπάντητες ανιστόρητες και προσβλητικές επιθέσεις ενάντια στο ΚΚΕ από ορισμένα ΚΚ. Τέλος, το ΚΚΕ συνεχίζει την προσπάθεια να αναπτύσσει την κοινή δράση με όσο περισσότερα κομμουνιστικά και εργατικά κόμματα μπορεί, στη βάση και των κατευθύνσεων του 21ου Συνεδρίου του Κόμματός μας, που κινούνται στην κατεύθυνση της επαναστατικής ανασυγκρότησης του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος.
* * *
Ολοκληρώνοντας αυτήν την παρουσίαση ορισμένων προσχημάτων που αξιοποιούνται για τη δικαιολόγηση του ιμπεριαλιστικού πολέμου, όπως και άλλων ιδεολογικοπολιτικών ζητημάτων που έχουν προκύψει, πρέπει να τονίσουμε τη σημασία τους. Γιατί, αν αποδεχτούμε ως αιτίες του πολέμου τα διάφορα προσχήματα που αξιοποιούν οι ιμπεριαλιστές, τότε θα κάνουμε το λάθος να δώσουμε «συγχωροχάρτι» στις πραγματικές αιτίες, στο «φαύλο κύκλο» της καπιταλιστικής κοινωνίας που προκαλεί τους πολέμους στην εποχή μας. Θα μπλεχτούμε στα «γρανάζια» αδιέξοδων δήθεν λύσεων, π.χ. της ανάγκης μιας «άλλης αρχιτεκτονικής ασφάλειας» που δήθεν θα καταφέρει να υπολογίζει τις «ανησυχίες ασφάλειας» των χωρών και να προλαμβάνει τους πολέμους. Ενώ η λύση βρίσκεται στην πάλη ενάντια σε κάθε αστική τάξη, ενάντια στη συμμετοχή των χωρών και των λαών στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, που οδηγεί στο «μακελειό» των λαών, στην πάλη για τη νέα, σοσιαλιστική-κομμουνιστική κοινωνία.