Σαν σήμερα, τα ξημερώματα της 30 Μάρτη 1952, στο Γουδή, ο Νίκος Μπελογιάννης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, εκτελέστηκε μαζί με τους Νίκο Καλούμενο, Ηλία Αργυριάδη, Δημήτρη Μπάτση.

Ο Νίκος Μπελογιάννης γεννήθηκε το 1915 στην Αμαλιάδα και από μαθητής Γυμνασίου οργανώθηκε στην ΟΚΝΕ το 1931, ενώ μετά από τρία χρόνια έγινε μέλος του ΚΚΕ.

Η ζωή και η δράση του συνδέθηκαν άρρηκτα με το Κόμμα, με το σκοπό της απελευθέρωσης των μισθωτών εργαζόμενων από τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και την κατάργηση κάθε κοινωνικής ανισοτιμίας και καταπίεσης.

Ο Νίκος Μπελογιάννης από τα μικρά του χρόνια ήταν άνθρωπος κοινωνικά δραστήριος και συμμετείχε ενεργητικά σε όλη την κίνηση της εποχής του, σε θεατρικές ομάδες, σε γλέντια και σε αθλητικές δραστηριότητες. Εμπνεύστηκε από την Οκτωβριανή Επανάσταση, που έγινε στην πρώτη χώρα στον κόσμο που οι εργάτες είχαν αποτινάξει το ζυγό της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και πήραν τις τύχες τους στα χέρια τους για την οικοδόμηση της νέα κοινωνίας. Γνωρίστηκε από νωρίς με την επαναστατική θεωρία του μαρξισμού-λενινισμού, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την αντοχή και στις πιο σκληρές συνθήκες της ταξικής πάλης. Έτσι, σφυρηλατήθηκε σε πρωτοπόρο αγωνιστή, οργανωτή, μα και διανοούμενο –που με τη γενική έννοια πρέπει να είναι κάθε κομμουνιστής– συνδυάζοντας τη γνώση της επαναστατικής θεωρίας με την επαναστατική δράση.

Ο Νίκος Μπελογιάννης αφιερώθηκε στην πάλη μέχρι το τέλος «για το μεγάλο, το ωραίο, το συγκλονιστικό», όπως έγραφε σ’ ένα από τα τελευταία σημειώματά του. Αφιερώθηκε σε αυτήν ξέροντας καλά πως η ταξική πάλη δεν είναι ευθύγραμμη, περνάει από ανοδικές και καθοδικές καμπές, έχει νίκες αλλά και πικρές ήττες.

Στη δεκαετία του ’30 φυλακίστηκε και διώχτηκε όπως και χιλιάδες κομμουνιστές και κομμουνίστριες. Το 1941, το ελληνικό κράτος τον παρέδωσε στους κατακτητές, αλλά το 1943 δραπέτευσε και ανέλαβε κομματικές καθοδηγητικές ευθύνες στην Πελοπόννησο.

Στην περίοδο της Απελευθέρωσης και της Λευκής Τρομοκρατίας, δούλεψε ως υπεύθυνος διαφώτισης του Γραφείου Πελοποννήσου, ενώ ήταν και υπεύθυνος της εφημερίδας Λεύτερος Μωριάς. Το 1947, το Κόμμα τον κάλεσε να παρουσιαστεί στο Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ, στο οποίο κατάφερε να φτάσει μετά από περιπέτεια 4 μηνών στη Μακεδονία και στην Ήπειρο, καθώς ήταν σε εξέλιξη οι εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του αστικού στρατού, το γνωστό σχέδιο «Τέρμινους». Στο ΔΣΕ ανέλαβε αλλεπάλληλες υπεύθυνες χρεώσεις, στο ΙΙ Γραφείο, στη Διαφώτιση, ως Πολιτικός Επίτροπος σε διάφορες Μεραρχίες. Τραυματίστηκε στο χέρι με συντριπτικό κάταγμα από σφαίρα, στην Κορυφή Γκόλιο του Γράμμου.

Πήρε μέρος ως Πολιτικός Επίτροπος στο Επίλεκτο Απόσπασμα (Φλωράκη - Μπελογιάννη - Παπαγεωργίου), το οποίο σε συνθήκες γενικότερης υποχώρησης του Δημοκρατικού Στρατού έκανε επιθετικό ελιγμό προς το Νότο για αντιπερισπασμό και για να συγκεντρώσει τραυματίες και ξεκομμένους μαχητές.

Στο τέλος Σεπτέμβρη του 1949, πέρασε στην Αλβανία. Σ’ εκείνη τη μικρή ανάπαυλα έγραφε στο ημερολόγιό του: «Από τότε που έγινα μέλος του Κόμματος, όσο θυμάμαι, κάθε καινούργια δουλειά που μου αναθέτουν είναι ή εξαιρετικά δύσκολη ή μια οργάνωση ή Τμήμα που δε βρίσκεται σε καλή κατάσταση, ή μου αναθέτουν τη δημιουργία μιας καινούργιας. Αυτή είναι η μοίρα της κομματικής μου ζωής μέχρι σήμερα, κι όταν, κάθε φορά, που το αναλογίζομαι, νιώθω μέσα μου ξεχωριστή περηφάνια.»

Και αλλού σημείωνε χαρακτηριστικά: «Δεν είμαστε πλασμένοι εμείς σήμερα για ειρηνική ζωή», ανυπομονώντας να κατέβει στην Ελλάδα, αδιαφορώντας για τις συνθήκες και τις δυσκολίες που θα συναντούσε.

Το παράδειγμα του Νίκου Μπελογιάννη, όπως και άλλων κομμουνιστών και κομμουνιστριών, μας εμπνέει με τη δύναμη της αυτοθυσίας, της αυταπάρνησης, το παράδειγμα της ανιδιοτελούς προσφοράς που είναι προϋποθέσεις για υλοποίηση κάθε αποστολής, μικρής ή μεγάλης, για την υλοποίηση των συλλογικών αποφάσεων σε όλες τις συνθήκες. Είναι διδάγματα βγαλμένα στις τότε σκληρές συνθήκες της ταξικής πάλης, που ισχύουν και σήμερα. Δίνουν εφόδια για την αντιμετώπιση της δύναμης των αστών, που διαθέτουν πολλαπλάσιους μηχανισμούς και πόρους, για την οργάνωση της πάλης των εργαζόμενων και της νεολαίας απέναντι στους μηχανισμούς της εργοδοσίας και του καπιταλιστικού συστήματος γενικότερα. Η γεμάτη αυταπάρνηση δράση των κομμουνιστών στους χώρους δουλειάς, η αφιέρωση χρόνου, πνευματικών και σωματικών δυνάμεων, η θαρραλέα αντιμετώπιση των ποικίλων πιέσεων δίνει δύναμη και αυξάνει τις δυνατότητες κινητοποίησης και δράσης των εργαζόμενων και στις σημερινές συνθήκες που χαρακτηρίζονται από αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων. Αυτό το χαρακτηριστικό των κομμουνιστών δίνει και το παράδειγμα στους λαϊκούς ανθρώπους που ακόμα διστάζουν να κάνουν οι ίδιο το βήμα, να δράσουν πρωτοπόρα, να πάρουν μέρος στο συλλογικό αγώνα.

Ο Νίκος Μπελογιάννης στην 7η Ολομέλεια το 1950 εκλέχτηκε αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ κι έφυγε για την παράνομη αποστολή του στην Ελλάδα. Η 3η Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ, που ακολούθησε τον ίδιο χρόνο, τον εξέλεξε τακτικό μέλος της Κεντρικής Επιτροπής.

Το ΚΚΕ μετά την υποχώρηση του ΔΣΕ δε συμβιβάστηκε με τον αρνητικό συσχετισμό της ταξικής πάλης, παρέμεινε ένα μάχιμο κόμμα που έθετε στόχο την ανάπτυξη της ταξικής πάλης στην Ελλάδα, την υπεράσπιση των αναγκών των εργαζόμενων, ενώ απαραίτητη ήταν η ανασυγκρότηση των οργανώσεών του σε συνθήκες παρανομίας. Ως ένα επαναστατικό κόμμα παντός καιρού, επιδίωξε να αντιμετωπίσει την εκτός νόμου θέση του μ’ ένα συνδυασμό νόμιμης και παράνομης δράσης.

Σε αυτές τις συνθήκες, και ενώ η ηγεσία του μαζί με χιλιάδες μέλη του βρίσκονταν στην πολιτική προσφυγιά, χιλιάδες άλλοι ήταν εξόριστοι και φυλακισμένοι στην Ελλάδα, οι αποστολές στελεχών του Κόμματος από το εξωτερικό ήταν οι μόνες που μπορούσαν να εξασφαλίσουν την ενιαία καθοδήγηση.

Σε συνθήκες που και το διάβασμα μιας προκήρυξης του ΚΚΕ οδηγούσε σε φυλάκιση, ακόμα και στο εκτελεστικό απόσπασμα, με χαλκευμένες κατηγορίες, ο Νίκος Μπελογιάννης ξεκίνησε για την Ελλάδα για ν’ αναλάβει επικεφαλής όλης της παράνομης δουλειάς.

Έδρασε στην παρανομία από τον Ιούνη έως το Δεκέμβρη του 1950 που συνελήφθη και πέρασε από δύο δίκες μαζί με δεκάδες ακόμα αγωνιστές, που κατηγορήθηκαν με ανυπόστατες και σκηνοθετημένες κατηγορίες: Στην πρώτη δίκη πως δήθεν είχαν σκοπό την απόσπαση μέρους της επικράτειας και στη δεύτερη με την κατηγορία της κατασκοπίας.

Παρά το γεγονός ότι το κατηγορητήριο ξετινάχτηκε από τις απολογίες και την υπερασπιστική γραμμή, οι θανατικές και άλλες βαριές καταδίκες επιβλήθηκαν.

Στην απολογία του ο Νίκος Μπελογιάννης υπερασπίστηκε την πολιτική του ΚΚΕ και την ανάγκη το κόμμα της εργατικής τάξης να υπάρχει και να δρα ακόμα και όταν το αστικό κράτος το απαγορεύει.

Η κυβέρνηση Πλαστήρα και το Παλάτι, μόλις απορρίφθηκαν οι αιτήσεις χάριτος και παρά τη διεθνή κατακραυγή, πραγματοποίησαν ταχύτατα την εκτέλεση των θανατικών ποινών.

Τη σημασία τέτοιας θυσίας ζωής αποτυπώνουν τα λόγια του Λένιν: «Στην έντονη εκείνη πάλη, όπως είναι η επανάσταση, στο ειδικό εκείνο πόστο, όπου βρίσκεται κάθε επαναστάτης (...) τεράστια σημασία έχει το μεγάλο ηθικό κύρος που κατακτήθηκε στην πορεία της πάλης, το τελείως αδιάβλητο κύρος, που αντλεί φυσικά τις δυνάμεις του όχι από την αφηρημένη ηθική, αλλά από την ηθική του επαναστάτη αγωνιστή.»

Ο Νίκος Μπελογιάννης, τα άλλα στελέχη του Κόμματος που τιμάμε σε αυτόν το χώρο, οι χιλιάδες κομμουνιστές και αγωνιστές στο πλάι του ΚΚΕ, με το παράδειγμά τους έδειξαν πως τον άνθρωπο που εμπνέεται από μεγάλα ιδανικά δεν μπορούν να τον βάλουν στο χέρι.

Το αστικό κράτος με τη δολοφονία του πίστεψε πως θα τσακίσει το επαναστατικό εργατικό κίνημα, πως θα εξαφάνιζε το ΚΚΕ. Δεν το πέτυχε.

Η εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη συγκίνησε εργάτες, διανοούμενους, νεολαίους σε όλα τα πέρατα της Γης, ενέπνευσε καλλιτέχνες, το όνομά του έγινε παγκόσμιο σύμβολο ανυπότακτης στάσης και χιλιάδες είναι εκείνοι που εντάχτηκαν και εντάσσονται στον αγώνα, στις γραμμές του ΚΚΕ, εμπνεόμενοι από το παράδειγμά του.

Το ΚΚΕ γεννά Μπελογιάννηδες, για την επαναστατική δράση ανατροπής του καπιταλισμού, για την κατάργηση της βαρβαρότητας, για το σοσιαλισμό-κομμουνισμό.