ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ - ΝΟΕΜΒΡΗΣ 1973
ΕΜΠΝΕΥΣΗ, ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΓΜΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΑΪΚΟΥΣ ΞΕΣΗΚΩΜΟΥΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ
εκδ. Σύγχρονη Εποχή
50 χρόνια μετά από το φοιτητικό και εργατικό-λαϊκό ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, θυμόμαστε την προσφορά, στεκόμαστε με σεβασμό και τιμούμε όσους έδωσαν τη ζωή τους, βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν και αγωνίστηκαν στη διάρκεια του ξεσηκωμού του Πολυτεχνείου και συνολικά στη διάρκεια της δικτατορίας. Επίσης, αισθανόμαστε περηφάνια για τα μέλη του ΚΚΕ και της ΚΝΕ και τη δράση τους όλο αυτό το διάστημα. Συνάμα θεωρούμε ότι η μεγαλύτερη τιμή σε όλους αυτούς τους αγωνιστές, στον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου και στον αντιδικτατορικό αγώνα είναι η ανάπτυξη λαϊκών αγώνων στην εποχή μας. Το ΚΚΕ μελετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου –και το ρόλο του Κόμματος σε αυτά– για να γίνουν η θετική και η αρνητική πείρα εφόδιο στους λαϊκούς αγώνες και τη νικηφόρα έκβαση της ταξικής πάλης.
H παρούσα έκδοση στοχεύει να γνωρίσει τις νέες γενιές με τα γεγονότα της εποχής, αλλά και να θυμίσει και να αναδείξει τη δύναμη και τις δυνατότητες του οργανωμένου μαζικού εργατικού-λαϊκού κινήματος. Κυρίως, όμως, επιδιώκει να αντλήσει συμπεράσματα και διδάγματα από τον ηρωισμό και την αυτοθυσία του φοιτητικού, μαθητικού και γενικότερα του εργατικού-λαϊκού κινήματος κατά τη διάρκεια του ξεσηκωμού, αλλά και από την πείρα της συμβολής του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στην ωρίμανση των γεγονότων του Πολυτεχνείου, ώστε να ενισχυθεί το παρόν και το μέλλον της ταξικής πάλης, να εξοπλιστούν οι κομμουνιστές, όλοι όσοι αγωνίζονται εναντίον της καπιταλιστικής εξουσίας.
Στοιχείο αυτής της πείρας είναι και η επισήμανση των δυσκολιών που αναδείχτηκαν στην οργάνωση και καθοδήγηση αυτού του αγώνα, γεγονός που δεν έχει καμιά σχέση με τη διαχρονική προσπάθεια όλων των πλευρών του αστικού πολιτικού φάσματος να μειώσουν τη σημασία του φοιτητικού και εργατικού-λαϊκού ξεσηκωμού και το ρόλο του Κόμματος και της ΚΝΕ σε αυτόν ή να περιορίσουν το πολιτικό μήνυμά του στις τότε συνθήκες, να το στρέψουν σε μονοπάτια ανώδυνα για την καπιταλιστική εξουσία.
Μετά από την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επιχείρησε να παρουσιάσει μονοδιάστατα τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, ως αίτημα για την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, απέναντι σε μια αστική δικτατορία που δήθεν επέβαλαν «άφρονες αξιωματικοί», ενάντια στις θελήσεις της ή στις υποτιθέμενες αξίες της εγχώριας καπιταλιστικής εξουσίας και των διεθνών συμμάχων της. Στη συνέχεια, οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ προσπάθησαν να εξηγήσουν την αστική στρατιωτική δικτατορία ως προέκταση του λεγόμενου «κράτους της Δεξιάς» και με το σύνθημα «ο αγώνας τώρα δικαιώνεται» αποπειράθηκαν να παρουσιαστούν ως οι εφαρμοστές των συνθημάτων του Πολυτεχνείου, και ταυτόχρονα να αθωώσουν την κοινοβουλευτική μορφή της καπιταλιστικής εξουσίας. Σε ανάλογο δρόμο ο ΣΥΡΙΖΑ θέλησε πρόσφατα να περιορίσει το περιεχόμενο του ξεσηκωμού του Πολυτεχνείου σε έναν αντιφασιστικό αγώνα, απαλείφοντας τα αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα και τον αστικό χαρακτήρα της Χούντας.
Από κοντά όλα αυτά τα χρόνια τα δημοσιεύματα του Τύπου, τα αφιερώματα των ΜΜΕ, οι ποικίλες λογοτεχνικές και σκηνοθετικές αστικές προσεγγίσεις, διάφορες εκδοχές της κυρίαρχης αστικής ιστοριογραφίας προσπαθούσαν να διαστρεβλώσουν τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου, να «σβήσουν» τα αντιιμπεριαλιστικά του συνθήματα, να τον αποκόψουν από τους μετέπειτα αγώνες, να τον απονεκρώσουν από τα διδάγματα και τα συμπεράσματα που προσφέρει, γενικά να τον φέρουν στα μέτρα τους. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται η προσπάθεια μετατροπής του Πολυτεχνείου σε μουσείο, τα ιδεολογήματα περί «γενιάς του Πολυτεχνείου», οι απόπειρες αμαύρωσης του ξεσηκωμού μέσα από τη δράση των προβοκατόρων, η απαλοιφή του πραγματικού περιεχόμενου του ξεσηκωμού σε πολλά βιβλία της Ιστορίας, ιδίως σχολικά.
Αυτό που ενοχλούσε και ενοχλεί στον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου είναι ότι απέδειξε τη διαχρονική δύναμη του μαζικού εργατικού-λαϊκού αγώνα. Ενάντια στους «μονόδρομους» της αστικής τάξης και των διεθνών συμμάχων της, ανέδειξε ότι η ελπίδα για τους λαούς βρίσκεται στο δρόμο του αγώνα και όχι στη μοιρολατρία, στην υποταγή στον αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων, στο συμβιβασμό με το μικρότερο κακό, στην αναζήτηση σωτήρων. Η αγωνιστική διάθεση διαπέρασε όσους συμμετείχαν στον ξεσηκωμό και αυτή επηρέασε το συσχετισμό στο οργανωμένο φοιτητικό κίνημα μετά από την πτώση της δικτατορίας και τους κατοπινούς φοιτητικούς εργατικούς-λαϊκούς αγώνες.
Την εποχή του ξεσηκωμού, καμία από τις αστικές και οπορτουνιστικές πολιτικές δυνάμεις δεν υποστήριζε την ανατροπή της δικτατορίας μέσα από την παρέμβαση του εργατικού-λαϊκού παράγοντα. Τόσο ο Κ. Καραμανλής όσο και δυνάμεις του Κέντρου επιδίωκαν μια συμφωνία κορυφής για τη μετάβαση στην αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία, σε συνεννόηση με τους διεθνείς συμμάχους της καπιταλιστικής εξουσίας και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις (ΕΟΚ, ΝΑΤΟ), αλλά με το λαό στο περιθώριο. Το ΠΑΚ (μετέπειτα ΠΑΣΟΚ) καμούφλαρε την ανυπαρξία του στην προσπάθεια οργανωμένης μαζικής εργατικής-λαϊκής αντιδικτατορικής δράσης ρίχνοντας πυροτεχνήματα περί ενόπλου αγώνα, όπως έκαναν και διάφορες αριστερίστικες ομάδες. Οι οπορτουνιστές του λεγόμενου «ΚΚΕ Εσωτερικού», όπως και αστικές πολιτικές δυνάμεις, είχαν ταχτεί υπέρ της φιλελευθεροποίησης της Χούντας και εκτιμούσαν ότι κάθε μαζική εργατική-λαϊκή δράση θα μπορούσε να την ανακόψει, και γι’ αυτό την θεωρούσαν επιζήμια.
Το ΚΚΕ αποτέλεσε τη μοναδική πολιτική δύναμη που καλούσε σε ανατροπή της δικτατορίας με όρους μαζικού εργατικού-λαϊκού κινήματος με όλες τις μορφές πάλης. Το ΚΚΕ αποτελεί και σήμερα τη μοναδική πολιτική δύναμη που υποστηρίζει ότι «μόνο ο λαός μπορεί να σώσει το λαό», βαδίζοντας στο δρόμο της ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας, που αρνείται το ρεαλισμό της υποταγής της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων της πόλης και του χωριού, της νεολαίας, που πρωτοστατεί στην οργάνωση των αγώνων τους. Ακριβώς από αυτήν τη σκοπιά θεωρεί ότι τόσο η θετική όσο και η αρνητική πείρα από τον εργατικό-λαϊκό ξεσηκωμό αποτελεί χρήσιμο εφόδιο για τους σημερινούς και τους αυριανούς αγώνες.
Η ΚΕ του ΚΚΕ