Για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή


του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ

Τους τελευταίους μήνες όλη η ανθρωπότητα έχει γίνει μάρτυρας μιας γενικευμένης επίθεσης, που έχει εξαπολύσει η πολιτικοστρατιωτική μηχανή του ισραηλινού κράτους ενάντια στο λαό της Παλαιστίνης, με αιχμή τη Λωρίδα της Γάζας. Μάταιη είναι η προσπάθεια των περισσότερων αστικών μέσων, που στηρίζουν το Ισραήλ, να πείσουν τους λαούς πως όλα ξεκίνησαν την 7η Οκτώβρη 2023, όταν δηλαδή η Χαμάς εξαπέλυσε επίθεση κατά του Ισραήλ, σκοτώνοντας και συλλαμβάνοντας Ισραηλινούς ομήρους. Η μεγάλη πλειοψηφία των λαών γνωρίζει πως το ισραηλινό αστικό κράτος, με τις πλάτες των ΗΠΑ και των άλλων ευρωατλαντικών συμμάχων του, εδώ και 7 δεκαετίες έχει καταλάβει τα εδάφη, στα οποία με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ θα έπρεπε να ιδρυθεί το κράτος της Παλαιστίνης, καταδυναστεύοντας τον παλαιστινιακό λαό.

Η αδηφάγα «όρεξη» του αστικού ισραηλινού κράτους έναντι των παλαιστινιακών εδαφών ξεκίνησε με τη διαίρεση της παλαιστινιακής γης στα 1947-1948, με απόφαση του ΟΗΕ, με την οποία ιδρύθηκε το κράτος του Ισραήλ, ανοίγοντας το «δρόμο» στη σταδιακή καταβρόχθιση των παλαιστινιακών εδαφών από αυτό. Από τότε, εκατομμύρια Παλαιστίνιοι εκδιώχθηκαν από τα εδάφη τους. Μιλάμε για πραγματικό ξερίζωμα και σχεδιασμένη αρπαγή εδαφών και εκτόπιση πληθυσμού, 6-7 ή και παραπάνω εκατομμυρίων ανθρώπων από τον τόπο τους. Το Ισραήλ πήρε τον έλεγχο 774 παλαιστινιακών πόλεων και χωριών, εκ των οποίων 531 καταστράφηκαν ολοσχερώς και τα υπόλοιπα πέρασαν στο κατοχικό κράτος. Εκατομμύρια άνθρωποι, που έμειναν στον τόπο τους, είτε στη Δυτική Όχθη, όπου είναι η παλαιστινιακή έδρα, είτε στη Λωρίδα της Γάζας, βρίσκονται γενιές τώρα να ζούνε σε καθεστώς αποκλεισμών, μεγάλων στερήσεων, διακρίσεων, εξευτελισμών, με μια κουβέντα σε καθεστώς απαρτχάιντ. Στα παλαιστινιακά εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ, χτίστηκαν και χτίζονται εποικισμοί, που είναι εργαλεία επέκτασης και εδραίωσης της κατοχής και της καταπίεσης ενός ολόκληρου λαού. Μάλιστα, το 40% περίπου της Δυτικής Όχθης, που κι αυτή είναι χωρισμένη σε 3 «ζώνες ασφαλείας» από τις κατοχικές δυνάμεις, βρίσκεται ήδη σήμερα στα χέρια των εποίκων, που έχουν πολλαπλασιαστεί επτά φορές από την υπογραφή των Συμφωνιών του Όσλο το 1993 μέχρι σήμερα, και από 115.000 οι έποικοι έφτασαν τους 750.000. Το Ισραήλ διαχρονικά γράφει στα παλιά του τα παπούτσια κάθε δικαίωμα του λαού της Παλαιστίνης και κινείται όλα αυτά τα χρόνια ενάντια σε κάθε ενδεχόμενο συγκρότησης παλαιστινιακού κράτους δίπλα του, όπως προβλέπουν οι αποφάσεις του ΟΗΕ. Είναι χαρακτηριστική η περσινή παρουσία του Νετανιάχου στο βήμα της ΓΣ του ΟΗΕ κραδαίνοντας μελλοντικό χάρτη της «Νέας Μέσης Ανατολής», χωρίς, βέβαια, το κράτος της Παλαιστίνης. Επιπλέον, όλα τα χρόνια το Ισραήλ περνά νομοθετικά μέτρα καθιέρωσής του ως «εβραϊκό κράτος», ποδοπατώντας κάθε δικαίωμα εκατομμυρίων άλλων ανθρώπων που ζούνε εκεί και έχουν άλλη εθνική καταγωγή, άλλες θρησκευτικές και πολιτιστικές παραδόσεις. Επιδιώκει την καταπίεση, την εξόντωση και τον εξοβελισμό τους. Όχι τυχαία, ακόμη και στη χώρα μας τα στοιχεία δείχνουν πως ο μεγαλύτερος αριθμός κατατρεγμένων ανθρώπων, που έρχονται ως μετανάστες, είναι από την Παλαιστίνη.

Η εξέλιξη αυτή συναντά την αντίδραση των λαών, καθώς και γειτονικών κρατών και δυνάμεων. Το «κουβάρι» των αντιθέσεων μεγαλώνει και η «φωτιά» του πολέμου απειλεί να καταπιεί και άλλες χώρες. Ήδη έχουμε την εμπλοκή της Υεμένης (Χούθι), του Ιράν, ενώ κλιμακώνονται οι εχθροπραξίες του Ισραήλ με τη λιβανέζικη Χεζμπολάχ, που έχει οδηγήσει σε εκατοντάδες θανάτους στο Νότιο Λίβανο (455 άνθρωποι) και στο Ισραήλ (25 ανθρώπων), καθώς και στη μετακίνηση 150 χιλιάδων Ισραηλινών από το Βόρειο Ισραήλ.1 Να σημειωθεί πως στις συγκρούσεις με τη Χεζμπολάχ έχει καταγγελθεί η «ευρεία» χρήση από τον ισραηλινό στρατό απαγορευμένων πυρομαχικών λευκού φωσφόρου, σε τουλάχιστον 17 περιοχές στο Νότιο Λίβανο από τον Οκτώβρη του 2023, ακόμη και σε πυκνοκατοικημένες περιοχές.

Για να μπορέσουμε να έχουμε μια όσο γίνεται πληρέστερη εκτίμηση για την κατάσταση και τους κινδύνους που εγκυμονεί για τους λαούς, θα πρέπει να εξετάσουμε βασικές εξελίξεις στην περιοχή μέσα από το πρίσμα των σύγχρονων διεργασιών σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο, μια και είναι αυτές που επιδρούν καταλυτικά στην περιοχή και, όπως δείχνει η επίθεση του Ισραήλ σε ιρανικό διπλωματικό κτήριο στη Δαμασκό της Συρίας, όσο και η επακόλουθη απάντηση του Ιράν, μπορεί να γενικεύσουν την πολεμική σύγκρουση.

Είναι επίσης αναγκαίο να εστιάσουμε σε ορισμένα αστικά και οπορτουνιστικά επιχειρήματα, που αφορούν αυτόν τον πόλεμο και με τα οποία αντιπαρατίθεται από θέσεις αρχών το ΚΚΕ, καθώς και να ιχνηλατήσουμε τις πιθανές εξελίξεις και τον κίνδυνο διάχυσης της πολεμικής σύγκρουσης και της ενοποίησης με την ιμπεριαλιστική σύγκρουση στην Ουκρανία.

 

ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΙΕΞΑΓΕΤΑΙ Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ

Βασικός παράγοντας του πολέμου στη Μέση Ανατολή είναι το κατοχικό κράτος του Ισραήλ. Η στόχευση του Ισραήλ είναι η ακύρωση της λύσης των δύο κρατών και δε διστάζει γι’ αυτό να προωθήσει τη γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης, ακόμη και τον εκτοπισμό στην έρημο όσων δε βρουν το θάνατο από την ισραηλινή σφαγή.

Η αστική τάξη του Ισραήλ εκτιμά πως έχει την πολιτικοστρατιωτική και οικονομική δύναμη να επιβάλει έναν τέτοιο σχεδιασμό, που θα την αναδείξει σε βασική δύναμη σε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, είτε με το «καρότο» των οικονομικών συμφωνιών, τύπου «Αβραάμ», είτε με το «μαστίγιο» της στρατιωτικής επιθετικότητας, της εισβολής και κατοχής ξένων εδαφών και της στρατιωτικής αποδυνάμωσης άλλων ανταγωνιστικών αστικών καθεστώτων της περιοχής, όπως, π.χ., το Ιράν.

Στην αναβάθμιση του ρόλου της αστικής τάξης του Ισραήλ εκτιμά ότι μπορεί να συμβάλει τόσο η γεωγραφική θέση του, ως διαμετακομιστικού «κόμβου» Ασίας - Ευρώπης, αξιοποιώντας και τα εδάφη του παραλιακού «φιλέτου» της Λωρίδας της Γάζας, που πρέπει πάση θυσία να βρεθεί υπό ισραηλινό έλεγχο (ή και κατοχή), όσο και η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης και της ΑΟΖ, που θα έπρεπε να ανήκει στο παλαιστινιακό κράτος.

Πλευρές αυτού του σχεδιασμού του Ισραήλ θα αναδειχτούν πιο αναλυτικά παρακάτω, όπως και το διεθνές και περιφερειακό πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίσσεται αυτός.

 

Η ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΑΤΛΑΝΤΙΚΟΥ ΜΠΛΟΚ ΜΕ ΤΟ ΥΠΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΥΡΑΣΙΑΤΙΚΟ

Στις εξελίξεις στην Παλαιστίνη και στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, της Ερυθράς Θάλασσας και του Περσικού ασκεί επίδραση η συνολικότερη αναμέτρηση για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα, καθώς και ανάμεσα στον ευρωατλαντικό άξονα, όπου ηγούνται ΗΠΑ - ΕΕ και στον υπό διαμόρφωση ευρασιατικό, όπου ηγούνται Κίνα και Ρωσία. Η αναμέτρηση έχει ήδη δώσει τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, που βρίσκεται για 3η χρονιά σε εξέλιξη, ενώ κατά καιρούς πυροδοτεί αντιπαραθέσεις γύρω από το μέλλον της Ταϊβάν και της μοιρασιάς των ΑΟΖ στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας (ή της Ανατολικής Θάλασσας), αλλά και αλλού, όπως στην Αφρική (π.χ. στη ζώνη του Σαχέλ), στην Αρκτική κ.α. Δεν αποτελεί λεπτομέρεια ή γεγονός ήσσονος σημασίας η ένταξη του Ιράν στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης τον Ιούλη του 2023, ούτε η διεύρυνση των BRICS τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς με 6 νέες χώρες, 5 εκ των οποίων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής (Αίγυπτος, Αιθιοπία, ΗΑΕ, Ιράν, Σαουδική Αραβία).

Η αντιπαράθεση ανάμεσα στις δύο πλευρές καμουφλάρεται κάθε φορά με διάφορα προσχήματα, όπως της «πάλης κατά της τρομοκρατίας» και του «δικαιώματος της αυτοάμυνας», που αξιοποιεί ανερυθρίαστα το κατοχικό κράτος του Ισραήλ και οι σύμμαχοί του, ή της διαμόρφωσης ενός «αντιιμπεριαλιστικού άξονα», που διεκδικεί ένα «δίκαιο, πολυπολικό κόσμο», που επικαλείται η άλλη πλευρά της αναμέτρησης.

Στην πραγματικότητα, η διαπάλη αφορά τη διαμάχη των δύο πλευρών για την πρόσβαση στον ενεργειακό και ορυκτό πλούτο της περιοχής, μια και σύμφωνα με εκτιμήσεις το 49,5% των παγκόσμια αποδεδειγμένων αποθεμάτων των υδρογονανθράκων (πετρελαίου και φυσικού αερίου) βρίσκεται στην περιοχή της Μέσης Ανατολής2, καθώς και τον έλεγχο των νευραλγικών εμπορικών δρόμων που χαράζουν την περιοχή και από τους οποίους περνά σημαντικό μέρος του παγκόσμιου εμπορίου Ασίας - Ευρώπης - Βόρειας Αφρικής. Από την περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας περνά το 30% των θαλάσσιων μεταφορών.3 Ισχυρές δυνάμεις που εξάγουν τα προϊόντα τους στην Ευρώπη, όπως η Κίνα και η Ινδία, αξιοποιούν αυτήν τη θαλάσσια οδό. Χαρακτηριστικά, το 80% όλων των ινδικών εξαγωγών προϊόντων προς την Ευρώπη διακινούνται μέσω της περιοχής της Ερυθράς Θάλασσας, ενώ και η Κίνα βασίζεται στη ναυτιλία για το 95% των εξαγωγών της και έχει ισχυρό οικονομικό συμφέρον να εξασφαλίσει ανοιχτή τη δίοδο της Ερυθράς Θάλασσας.4

Η πρόσβαση σε αυτές τις πηγές, ο έλεγχος των δρόμων μεταφοράς, επηρεάζει τα μερίδια των αγορών, την οικονομική και πολιτικοστρατιωτική ισχύ των δύο πλευρών, που ενδιαφέρονται για την προώθηση των συμφερόντων των μονοπωλίων τους, να διαθέτουν γεωπολιτικά «στηρίγματα» στην περιοχή.

Την ίδια ώρα, στο εσωτερικό των δύο μπλοκ δεν κοπάζουν και οι αντιθέσεις, οι διαφοροποιήσεις αστικών τάξεων από τη γενική κατεύθυνση, που χαράζονται σε συνθήκες ανισότιμης αλληλεξάρτησης και όπου τον πρώτο λόγο έχουν οι βασικές δυνάμεις τους. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικές είναι οι διαφοροποιήσεις της Τουρκίας, μιας χώρας-μέλους του ΝΑΤΟ και συνδεδεμένης με την ΕΕ, αλλά και της Ιρλανδίας, Ισπανίας, Σουηδίας, που πρόσφατα προχώρησαν από κοινού στην αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους. Προστέθηκαν έτσι στις 145 χώρες που αναγνώρισαν την Παλαιστίνη, μαζί με τη Σουηδία (2014) και ορισμένες ακόμη σημερινές χώρες-μέλη της ΕΕ, που, ωστόσο, είχαν αναγνωρίσει την Παλαιστίνη σε άλλη χρονική περίοδο, λίγο πριν τις ανατροπές στην Ανατολική Ευρώπη: Βουλγαρία (1988), Ουγγαρία (1988), Πολωνία (1988), Ρουμανία (1988).

Ταυτόχρονα, από το 2019 προχωρά μια γενικότερη αναδιάταξη, που εκφράζεται στις σχέσεις μεταξύ ΗΑΕ, Ιράν, Σαουδικής Αραβίας, Κατάρ, Κουβέιτ, την επιστροφή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο κ.ά., με την καταλυτική παρέμβαση της Κίνας.

Επιπλέον, ισχυρές αστικές τάξεις της περιοχής, όπως αυτές της Τουρκίας, της Αιγύπτου, του Ιράν, της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΑΕ, του Κατάρ κ.ά., αναλαμβάνουν δραστήριο ρόλο στη σύγκρουση, είτε ως πιθανό μέρος της (π.χ. Ιράν) είτε παίζοντας διαμεσολαβητικό ρόλο. Σε κάθε περίπτωση, στόχος τους είναι να ενισχύσουν τη θέση τους στην παγκόσμια ιμπεριαλιστική πυραμίδα και να μείνουν αλώβητοι σε περίπτωση γενίκευσης της σύγκρουσης, αποκομίζοντας από αυτήν οφέλη.

 

ΟΙ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ ΚΑΙ Η ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ

Τον Αύγουστο του 2023 είχε εκδηλωθεί μια θεαματική προσέγγιση του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία κι όλα έδειχναν πως και αυτή η χώρα θα προσχωρήσει στις λεγόμενες «συμφωνίες του Αβραάμ». Πρόκειται για ένα σχεδιασμό αμερικανο-ισραηλινής έμπνευσης, στη βάση του οποίου μια σειρά αραβικές χώρες αναγνώρισαν και σύναψαν σχέσεις με το Ισραήλ. Το 2020 ήταν Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μαρόκο και το 2021 το Σουδάν. Ακόμη πιο πριν, Ιορδανία και Αίγυπτος είχαν αποκαταστήσει σχέσεις με το Ισραήλ.

Η παλαιστινιακή ηγεσία εκτιμούσε το 2020 πως «η Απόφαση Εμιράτων και Μπαχρέιν έρχεται σε ρήξη με την Αραβική Ειρηνευτική Πρωτοβουλία που υιοθετήθηκε απ’ όλα τα αραβικά κράτη στη σύνοδο κορυφής του 2002. Πρωτοβουλία, η οποία επιδιώκει μια δίκαιη και συνεκτική ειρήνη με αποχώρηση του Ισραήλ απ’ όλα τα αραβικά εδάφη, με αντάλλαγμα την πλήρη ομαλοποίηση των σχέσεών μας με αυτό. Πρώτα αποχώρηση των Ισραηλινών, μετά ομαλοποίηση των σχέσεων»5.

Στην πράξη, οι συγκεκριμένες συμφωνίες, που αποσκοπούν στην αύξηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και της κερδοφορίας των καπιταλιστών της περιοχής, ενίσχυαν την πολιτική θέση του Ισραήλ, το οποίο κατέχει εκτός των παλαιστινιακών και εδάφη της Συρίας και του Λιβάνου, ενώ διευκόλυναν τις ΗΠΑ στους σχεδιασμούς τους ενάντια στην Κίνα και στο Ιράν. Μεγάλος χαμένος ήταν ο λαός της Παλαιστίνης, μια και στην πράξη κέρδιζε έδαφος η εγκατάλειψη των αποφάσεων του ΟΗΕ για την ίδρυση του παλαιστινιακού κράτους και προκρινόταν η συνέχιση της ισραηλινής κατοχής με την επακόλουθη καταπίεση του λαού της Παλαιστίνης.

Η επιχείρηση γενοκτονίας κατά του λαού της Παλαιστίνης, που εξαπέλυσε το Ισραήλ, επισείοντας το επίπλαστο «δικαίωμα της αυτοάμυνας» μετά την επίθεση της Χαμάς, προκαλώντας το θάνατο δεκάδων χιλιάδων αμάχων, μεταξύ αυτών πάνω από 15 χιλιάδων μικρών παιδιών, οδήγησε σε ανατροπές στο συγκεκριμένο σχεδιασμό.

 

Η ΔΙΑΠΑΛΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΟΖ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ

Τα παλαιστινιακά εδάφη πριν την 4η Ιούνη 1967, στα οποία θα πρέπει να εμφανιστεί το παλαιστινιακό κράτος με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, περιλαμβάνουν τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας. Μια στενή λωρίδα γης, 365 τετραγωνικών χιλιομέτρων, στην οποία βρίσκεται και η ΑΟΖ της Παλαιστίνης, μια και το άλλο τμήμα των παλαιστινιακών εδαφών, η Δυτική Όχθη, δεν έχει πρόσβαση στη Μεσόγειο. Από τη στιγμή που η Λωρίδα της Γάζας, ως αναπόσπαστο τμήμα του παλαιστινιακού κράτους, έχει πρόσβαση στη Μεσόγειο, δικαιούται να έχει και ΑΟΖ, που θα εφάπτεται με αυτές της Αιγύπτου, του Ισραήλ και της Κύπρου.

2024-3-Sx-1

Με εντολή του Παλαιστίνιου Πρόεδρου Μαχμούντ Αμπάς, η Παλαιστίνη εντάχθηκε στη Σύμβαση των Ηνςωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας στη 1.2.2015. Στις 10.10.2019 ο Παλαιστίνιος υπουργός Εξωτερικών Ριάντ Αλ Μαλίκι παρέδωσε στο Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες αντίγραφο των χαρτών και των συντεταγμένων των θαλάσσιων συνόρων του Κράτους της Παλαιστίνης, με βάση τα σύνορα του 1967 και την απόφαση αριθ. 242 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ο Αλ Μαλίκι ζήτησε από τον Γκουτέρες να κοινοποιήσει αυτά τα έγγραφα στα κράτη-μέλη των Ηνωμένων Εθνών, προκειμένου να βοηθήσουν τους Παλαιστίνιους στις προσπάθειές τους να οριοθετήσουν τα θαλάσσια σύνορα, ειδικά όσον αφορά την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Ο Αλ Μαλίκι δήλωσε τότε ότι αυτά τα έγγραφα θα βοηθήσουν το κράτος της Παλαιστίνης να αποκτήσει τα δικαιώματά του στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στη Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν το δικαίωμα να εκμεταλλεύονται, να επενδύουν και να εξερευνούν φυσικό αέριο και πετρέλαιο στην περιοχή αυτήν.

Το κοίτασμα φυσικού αερίου της Γάζας ανακαλύφθηκε στα τέλη του 1999, με προκαταρκτικά στοιχεία να δείχνουν ότι περιείχε περισσότερα από 1,1 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Η Παλαιστινιακή Αρχή παραχώρησε το δικαίωμα για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε μια κοινοπραξία που αποτελείται από τη βρετανική εταιρία BP (που απέκτησε αργότερα η Shell που αποχώρησε στη συνέχεια), το Παλαιστινιακό Ταμείο Επενδύσεων και τον όμιλο παλαιστινιακών συμφερόντων CCCG6, με 25ετές συμβόλαιο.7

Είναι γνωστό πως τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν σχεδιασμοί για εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της μέσα από μια διακρατική συνεργασία Ισραήλ και Αιγύπτου, όπου ένα τμήμα των κερδών θα προωθούνταν στην Παλαιστινιακή Αρχή. Τη συνεργασία Αιγύπτου και Ισραήλ προκρίνουν διαχρονικά και οι ΗΠΑ. Η Αίγυπτος, που είναι η μεγαλύτερη χώρα παραγωγής φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι ταυτόχρονα και η μεγαλύτερη αγορά κατανάλωσης φυσικού αερίου στην περιοχή, λόγω της ραγδαίας αύξησης του πληθυσμού, που έχει φτάσει περίπου τα 112 εκατομμύρια. Σήμερα υπάρχει ο υποθαλάσσιος αγωγός φυσικού αερίου που συνδέει την ισραηλινή πόλη Ασκελόν με την Αλ-Αρίς, στην Αίγυπτο. Το ισραηλινό φυσικό αέριο υγροποιείται στην Αίγυπτο, για να εξαχθεί στη συνέχεια στις ευρωπαϊκές αγορές. Εννοείται πως η Αίγυπτος ενδιαφέρθηκε για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Γάζας, που εφάπτονται με τη δική της ΑΟΖ. Έτσι, το Φλεβάρη του 2021, ο αιγυπτιακός όμιλος EGAS, υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με την κοινοπραξία στον τομέα του φυσικού αερίου με στόχο την ανάπτυξή του κοιτάσματος «για την κάλυψη των αναγκών των Παλαιστινίων σε φυσικό αέριο, με τη δυνατότητα εξαγωγής μέρους της παραγωγής της στην Αίγυπτο»8.

Την ίδια ώρα, με την τυπική έναρξη του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία και την κατεύθυνση της ΕΕ να «απεξαρτηθεί» από το ρωσικό φυσικό αέριο, εντάθηκε η προσπάθεια του Ισραήλ για τον έλεγχο και τη ληστεία του ενεργειακού πλούτου της Παλαιστίνης. Και αυτό γιατί η αντίδραση της ΕΕ οδήγησε σε τεράστια μείωση των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία, χωρίς ωστόσο να επιτευχθεί ο στόχος της πλήρους ενεργειακής «απεξάρτησης» από τη Ρωσία, αλλά αυξήθηκε η ανάγκη της ΕΕ να εισάγει φυσικό αέριο από την περιοχή της Μέσης Ανατολής και βέβαια από τις ΗΠΑ. Υπό αυτό το πρίσμα της παγκόσμιας σύγκρουσης για την ενέργεια, στα μέσα Ιούνη του 2023 το γραφείο του Νετανιάχου ανέφερε σε ανακοίνωσή του: «Στα πλαίσια των συνεχιζόμενων βημάτων μεταξύ του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Παλαιστινιακής Αρχής, σχετικά με την εστίαση στην ανάπτυξη της παλαιστινιακής οικονομίας, τη διατήρηση της σταθερότητας της ασφάλειας στην περιοχή, αποφασίστηκε η ώθηση προς την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου στα ανοιχτά της Γάζας (…). Θα σχηματιστεί μια ισραηλινή διυπουργική επιτροπή, υπό την ηγεσία του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, με σκοπό τη διατήρηση της ασφάλειας και των πολιτικών συμφερόντων του κράτους του Ισραήλ σε αυτό το θέμα.»9

Στα τέλη Ιούνη του 2023, ο Παλαιστίνιος πρωθυπουργός Μοχάμαντ Στάγιε σε επίσημη τοποθέτηση ανέφερε: «Η ανάπτυξη του κοιτάσματος “Gaza Marine” είναι εφικτή, μετά από περισσότερα από 24 χρόνια ισραηλινών εμποδίων που απέτρεπαν την εκμετάλλευσή του (...) Εργαζόμαστε από κοινού με μια αιγυπτιακή εταιρία ανάπτυξης και του Παλαιστινιακού Επενδυτικού Ταμείου (...). Υπήρχαν ισραηλινά εμπόδια (...) και τώρα είναι δυνατό να αναπτυχθεί και να αξιοποιηθεί το κοίτασμα.»10

Αργότερα, το καλοκαίρι υπήρχαν ενέργειες από την πλευρά της Χαμάς, που ερμηνεύτηκαν ως προετοιμασία για τη «μάχη του φυσικού αερίου». Με μια διπλωματική περιοδεία στην περιοχή, όπου ο επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε επισκέφτηκε την Αίγυπτο και το Ιράν, ενώ υπήρχαν επίσης επικοινωνίες και επισκέψεις αντιπροσώπων της σε Ρωσία και Τουρκία.11

Εκείνη τη χρονική στιγμή, οι αναλυτές θεωρούσαν ότι η Χαμάς εξετάζει πολλαπλές επιλογές, για την αποτροπή της καταλήστευσης του ενεργειακού πλούτου της Παλαιστίνης, συμπεριλαμβανομένης μιας στρα-
τιωτικής αντιπαράθεσης, που θεωρήθηκε τότε απίθανο ενδεχόμενο.12

Εννοείται πως σήμερα, που το Ισραήλ επεξεργάζεται ακόμη και τον πλήρη σχεδιασμό εκτόπισης των Παλαιστινίων από τη Λωρίδα στη Γάζα προς την έρημο ή προς άλλες «πρόθυμες» χώρες, «ανοίγει η όρεξη» από την αστική τάξη του Ισραήλ για την αποκλειστική εκμετάλλευση αυτού του πλούτου.

 

Η ΠΕΡΙΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΠΑΛΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥΣ-ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ

Ολόκληρη η περιοχή είναι ένας εμπορικός «δίαυλος», όπως αναδείξαμε νωρίτερα. Αυτό δε σημαίνει πως έχουν πάψει να χαράσσονται στους χάρτες νέοι εμπορικοί δρόμοι, που συνδέονται με ανταγωνιστικά συμφέροντα και μεγάλα επενδυτικά καπιταλιστικά σχέδια.

2024-3-Sx-2

Τέτοιος είναι ο λεγόμενος εμπορικός «ινδικός δρόμος», που «ακουμπά» στο λιμάνι Τζεμπέλ Αλί των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων κι από εκεί θα υπάρχει σιδηροδρομική σύνδεση που θα περνά μέσα από Σαουδική Αραβία, Ιορδανία και Ισραήλ και θα καταλήγει στο λιμάνι της Χάιφα και στη συνέχεια θα συνεχίζει έως το λιμάνι του Πειραιά, καθώς και σε ιταλικά και γαλλικά λιμάνια. Η αρχική πρόβλεψη είναι η προέκταση του υφιστάμενου σιδηροδρομικού δικτύου, που συνδέει ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία και Αμμάν. Αυτός ο εμπορικός δρόμος θα κοστίζει στα μονοπώλια λιγότερο από τη διαδρομή μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Ο σχεδιασμός των ΗΠΑ (που προκρίνουν αυτήν τη δίοδο), ο οποίος εκδηλώθηκε ανοιχτά στη διάρκεια της συνόδου της ομάδας G20 του 2023 στο Νέο Δελχί, είναι να απαξιωθεί ο κινεζικός εμπορικός διάδρομος «Μία Ζώνη, ένας Δρόμος» ή αλλιώς «Δρόμος του μεταξιού».13

2024-3-Sx-3

Ένα πραγματικά «φαραωνικό σχέδιο» είναι η κατασκευή μιας εναλλακτικής διώρυγας σε αυτήν της Διώρυγας του Σουέζ, που υπάρχει σήμερα και ελέγχεται από την Αίγυπτο. Η νέα διώρυγα θα περνά μέσα από το Ισραήλ και θα φέρει το όνομα του πρώτου Προέδρου του, Μπεν Γκουρόν. Η αρχική σύλληψη της διώρυγας υπάρχει από το 1963, όπως αναφέρεται στο βιβλίο Η νέα Μέση Ανατολή του Ισραηλινού πρώην πρωθυπουργού Σιμόν Πέρες, το οποίο εκδόθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Προέβλεπε τη διάνοιξη μιας διώρυγας 250 χιλιομέτρων μέσω της ερήμου Νεγκέφ με τη χρήση 520 υπόγειων πυρηνικών εκρήξεων, που θα ένωνε τον Κόλπο της Άκαμπα στην Ερυθρά Θάλασσα (το ισραηλινό λιμάνι Εϊλάτ) με τη Μεσόγειο Θάλασσα (το ισραηλινό λιμάνι Ασκελόν, 12 μόλις χιλιόμετρα βορειότερα της Λωρίδας της Γάζας).

Η νεότερη έκδοση του σχεδίου έχει απορρίψει τη χρήση πυρηνικών εκρήξεων για τη χάραξη της διώρυγας και κάνει λόγο για 300 χιλιάδες μηχανικούς και εργάτες, που θα δουλέψουν για 5 χρόνια, ώστε να ανοιχτεί μια διώρυγα πλάτους 200 μέτρων και βάθους 50 μέτρων, που θα είναι διπλής κατεύθυνσης και θα χωρά και μεγαλύτερα πλοία από αυτά που τώρα περνούν τη διώρυγα του Σουέζ. Μπορεί να είναι περίπου 100 χιλιόμετρα μακρύτερη από τη διώρυγα του Σουέζ και το κόστος της κατασκευής εκτιμάται ότι θα κυμανθεί από 16 έως 55 δισ. δολάρια, αλλά θα είναι ιδιαίτερα κερδοφόρα, με καθαρά κέρδη έξι δισεκατομμύρια (ίσως και περισσότερα) δολάρια το χρόνο.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που συνδέουν το συγκεκριμένο κατασκευαστικό έργο με το σχεδιασμό εκτοπισμού των Παλαιστινίων από τη Λωρίδα της Γάζας με το επιχείρημα της «ασφάλειας» και της διασφάλισης των επενδύσεων, καθώς και της αξιοποίησης αυτού του παραλιακού «φιλέτου» γης για τους διαμετακομιστικούς σκοπούς των επιχειρηματικών πλάνων της νέας διώρυγας.14

Εννοείται πως υπάρχουν ισχυρές δυνάμεις που ενδιαφέρονται για την αποτυχία των παραπάνω σχεδιασμών, ειδικά εκείνοι που θα ζημιωθούν από την κατασκευή τους, και τέτοιοι είναι οι μονοπωλιακοί όμιλοι και αστικές τάξεις πολλών άλλων χωρών (Κίνα, Αίγυπτος, Ιράν, Τουρκία κ.ά.), που δεν εμπλέκονται και δε θα ωφεληθούν από αυτούς. Επιπλέον, η διάνοιξη μιας νέας διώρυγας θα πρέπει να διασφαλίσει τον έλεγχο από το Ισραήλ και τις ΗΠΑ όλης της Ερυθράς Θάλασσας, π.χ. των νησιών Τιράν και Σαναφίρ, που έχουν παραχωρηθεί από την Αίγυπτο στη Σαουδική Αραβία και βρίσκονται στην είσοδο του Κόλπου της Άκαμπα και τα οποία άλλωστε είχαν καταληφθεί από το Ισραήλ τόσο το 1956 (κρίση του Σουέζ), όσο και την περίοδο 1967-1982. Επιπλέον, θα πρέπει να ελεγχθεί και η είσοδος της Ερυθράς Θάλασσας, τα στενά του Μπαμπ ελ Μαντέμπ ή διαφορετικά οι «Πύλες των Δακρύων». Πρόκειται, λοιπόν, για ένα σχεδιασμό που εμπεριέχει την επιθετικότητα του Ισραήλ και των συμμάχων του στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ας μην ξεχνάμε πως στην περιοχή (στο Τζιμπουτί) στρατιωτικές βάσεις έχουν, εκτός των ΗΠΑ, και η Κίνα με τη Ρωσία, που πραγματοποίησαν πρόσφατα μαζί με το Ιράν στρατιωτικά γυμνάσια στον Περσικό Κόλπο.

Επιπλέον, «τρέχουν» και άλλοι σχεδιασμοί, που αφορούν αγωγούς φυσικού αερίου, όπως είναι ο αγωγός Ανατολικής Μεσογείου (EastMed). Βεβαίως υπάρχουν και ανταγωνιστικοί σχεδιασμοί, όπως η αποστολή του αερίου στην Αίγυπτο ή στην Κύπρο για υγροποίηση και στη συνέχεια η μεταφορά του με πλοία στις αγορές. Ακόμη, λίγες μέρες πριν το χτύπημα της Χαμάς στο Ισραήλ, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, σε κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχε στη Νέα Υόρκη με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στο περιθώριο της 78ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, επανέφερε την πρόταση κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού που θα μεταφέρει το ισραηλινό φυσικό αέριο στις τουρκικές ακτές, προκειμένου στη συνέχεια να διοχετευθεί στην αγορά της Ευρώπης.15 Βεβαίως, ένα τέτοιο σχέδιο, εξαιτίας της επιδίωξης της αστικής τάξης της Τουρκίας να παρουσιαστεί ως «προστάτης» του λαού της Παλαιστίνης, φαντάζει αδύνατο τη δεδομένη χρονική στιγμή.

Ακόμη προωθείται και η ανάλογη ηλεκτρική διασύνδεση διπλής κατεύθυνσης του Ισραήλ με την Ευρώπη.

2024-3-Sx-4

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει εδώ να υπογραμμίσουμε πως αυτά ή άλλα εμπορικά και ενεργειακά σχέδια αποσκοπούν αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μονοπωλίων και δεν έχουν σχέση με την ικανοποίηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Επιπλέον, περικλείουν μεγάλους κινδύνους για τους λαούς, αφού τα κέρδη του κεφαλαίου είναι σε αντίθεση με την προστασία του περιβάλλοντος και την ασφάλεια των λαών, ενώ όπως ήδη φαίνεται από τα γεγονότα περικλείουν το «σπέρμα» των σφοδρών ανταγωνισμών και των πολεμικών αναμετρήσεων που αιματοκυλούν τους λαούς για τα συμφέροντα των μονοπωλίων.

 

ΤΟ «ΤΡΑΒΗΓΜΑ» ΤΗΣ ΙΝΔΙΑΣ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ

Έχει μια σημασία να σταθούμε στο ρόλο της Ινδίας στις εξελίξεις και στη σαφή επιδίωξη τόσο του ευρωατλαντικού άξονα, όσο και του υπό διαμόρφωση ευρασιατικού να την «τραβήξουν» στους σχεδιασμούς τους. Η Ινδία, η μεγαλύτερη χώρα του πλανήτη μας σε πληθυσμό (1,41 δισεκατομμύρια), βρίσκεται μεταξύ των ισχυρότερων και ταχύτερα αναπτυσσόμενων καπιταλιστικών οικονομιών (στην 3η θέση, με μερίδιο 7,5% στο παγκόσμιο ΑΕΠ) και είναι 4η παγκόσμια δύναμη σε στρατιωτική ισχύ.

Οι ΗΠΑ επιδιώκουν σταθερά τη διαμόρφωση πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας με την Ινδία και, σε αυτήν την κατεύθυνση, έχουν δημιουργήσει την Quad (ΗΠΑ, Ινδία, Ιαπωνία, Αυστραλία), όπου ανοιχτά τίθεται το θέμα της ανάσχεσης της αύξησης της κινεζικής επιρροής στην περιοχή του Ινδο-ειρηνικού (Ινδικός και Ειρηνικός Ωκεανός).

2024-3-Sx-5

Από την άλλη, η Ινδία, παρά τον ανταγωνισμό με την Κίνα και τις συνεχιζόμενες συνοριακές διενέξεις στα Ιμαλάια, συμμετέχει μαζί με την Κίνα σε μια σειρά διακρατικές ενώσεις, όπως είναι οι BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν. Αφρική) και η Οργάνωση Συνεργασίας της Σαγκάης, και είναι από τους μεγαλύτερους αγοραστές ρωσικών όπλων, καθώς και ένας από τους βασικούς «δίαυλους» των καπιταλιστών της Ρωσίας με τον έξω κόσμο, μετά τη «βροχή» των ευρωατλαντικών κυρώσεων που ακολούθησε τη ρωσική εισβολή στα εδάφη της Ουκρανίας.

Να γιατί η χάραξη του λεγόμενου «Ινδικού δρόμου», στον οποίο αναφερθήκαμε παραπάνω, συνδέεται με τους ευρύτερους σχεδιασμούς του ευρωατλαντικού μπλοκ στην αντιπαράθεση με την Κίνα, στη μάχη για τα μερίδια των αγορών στη Μέση Ανατολή και Ευρώπη. Αυτός ο δρόμος συνδέεται με το στρατηγικό σχεδιασμό των ΗΠΑ από τη μια να «τραβήξουν» την Ινδία πιο στενά στη συμμαχία τους και, από την άλλη, να μειώσουν τα κινέζικα μερίδια στις αγορές της Ευρώπης. Είναι για τις ΗΠΑ μια «διπλή μάχη», τόσο για την Ινδία, όσο και για την Ευρώπη.

Με βάση τα παραπάνω, δεν είναι καθόλου τυχαία η ανάπτυξη των πολιτικοστρατιωτικών και οικονομικών σχέσεων του Ισραήλ με την Ινδία, που ξεκίνησαν μόλις το 1992, αλλά αναπτύσσονται σημαντικά, ιδιαίτερα στην ανταλλαγή στρατιωτικής τεχνογνωσίας και οπλικών συστημάτων στον τομέα των αντιπυραυλικών συστημάτων και των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.

Βεβαίως και η άλλη πλευρά, αυτή του υπό διαμόρφωση ευρασιατικού μπλοκ, επίσης αναπτύσσει ανάλογες σχέσεις και δίνει και εναλλακτικές διαδρομές για την αποστολή των εμπορευμάτων που παράγονται στην Ινδία προς τις αγορές της Ευρώπης, είτε μέσω του δρόμου «Βορράς - Νότος», που περνά μέσα από το Ιράν, την Κασπία, τη Ρωσία και από εκεί στις ευρωπαϊκές αγορές, είτε μέσω της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού και της χρήσης του Βλαδιβοστόκ, ή ακόμη και μέσω ενός εμπορικού διαδρόμου που θα διασχίζει το Ιράκ και την Τουρκία.

 

ΠΟΛΕΜΟΣ - ΔΙΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΤΑ «ΛΙΜΝΑΖΟΝΤΑ» ΚΕΦΑΛΑΙΑ

Στις μέρες μας το πρόβλημα της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου που δεν μπορεί να διασφαλίσει πλέον ικανοποιητική κερδοφορία έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις. Οι αστικές κυβερνήσεις επιδιώκουν να διαμορφώσουν διεξόδους εκτόνωσης του φαινομένου, από τη μια με την «πράσινη» μετάβαση (το περιβόητο Πράσινο «New Deal»), κι από την άλλη με τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και πολέμους. Έτσι, «η “πράσινη μετάβαση” δημιουργεί νέες ευκαιρίες για μεγάλες καπιταλιστικές επενδύσεις (π.χ. μεγάλα αιολικά πάρκα) και ταυτόχρονα βοηθά στην ελεγχόμενη καταστροφή, απαξίωση ενός μέρους του υπάρχοντος κεφαλαίου (π.χ. κλείσιμο λιγνιτικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής). Αντίστοιχα ευεργετικά λειτουργεί για την καπιταλιστική κερδοφορία και ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος. Τόσο η στρατιωτική καταστροφή υποδομών της Ουκρανίας, όσο και η “ειρηνική” ματαίωση της λειτουργίας του ρωσογερμανικού αγωγού “Nord Stream II” για το κεφάλαιο μεταφράζονται σε πεδίο για νέες κερδοφόρες επενδύσεις. Ήδη ο Ντράγκι και άλλοι κορυφαίοι αξιωματούχοι μιλούν για την ανάγκη ενός νέου σχεδίου Μάρσαλ, που μπορεί να ξεπεράσει το 1 τρισ. ευρώ, για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».16

Γίνεται φανερό πως «η πράσινη μετάβαση, ως κεντρικός μοχλός εκτόνωσης της υπερσυσσώρευσης, δείχνει μάλλον όχι αρκετή για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα»17.

Αν σταθούμε στο ζήτημα της αξιοποίησης του πολέμου, θα δούμε πως αυτό έχει δύο τουλάχιστον διαστάσεις: α) την αύξηση των πολεμικών δαπανών, όπου επενδύονται υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια για να φέρουν τρελά κέρδη στους καπιταλιστές, β) την πλευρά της ανοικοδόμησης όσων πόλεων και υποδομών καταστρέφονται από τους πολέμους, πάλι προς όφελος της κερδοφορίας μεγάλων κατασκευαστικών ομίλων.

Για την πρώτη διάσταση μιλά έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Ειρήνη με έδρα τη Στοκχόλμη (SIPRI), που εκτιμά πως οι στρατιωτικές δαπάνες έκαναν νέο παγκόσμιο ρεκόρ και σε πραγματικές τιμές, αφαιρούμενου του πληθωρισμού, αυξήθηκαν κατά 6,8% το 2023, φτάνοντας τα 2,44 τρισ. δολάρια, έναντι 2,24 τρισ. το 2022, κυρίως εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.18

Την ίδια ώρα, δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε πως «ο τομέας της πολεμικής βιομηχανίας αποτέλεσε ιστορικά, και αποτελεί και σήμερα, σημαντικό πυλώνα εκτόνωσης της κρίσης υπερσυσσώρευσης, αφού συνιστά και μια μεγάλη δεξαμενή κρατικών δαπανών που μπορούν να σταθεροποιήσουν την κερδοφορία του κεφαλαίου σε αρκετούς κλάδους. Ωστόσο, αξίζει να σημειώσουμε πως η εκτόνωση της υπερσυσσώρευσης μέσα από κρατικές δαπάνες σε όπλα αυξάνει την ανάγκη χρησιμοποίησης των όπλων, γιατί αλλιώς δεν υπάρχει “καταστροφή κεφαλαίου”».19

Μια ματιά στα στοιχεία από τον πόλεμο στην Ουκρανία μιλά για την καταστροφή δεκάδων χιλιάδων οχημάτων, τεθωρακισμένων και μη, αεροπλάνων, ελικοπτέρων και πολεμικών πλοίων, ενώ έχουν χρησιμοποιηθεί τόνοι πυρομαχικών και όπλων. Επίσης, στις αρχές Φλεβάρη 2024 υπήρχαν εκτιμήσεις από στρατιωτικούς αναλυτές που μιλούσαν για καταστροφή 1.108 ισραηλινών τεθωρακισμένων οχημάτων εντός της Γάζας, που ισοδυναμεί με καταστροφή 3ων μεραρχιών Τεθωρακισμένων.20

Ακόμη, οι δαπάνες διεξαγωγής του πολέμου ξεπερνούν κάθε φαντασία, αν σκεφτούμε ενδεικτικά πως μόνο η αναχαίτιση της ιρανικής αεροπορικής επίθεσης, σε απάντηση της δολοφονίας Ιρανών αξιωματούχων από ισραηλινό βομβαρδισμό διπλωματικού κτηρίου στη Δαμασκό της Συρίας, κόστισε στο Ισραήλ για μία νύχτα το ποσό των 1,35 δισεκατομμυρίων δολαρίων.21

Καθόλου, λοιπόν, τυχαίο που η ισραηλινή Israel Aerospace Industries (IAI), που θεωρείται κορυφαία εταιρία σε συστήματα αεράμυνας για θάλασσα και ξηρά και για μη επανδρωμένα αεροσκάφη και η οποία πέρσι αγόρασε στη χώρα μας το 90,9% της Intracom Defense (IDE)22, είχε αύξηση 49% των κερδών της το 2023.23

Από την άλλη, και η 2η διάσταση της κερδοφορίας του κεφαλαίου από τους πολέμους, αυτή της αποκατάστασης των υποδομών, της «ανοικοδόμησης», είναι χρυσοφόρα διέξοδος. Είναι χαρακτηριστικό πως στα 2,5 χρόνια του πολέμου στην Ουκρανία εκτιμάται πως έχουν καταστραφεί με συντηρητικούς υπολογισμούς τουλάχιστον 106 νοσοκομεία και κλινικές, 109 θρησκευτικοί χώροι (εκκλησίες, ναοί, τζαμιά, μοναστήρια), 708 εκπαιδευτικά ιδρύματα (σχολεία, κολέγια και πανεπιστήμια), καθώς και 210 χιλιάδες κατοικίες.24

Συντριπτικές είναι και οι καταστροφές στη Λωρίδα της Γάζας μέσα σε μόλις 9 μήνες. Tο δορυφορικό κέντρο του ΟΗΕ, UNOSAT, ανέφερε με βάση τις εικόνες που συλλέχθηκαν στις 3 Μάη 2024 ότι το 55% των κτηριακών δομών στη Γάζα (συνολικά 137.297 που στην πλειονότητα είναι δομές κατοικίας) έχουν υποστεί μερική ή ολική καταστροφή.25 Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πηγές, έχουν καταστραφεί: 427 εκπαιδευτικές κτηριακές δομές, 248 νοσοκομεία και μονάδες υγείας, 804 τεμένη, 3 εκκλησίες, 206 αρχαιολογικές τοποθεσίες.26 Και να σκεφτούμε πως ο πόλεμος στην Ουκρανία διεξάγεται τριπλάσιο χρόνο και σε ένα μήκος 1.000 χιλιομέτρων, ενώ το «μέτωπο» στη Γάζα είναι μόλις των 40 χιλιομέτρων.

Συνοπτικά, λοιπόν, η ανοικοδόμηση περιοχών στις οποίες εκτυλίσσονται πολεμικές αναμετρήσεις, όπως είναι αυτή της Ανατολικής Ουκρανίας ή της Λωρίδας της Γάζας, υπολογίζεται σε πολλά δισεκατομμύρια ευρώ και αποτελεί μια ακόμη διέξοδο για την αύξηση της κερδοφορίας των κατασκευαστικών εταιριών.

 

Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Η κυβέρνηση της ΝΔ ισχυρίζεται, όπως άλλωστε και η προηγούμενη του ΣΥΡΙΖΑ, πως δήθεν η Ελλάδα ασκεί «πολυδιάστατη πολιτική» και είναι «πυλώνας σταθερότητας». Στην πράξη, βέβαια, η χώρα μας γίνεται μια «σφήνα» του αμερικανοΝΑΤΟϊκού ιμπεριαλισμού ανάμεσα σε 2 «θερμές συγκρούσεις», με την κυβέρνηση της ΝΔ να κουβαλά το «λάδι» στη «φωτιά» των πολέμων. Αυτήν τη δουλειά κάνουν οι στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ, η αποστολή πυρομαχικών και οπλικών συστημάτων, η συμμετοχή στους σχεδιασμούς των ευρωΝΑΤΟϊκών ιμπεριαλιστών των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ακολουθώντας το βηματισμό και των προηγούμενων κυβερνήσεων όλα αυτά τα χρόνια, «μοσχοπουλά» την κάλπικη ιδέα πως κοντά στις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ υπάρχει και το Ισραήλ, ως σημαντικός «διεθνής παίκτης», ικανός κι αξιόμαχος να προστατεύσει τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, αρκεί να του δώσουμε «ζωτικό χώρο» και να το «δέσουμε» μαζί μας με οικονομικά συμφέροντα. Τέτοια είναι η στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ, τα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια κι από την άλλη οι επιχειρηματικοί σχεδιασμοί, που αναφέρθηκαν παραπάνω, όπως είναι τα σχέδια του αγωγού φυσικού αερίου από το Ισραήλ προς την Ευρώπη, η ηλεκτρική σύνδεση Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας, ο εμπορικός δρόμος «Βομβάη - Πειραιάς».

Είναι βαθιά παραπλανητική και επικίνδυνη η αντίληψη, που καλλιεργείται από εθνικιστικούς και άλλους αστικούς κύκλους, πως η στήριξη του Ισραήλ από τις ελληνικές κυβερνήσεις γίνεται ως αντίβαρο στην επιθετικότητα της Τουρκίας, ώστε η στρατιωτική μηχανή του Ισραήλ να στηρίξει τη χώρα μας σε περίπτωση πολεμικής αναμέτρησης. Πρόκειται για παραμύθι που με τον πιο εύγλωττο τρόπο διέψευσε ο προηγούμενος πρέσβης του Ισραήλ, λίγο πριν αποχωρήσει, δηλώνοντας πως «καμία χώρα δεν πρέπει να αναθέτει σε άλλους την ασφάλειά της»27.

Όπως εξίσου αβάσιμη είναι και η αντίληψη πως οι ελληνικές κυβερνήσεις είναι άβουλα πιόνια των ΗΠΑ και του Ισραήλ και αρνούνται να παζαρέψουν αξιοποιώντας ως αντίβαρο τις αραβικές χώρες. Αυτή η προσέγγιση δε στέκει, όχι μόνο γιατί οι ελληνικές κυβερνήσεις επιδιώκουν να αναπτύξουν σχέσεις με αραβικές χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία, τα ΗΑΕ κ.ο.κ., αλλά και γιατί αποσιωπάται πως η στήριξη του Ισραήλ συνδέεται με μεγάλα συμφέροντα της αστικής τάξης και των συμμάχων της. Είναι λόγοι βαθιά ταξικοί!

Παρακολουθούμε πως «αγκάθι στο λαιμό» τέτοιων επιχειρηματικών σχεδίων για την αύξηση της κερδοφορίας τους είναι το δίκιο ενός λαού, του λαού της Παλαιστίνης, που θέλουν να τον συντρίψουν. Κι επειδή γίνεται και επίκληση των «εθνικών συμφερόντων» από την κυβέρνηση και τους συμμάχους της σε ό,τι αφορά τη στήριξη του Ισραήλ, πρέπει ρητά να τονίσουμε πως κανένα «εθνικό συμφέρον» της Ελλάδας ή άλλης χώρας δε δικαιολογεί τη σφαγή 15 χιλιάδων παιδιών και άλλων τόσων γερόντων και γυναικών.

«Το “εθνικό συμφέρον”, στο οποίο αναφέρεται η κυβέρνηση, είναι ταυτισμένο με τα συμφέροντα και τα κέρδη των εκμεταλλευτών του λαού μας. Η αναβάθμιση του ρόλου των ελληνικών μονοπωλίων βρίσκεται πίσω από την εμπλοκή στην ισραηλινή σφαγή των Παλαιστινίων, στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία ανάμεσα στις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ και στην καπιταλιστική Ρωσία, στη συμμετοχή πολεμικών πλοίων στις αποστολές του ΝΑΤΟ, στη διάθεση των βάσεων.»28

 

Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΕΜΠΛΟΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ

Η αστική τάξη της Ελλάδας, εκφράζοντας τη δική της επιθετικότητα για να ενισχύσει τη θέση της στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, συμμετέχει ενεργά στον πολεμικό σχεδιασμό του ευρωατλαντικού μπλοκ στην περιοχή. Έτσι, το επιχειρησιακό στρατηγείο της ναυτικής επιχείρησης «Aspides», η οποία σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη, έχει έδρα στη Λάρισα και είναι υπό ελληνική διοίκηση. Σε αυτήν συμμετείχε η φρεγάτα «Ύδρα» και ακολουθεί η φρεγάτα «Ψαρά». Η ευρωπαϊκή επιχείρηση συνεργάζεται στενά με τη EUNAVFOR «Atlanta» –ευρωπαϊκή επιχείρηση αναφορικά με τη θαλάσσια ασφάλεια στο Δυτικό Ωκεανό και την Ερυθρά Θάλασσα– στην οποία επίσης είχαν συμμετάσχει ελληνικά πολεμικά πλοία στο παρελθόν, ενώ συντονίζεται επίσης και με την υπό αμερικανική διοίκηση επιχείρηση «Prosperity Guardian». Τη συγκεκριμένη επιχείρηση, η οποία θα διαρκέσει δώδεκα μήνες, απαρτίζουν Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Βέλγιο, Ισπανία και Δανία.

Επιπλέον, η Ελλάδα συμμετέχει με φρεγάτα και στη δύναμη «UNIFIL», που πλέει στα ανοιχτά του Λιβάνου για την επιτήρηση του εμπάργκο όπλων κατά της λιβανέζικης πολιτικοστρατιωτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ.

Από το 2021, η Ελλάδα συμμετέχει στη διεθνή πρωτοβουλία «Integrated Air Missile Defense (IAMD) Concept», για την προστασία κρίσιμων υποδομών της Σαουδικής Αραβίας από πυραυλικές επιθέσεις και μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Μία πυροβολαρχία κατευθυνόμενων βλημάτων Patriot με το προσωπικό της, γνωστή και ως «Ελληνική Δύναμη Σαουδικής Αραβίας», έχει αναπτυχθεί σε στρατηγικό σημείο στην περιφέρεια του Ριάντ, ώστε να παρέχει αντιαεροπορική ομπρέλα στις εγκαταστάσεις της κρατικής πετρελαϊκής εταιρίας ARAMCO.

Η παρουσία της εκεί εμπλέκει κι αυτή με τη σειρά της την Ελλάδα στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής και είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική πυροβολαρχία Patriot τέθηκε σε συναγερμό τη νύχτα της 13ης Απρίλη, όταν εκδηλώθηκε η επίθεση του Ιράν κατά του Ισραήλ. Σύμφωνα με πληροφορίες, το ραντάρ του ελληνικού συστήματος εντόπιζε την πορεία πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών που περνούσαν πάνω ή κοντά στο έδαφος της Σαουδικής Αραβίας με στόχο το Ισραήλ, μεταφέροντας πληροφορίες στα κέντρα επιχειρήσεων Αμερικανών και Βρετανών, που ενεργοποιήθηκαν για την άμυνα του Ισραήλ.29

 

Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΌΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΠΑΛΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΜΕ ΑΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΟΠΟΡΤΟΥΝΙΣΤΙΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΡΕΥΜΑΤΑ

 

ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΡΙ «ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ»

Η κυβέρνηση της ΝΔ, για να δικαιολογήσει την εμπλοκή της στον πόλεμο και στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή στο πλευρό του Ισραήλ και των συμμάχων του, αμαυρώνει από κοινού με ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και τα εθνικιστικά μορφώματα τον αγώνα ενός λαού ως «τρομοκρατία» και επιπλέον επιδιώκει να δικαιολογήσει τη σφαγή του στο όνομα της «αυτοάμυνας του Ισραήλ». Έφτασε, μάλιστα, στο σημείο να απόσχει και απ’ την ψηφοφορία ψηφίσματος του ΟΗΕ που ζητούσε την άμεση κατάπαυση του πυρός και την ανθρωπιστική εκεχειρία στη Γάζα, το οποίο υπερψήφισαν 120 κράτη. Επιπλέον, προκλητικά καλεί όλους και το ΚΚΕ «να καταδικάσουν την τρομοκρατία».

Το ΚΚΕ γνωρίζει πολύ καλά ότι εδώ και αρκετές δεκαετίες το ζήτημα της λεγόμενης «τρομοκρατίας» αξιοποιείται από αστικές τάξεις και ιμπεριαλιστικές δυνάμεις για αντιλαϊκούς σχεδιασμούς και τη δικαιολόγηση των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και πολέμων. Η «τρομοκρατία» έχει γίνει μια έννοια - «λάστιχο». Στην ΕΕ προωθείται ο λεγόμενος «ευρωτρομονόμος», που στοχοποιεί τους αγώνες των εργατών, των αγροτών, της νεολαίας. Έτσι, μια μαζική κινητοποίηση, μια κατάληψη ενός εργασιακού ή δημόσιου χώρου, ενός δρόμου, μπορεί να χαρακτηριστεί «τρομοκρατική ενέργεια» και να αξιοποιηθεί η ανάλογη νομοθετική πρόβλεψη, με διώξεις σε βάρος αγωνιζόμενων εργατών, αγροτών, μαθητών. Αντίστοιχα, η αντιμετώπιση της «τρομοκρατικής δράσης» και της «ριζοσπαστικοποίησης» αποτελεί τη δικαιολογητική βάση για να παίρνονται μέτρα μαζικής προληπτικής παρακολούθησης και καταστολής και μέσα, στο εσωτερικό χωρών, π.χ. με καταστάσεις «έκτακτης ανάγκης», με συνεχή αυστηροποίηση του κατασταλτικού νομοθετικού –και όχι μόνο– οπλοστασίου.

Ανάλογα, η έννοια της «τρομοκρατίας» χρησιμοποιείται και σε διεθνές επίπεδο για να υπηρετήσει τις στοχεύσεις των αστικών τάξεων. Έτσι, π.χ., ο λεγόμενος «Ελεύθερος Συριακός Στρατός», που ευθύνεται για μια σειρά εγκλημάτων στη Συρία, δεν είναι «τρομοκρατική οργάνωση» για τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, ενώ τέτοια θεωρείται η Χαμάς. Αντίστοιχα παραδείγματα, ανάλογα με το τι βολεύει τις αστικές τάξεις ανά τον κόσμο, θα δει κανείς και για άλλες ένοπλες πολιτικοστρατιωτικές οργανώσεις, όπως οι Ταλιμπάν ή οι Κούρδοι της Συρίας κλπ.

Επιπλέον, η αστική προπαγάνδα βάζει στο «μίξερ» της προπαγάνδας της οργανώσεις όπως η «Αλ Κάιντα» και οι Ταλιμπάν, που τις έφτιαξαν, στήριξαν και εξόπλισαν για τους σκοπούς τους οι ιμπεριαλιστές, πριν χάσουν τον έλεγχο· επίσης δυνάμεις όπως η Χαμάς, που αναδείχθηκε 1η στις εκλογές του 2006, πράγμα που αποδεικνύει ότι αυτή η αστική δύναμη, για διάφορους λόγους που σχετίζονται με την ίδια τη βία της ισραηλινής κατοχής και τις αδυναμίες της δράσης άλλων πολιτικών δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας, έχει στηριχθεί από λαϊκές δυνάμεις που παλεύουν για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης.

Το ΚΚΕ έχει αντίθετες ιδεολογικές, πολιτικές, φιλοσοφικές αντιλήψεις σε σχέση με αυτήν την πολιτικοστρατιωτική οργάνωση, ωστόσο δε θα επιτρέψει ποτέ να περάσει στις λαϊκές συνειδήσεις ότι ο μαζικός βομβαρδισμός της Γάζας και οι δολοφονίες χιλιάδων μικρών παιδιών γίνονται δήθεν για «την εξάλειψη της τρομοκρατίας» και να δικαιολογηθεί η πολύχρονη κατοχή, την ώρα που το ένα μετά το άλλο τα στοιχεία αναδεικνύουν τις πραγματικές εγκληματικές στοχεύσεις του Ισραήλ σε βάρος του λαού της Παλαιστίνης.

Ακόμα, δε δίνουμε καμία βάση στα κατασκευασμένα από τις ισραηλινές αρχές πειστήρια για τις «αγριότητες της Χαμάς» και ήδη πολλά από αυτά τα fakenews έχουν καταπέσει μετά τα πρώτα 24ωρα, μεταξύ άλλων και σε παρουσιάσεις αποδεικτικών στοιχείων στις οποίες προχώρησαν Έλληνες δημοσιογράφοι, σε δημόσιες εκδηλώσεις που πραγματοποίησαν.

Υπολογίζουμε και κάτι ακόμα: Η πολύχρονη ισραηλινή κατοχή, η καταπίεση, το απαρτχάιντ πράγματι μπορεί να οδηγήσουν σε μεγάλη οργή, αντίποινα και ακρότητες. Ο ίδιος ο πόλεμος, που διεξάγεται εδώ και 7 δεκαετίες σε βάρος του λαού της Παλαιστίνης, είναι μια φρικαλεότητα, μέσα στην οποία έχουν δολοφονηθεί και βασανιστεί εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιοι, και το κρίσιμο ζήτημα είναι οι εργαζόμενοι να εστιάζουν στις αιτίες και στο χαρακτήρα του πολέμου, στις τραγικές συνέπειες της πολύχρονης ισραηλινής κατοχής, στη σφαγή κατά του Παλαιστινιακού λαού, που παλεύει και έχει δικαίωμα να παλέψει για την απελευθέρωσή του με όλα τα μέσα, συμπεριλαμβανομένης της ένοπλης εξέγερσης και πάλης κατά του εισβολέα κατακτητή.

 

ΓΙΑ ΤΑ ΠΕΡΙ «ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΩΝ»

Κάποιοι «ανακυκλώνουν» την αποπροσανατολιστική θεωρία του «πολέμου των θρησκειών» ή αλλιώς του «πολέμου των πολιτισμών»30, σύμφωνα με την οποία όλα τα παραπάνω οφείλονται στη διαπάλη του εβραϊκού ή ακόμη και του εβραιο-χριστιανικού πολιτισμού με το μουσουλμανικό. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη κουταμάρα, μια και αυτή η προσέγγιση σβήνει τις πραγματικές ταξικές αντιθέσεις, την πάλη των τάξεων, που είναι η πραγματική κινητήρια δύναμη της Ιστορίας. Ωστόσο, μια τέτοια προσέγγιση είναι αρκετά βολική για τις αστικές τάξεις για την ενσωμάτωση των λαών στο σύστημα. Έτσι, βλέπουμε σήμερα, και ανάλογα με τις προτεραιότητες που έχει κάθε αστική τάξη, να αξιοποιείται στο ευρωατλαντικό μπλοκ ο λεγόμενος «δικαιωματισμός», ενώ στη Ρωσία η λεγόμενη «υπεράσπιση των παραδοσιακών αξιών».

Στην περίπτωση της Μέσης Ανατολής, οι διάφορες «συμφωνίες του Αβραάμ», που υπέγραψαν τα τελευταία χρόνια μια σειρά αραβικές, μουσουλμανικές χώρες με το Ισραήλ, για να αυξηθούν τα κέρδη των καπιταλιστών (Αράβων και Εβραίων), από μόνες τους υπογραμμίζουν τη σκόπιμη αφέλεια ή σκοπιμότητα τέτοιων προσεγγίσεων, όπως και η πρόσφατη βοήθεια που έδωσε το εβραϊκό Ισραήλ στο μουσουλμανικό Αζερμπαϊτζάν για να κατατροπώσει τους χριστιανούς Αρμένιους στο Ναγκόρνο Καραμπάχ…

Αν τραβήξουμε το «πέπλο» των αποπροσανατολιστικών απόψεων, που προσπαθούν να ενοχοποιήσουν τους διαφορετικούς πολιτισμούς, τις διαφορετικές θρησκείες, ή την προσφιλή κατηγορία τους στην ισλαμική τρομοκρατία, τότε θα διακρίνουμε όλα αυτά τα μεγάλα επιχειρηματικά καπιταλιστικά συμφέροντα, στα οποία αναφερθήκαμε και παραπάνω, στον καπιταλισμό και στους νόμους κίνησής του, που είναι και η αιτία των άδικων πολέμων στις συνθήκες του ιμπεριαλισμού.

 

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΟΥ ΙΣΡΑΗΛ

Η εμφάνιση του ισραηλινού αστικού κράτους, που είναι σήμερα μια πραγματικότητα, ξεκινά λίγα χρόνια μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η σφαγή των Εβραίων από τους ναζί και ο αντισημιτισμός που προωθούσαν οι αστικές τάξεις σε πολλές καπιταλιστικές χώρες πριν το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο οδήγησαν στην αποδοχή, από την ΕΣΣΔ και το παγκόσμιο εργατικό κίνημα, της συγκρότησης του κράτους του Ισραήλ δίπλα σε ένα κράτος της Παλαιστίνης. Την απόφαση αυτήν προκλητικά παραβίασε το αστικό κράτος του Ισραήλ, η αστική τάξη του οποίου καταπατά εδώ και δεκαετίες κάθε δικαίωμα του λαού της Παλαιστίνης, αρπάζοντας το μεγάλο μέρος των παλαιστινιακών εδαφών.

Στην αστική τάξη του Ισραήλ και στο κράτος της, οι ΗΠΑ και από κοντά και η ΕΕ βρήκαν εκείνον το «σύμμαχο» που χρειάζονταν και που τους έδινε το δικαίωμα της επιδιαιτησίας με τις άλλες αστικές τάξεις της περιοχής, που κι αυτές επιδίωκαν την αναβάθμιση της θέσης τους. Και αυτό το γεωπολιτικό «γαϊτανάκι», που παίζεται με ακόμα πιο άσχημο τρόπο μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, έχει ως θύμα του έναν ολόκληρο λαό, το λαό της Παλαιστίνης, που όλα αυτά τα χρόνια τού υπόσχονταν μια πατρίδα, αλλά το όνειρό του μένει ανεκπλήρωτο.

Το «μάρμαρο» το πληρώνει και ο λαός του Ισραήλ, που είναι κι αυτός θύμα των πολιτικών που ακολουθεί η αστική τάξη του Ισραήλ και το κράτος της. Και το ΚΚΕ εκφράζει ην αλληλεγγύη του με το ΚΚ Ισραήλ, στους κομμουνιστές του Ισραήλ, Εβραίους και Άραβες, που παλεύουν αυτήν την ώρα μέσα στο «στόμα του λύκου» και υψώνουν φωνή αντίστασης στη βαρβαρότητα κατά του λαού της Παλαιστίνης.

Το ΚΚΕ, εκφράζοντας την πλήρη αλληλεγγύη του και στήριξη στο λαό της Παλαιστίνης, στην αναγκαιότητα να έχει το δικό του κράτος και να είναι νοικοκύρης στον τόπο του, σημείωσε ταυτόχρονα ότι θύμα της πολιτικής του αστικού κράτους του Ισραήλ και της αντιδραστικής κυβέρνησης Νετανιάχου είναι και ο ίδιος ο ισραηλινός λαός.

Η τοποθέτηση αυτή αντιμετωπίστηκε εχθρικά από ορισμένες δυνάμεις της λεγόμενης «Παγκόσμιας Αντιιμπεριαλιστικής Πλατφόρμας», οι οποίες δεν αναγνωρίζουν όχι μόνο την ύπαρξη κράτους του Ισραήλ, αλλά ούτε και της αστικής τάξης και ισραηλινού λαού, χαρακτηρίζοντάς το απλώς «βάση των ΗΠΑ, που πρέπει να καταστραφεί».

Οι δυνάμεις αυτές αρνούνται να δουν ότι η βασική αιτία όλων όσων βιώνουν οι λαοί είναι το βάρβαρο εκμεταλλευτικό σύστημα στο σημερινό του στάδιο, το μονοπωλιακό, όταν πια ανάμεσα στα μονοπώλια, στις αστικές τάξεις εντείνεται η διαπάλη, που διεξάγεται και με κάθε μέσο, για την εκμετάλλευση όχι μόνο των εργαζόμενων των χωρών τους, αλλά και άλλων χωρών, η διαπάλη για πρώτες ύλες, για δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων, για γεωπολιτικά στηρίγματα και μερίδια των αγορών. Κι ένα τέτοιο γεωπολιτικό στήριγμα είναι για τις ΗΠΑ και την ΕΕ το αστικό κράτος του Ισραήλ και η αστική τάξη του, κι όχι απλώς μια στρατιωτική βάση τους.

 

ΓΙΑ ΤΗ ΛΥΣΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΚΡΑΤΏΝ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΠΡΙΝ ΤΟ 1967

Παραπάνω σημειώσαμε πως η ΕΣΣΔ στήριξε την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, και συγκεκριμένα η σοβιετική αντιπροσωπία στον ΟΗΕ σημείωνε πως «η συγκρότηση ενός ενιαίου αραβο-εβραϊκού κράτους με ίσα δικαιώματα για τους Εβραίους και τους Άραβες» υπήρξε «ο καλύτερος τρόπος (...) επίλυσης του Παλαιστινιακού ζητήματος». Ταυτόχρονα, ωστόσο, επισημαινόταν ότι, «αν αυτό το σχέδιο αποβεί αδύνατο να πραγματοποιηθεί, δεδομένης της επιδείνωσης των σχέσεων ανάμεσα σε Εβραίους και Άραβες (...), τότε θα πρέπει να λάβουμε υπόψη το δεύτερο σχέδιο (...) που προβλέπει τη διχοτόμηση της Παλαιστίνης σε δύο ανεξάρτητα αυτόνομα κράτη, ένα εβραϊκό και ένα αραβικό. Και πάλι, μια τέτοια λύση για το Παλαιστινιακό ζήτημα θα ήταν δικαιολογημένη μόνο στην περίπτωση που οι σχέσεις μεταξύ των εβραϊκών και αραβικών πληθυσμών στην Παλαιστίνη αποδεικνύονταν τόσο κακές, ώστε θα ήταν αδύνατο να συμφιλιωθούν και να διασφαλιστεί η ειρηνική συμβίωση Αράβων και Εβραίων (...)». Η σοβιετική αντιπροσωπία δεν παρέλειψε επίσης να στιγματίσει τα «δυτικά ευρωπαϊκά κράτη» και «το γεγονός (...) πως δεν μπόρεσαν να διασφαλίσουν την υπεράσπιση των βασικών δικαιωμάτων του εβραϊκού λαού και να τον προστατέψουν απέναντι στη βία των φασιστών εκτελεστών», κάτι που με τη σειρά του «εξηγούσε τις προσδοκίες των Εβραίων για τη δημιουργία δικού τους κράτους».31

Η Πράβντα έγραφε πως «η απόφαση διχοτόμησης του ΟΗΕ (…) διασφαλίζει» την «απελευθέρωση της Παλαιστίνης από την ξένη εξάρτηση, την ικανοποίηση των εθνικών ελπίδων του εβραϊκού και αραβικού λαού, τη δημιουργία της δυνατότητας για τους εβραϊκούς και αραβικούς πληθυσμούς της Παλαιστίνης να γίνουν κύριοι των τόπων τους, πέρα από ξένες ιμπεριαλιστικές επιρροές».32 Η αραβοϊσραηλινή σύγκρουση καταγγελλόταν ως «το αποτέλεσμα της βρετανικής και αμερικανικής πολιτικής» στην περιοχή.

Σημειώνουμε όλα τα παραπάνω για να υπογραμμίσουμε πως υπάρχει μια ιστορική συνέχεια στο ζήτημα και η απόφαση του ΟΗΕ για τη λύση των δύο κρατών έχει τη δική της εξέλιξη33, ενώ εκείνο που ισχύει σήμερα είναι πως το κράτος του Ισραήλ είναι ένα κατοχικό κράτος που κατάφωρα παραβιάζει τη συγκεκριμένη απόφαση του ΟΗΕ και το δικαίωμα του λαού της Παλαιστίνης.

Σήμερα, λοιπόν, προσεγγίσεις, όπως αυτή του ΜέΡΑ25 (Γ. Βαρουφάκης) και της διεθνούς του συμμαχίας Diem 25, που από το 2021 τάσσεται κατά της λύσης δύο κρατών, υποστηρίζοντας ότι πλέον είναι ανέφικτη η λύση ύπαρξης παλαιστινιακού κράτους, θεωρώντας ότι οι ισραηλινοί εποικισμοί έχουν δημιουργήσει τετελεσμένα τα οποία πρέπει να γίνουν αποδεκτά, είναι υπόκλιση μπροστά στην επιθετικότητα του Ισραήλ και αποδοχή της πραγματικότητας που έχει επιβάλει με τη στρατιωτική ισχύ του και αυτήν των συμμάχων του. Η συγκεκριμένη προσέγγιση, που μας καλεί να παραιτηθούμε ουσιαστικά από το δικαίωμα του λαού της Παλαιστίνης να ιδρύσει το δικό του κράτος στα σύνορα πριν το ’67 με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ, που είναι και το αίτημα που σημειώνει τη μεγαλύτερη αποδοχή διεθνώς (145 κράτη το έχουν αναγνωρίσει), και να μετατρέψουμε το Παλαιστινιακό από «εθνικό ζήτημα σε θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων» είναι στην πράξη μια αποδοχή της ισραηλινής κατοχής, αποδοχή ότι ο λαός της Παλαιστίνης δε θα έχει τη δική του πατρίδα, αρκεί οι υπό κατοχή Παλαιστίνιοι να έχουν κάποια «ανθρώπινα δικαιώματα». Η κοσμοπολίτικη αυτή προσέγγιση, που σβήνει εθνικά και άλλα χαρακτηριστικά των λαών, στο όνομα ενός θολού «πανανθρωπισμού», κάθε άλλο παρά προοδευτική είναι, γιατί επιδιώκει να σπείρει την ηττοπάθεια στο λαό της Παλαιστίνης και σε κάθε λαό που αγωνίζεται μπροστά στον παγκόσμιο διεθνή αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων.

 

Η ΠΑΛΗ ΓΙΑ ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ-ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟ ΖΉΤΗΜΑ

Από διάφορες τροτσκιστικές δυνάμεις, που έχουν έτσι κι αλλιώς τη ροπή να συγχέουν ζητήματα που αφορούν την πάλη για το σοσιαλισμό και αρνούνται τη δυνατότητα οικοδόμησής του σε μία χώρα, εκφράζεται προβληματισμός για τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του λαού της Παλαιστίνης και το εάν μπορεί σε συνθήκες ιμπεριαλισμού να υπάρχει τέτοιος αγώνας, και μάλιστα όταν λέμε πως η εποχή μας είναι εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Κάποιοι ασκούν κριτική στο ΚΚΕ, λέγοντας ότι, ενώ σε όλες τις άλλες περιπτώσεις μιλά για την αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού, στη συγκεκριμένη περίπτωση εστιάζει μόνο στο δικαίωμα της συγκρότησης παλαιστινιακού κράτους.34

Οι δυνάμεις αυτές, ωστόσο, μοιάζουν να αγνοούν πως, αν και σε όλο τον κόσμο κυριαρχούν τα μονοπώλια και είμαστε στο μονοπωλιακό στάδιο του καπιταλισμού, αυτό που ο Λένιν προσδιόρισε ως ιμπεριαλισμό, κάτι τέτοιο δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι δεν μπορούν να ξεσπάσουν εθνικοαπελευθερωτικοί αγώνες ενάντια στην ξενική κατοχή. Από την πλευρά των Παλαιστινίων διεξάγεται ένας τέτοιος δίκαιος εθνικοαπελευθερωτικός πόλεμος, ένας πόλεμος ενάντια στην κατοχή, με στόχο να αποκτήσει ο λαός της Παλαιστίνης το δικαίωμα στη δική του πατρίδα. Δεν μπορεί να υπάρξει δεύτερη κουβέντα και σκέψη σε αυτό. Από την πλευρά του Ισραήλ και των συμμάχων του (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ) είναι ένας άδικος ιμπεριαλιστικός πόλεμος, που στοχεύει στη διαιώνιση της κατοχής και της εξυπηρέτησης των συμφερόντων τους στην περιοχή.

Άλλωστε ήταν στην εποχή του ιμπεριαλισμού που το ΚΚΕ ηγήθηκε σε έναν τέτοιον αγώνα, συγκροτώντας το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), τον Ελληνικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (ΕΛΑΣ), τις άλλες αντιστασιακές οργανώσεις ενάντια στην ξένη (γερμανική, ιταλική και βουλγαρική) φασιστική κατοχή την περίοδο 1941-1944. Το ΚΚΕ ήταν ο νους, ο οργανωτής και ο αιμοδότης αυτής της μεγάλης αντιστασιακής εποποιίας και είμαστε περήφανοι για το Κόμμα μας που πρωτοστάτησε σε αυτόν τον αγώνα, και η όποια κριτική ασκούμε αφορά την ιδεολογικοπολιτική ανετοιμότητα του Κόμματός μας να συνδέσει αυτόν το μεγάλο αγώνα με την υπόθεση της εργατικής εξουσίας.

Ο σοσιαλισμός για το ΚΚΕ είναι αναγκαίος και επίκαιρος για όλο τον κόσμο, για κάθε καπιταλιστική χώρα, αλλά μέσα στις συνθήκες στις οποίες διεξάγεται ο εργατικός-λαϊκός αγώνας σε κάθε χώρα αναδεικνύονται σημαντικοί «κρίκοι» που μπορούν να δώσουν ώθηση στην ταξική πάλη. Είναι καθοριστικό ζήτημα για το Κομμουνιστικό Κόμμα, για το εργατικό κίνημα, για την προετοιμασία, συσπείρωση και κινητοποίηση εργατικών-λαϊκών δυνάμεων να παίρνει υπόψη αυτούς τους κρίκους στην πάλη για το σοσιαλισμό. Και στην Παλαιστίνη σήμερα ο βασικός «κρίκος» είναι η αποτίναξη της ξενικής ισραηλινής κατοχής, η πάλη για συγκρότηση του παλαιστινιακού κράτους.

Συνεπώς, είναι υπόθεση της εργατικής τάξης της Παλαιστίνης και της πρωτοπορίας της, του ΚΚ, να διαμορφώσει μια τέτοια γραμμή που θα συνδέσει αυτόν τον «κρίκο» με την υπόθεση της πάλης για την κοινωνική απελευθέρωση, την εργατική εξουσία, την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας.

Δική μας υπόθεση, των εργαζόμενων και της νεολαίας στις άλλες χώρες, είναι να στηρίξουμε αυτήν την πάλη και να βρεθούμε τώρα στο πλευρό του στη σύγκρουση με τις δυνάμεις κατοχής. Το ΚΚΕ διατηρεί σχέσεις με το Παλαιστινιακό ΚΚ, το Κόμμα του Λαού της Παλαιστίνης, που έχουν προέλθει από τη διάσπαση του Παλαιστινιακού ΚΚ το 1991, κι έχει επαφές με το Λαϊκό και με το Δημοκρατικό Μέτωπο της Παλαιστίνης. Το Κόμμα μας σέβεται την πάλη όλων αυτών των δυνάμεων, που διεξάγεται μέσα σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, και με κάθε δυνατή ευκαιρία εκφράζει με διάφορους τρόπους την αλληλεγγύη του.

 

ΤΟ ΔΗΘΕΝ «ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΑΜΥΝΑ»

Σήμερα, λοιπόν, το Διεθνές Δίκαιο αντιδραστικοποιείται παραπέρα και χρησιμοποιείται από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις κατά το δοκούν, στο πλαίσιο των ανταγωνισμών τους και σε βάρος των λαών. Οι κομμουνιστές οφείλουμε να παλέψουμε ενάντια στις απόψεις που συσκοτίζουν αυτό το γεγονός· και μια τέτοια περίπτωση είναι η επίκληση του «δικαιώματος της αυτοάμυνας» από το Ισραήλ και την οποία «ανακύκλωσε» στην Ελλάδα η κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και τα άλλα αστικά κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ κ.ά.), που στήριξαν και στο Ευρωκοινοβούλιο μια σειρά ψηφισμάτων που στο όνομα της «αυτοάμυνας του Ισραήλ» νομιμοποιούν τα εγκλήματά του.

Στην πραγματικότητα και τυπικά, το σημερινό «Διεθνές Δίκαιο» προβλέπει τρεις περιπτώσεις στρατιωτικών επιχειρήσεων στο έδαφος άλλου κράτους: 1) με απόφαση του ΣΑ του ΟΗΕ, όπως έγινε στην περίπτωση της Λιβύης, 2) με πρόσκληση της νόμιμης κυβέρνησης του συγκεκριμένου κράτους, όπως, δηλαδή, στην περίπτωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Ρωσίας στη Συρία και 3) για λόγους «αυτοάμυνας».

Τους λόγους «αυτοάμυνας» και το «άρθρο 51» του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών επικαλούνται από την πρώτη στιγμή ΗΠΑ και Τουρκία για τις αεροπορικές και χερσαίες στρατιωτικές επιχειρήσεις τους στη Συρία.

Αξίζει να σημειωθεί πως το Άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, που αφορά το δικαίωμα μιας χώρας στην αυτοάμυνα έναντι ένοπλης επίθεσης, δεν ήταν πάντα έτσι. Αρχικά ίσχυε μόνο στην περίπτωση «εισβολής ξένου στρατού» σε ένα κράτος-μέλος του ΟΗΕ και έδινε το δικαίωμα, μέχρι να παρθεί και η σχετική απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, να μπορεί ν’ απαντήσει στην επίθεση αυτήν, χτυπώντας για λόγους αυτοάμυνας κι εκτός των συνόρων του το κράτος το οποίο του επιτέθηκε.

Ωστόσο, μετά την 11η Σεπτέμβρη 2001, οι ΗΠΑ απευθύνθηκαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και ζήτησαν «διευρυμένη ερμηνεία» του συγκεκριμένου άρθρου, ώστε να μπορούν να το επικαλεστούν στην εισβολή και κατοχή στο Αφγανιστάν, στον πόλεμο κατά των «Ταλιμπάν». Τότε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ (και η Ρωσία) αποδέχτηκε το αμερικανικό αίτημα και πλέον η αυτοάμυνα δεν αφορά απάντηση σε επίθεση (στρατιωτική εισβολή) από συγκεκριμένο κράτος, αλλά γενικά ένοπλη επίθεση, κάτι που, όπως είναι φανερό, ερμηνεύεται κατά το δοκούν.

Εκείνο που, όμως, αποτελεί πρωτοφανή πρόκληση στην περίπτωση του Ισραήλ είναι ότι επικαλείται αυτό το δικαίωμα ενώ έχει παραβιάσει κατάφωρα κάθε έννοια διεθνούς δικαίου, κατέχει ξένα εδάφη, αρνείται να συμμορφωθεί με ψηφίσματα του ΟΗΕ, π.χ. για την επιστροφή των προσφύγων κ.ά., έχει προχωρήσει σε παράνομους εποικισμούς, είναι και συμπεριφέρεται ως δύναμη κατοχής και γενοκτονίας ενός λαού. Όσοι επικαλούνται το δικαίωμα της «αυτοάμυνας» του Ισραήλ, μιας δύναμης κατοχής, είναι σα να δικαιολογούν ως «αυτοάμυνα» τη σφαγή των ναζί στο Δίστομο, στα Καλάβρυτα, στο Κομμένο και τα τόσα άλλα εγκλήματα που έκαναν και στη χώρα μας οι φασίστες κατακτητές.

 

Η ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ ΤΑΥΤΙΣΗ ΤΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΜΕ ΤΟ ΛΑΟ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΣΗΜΙΤΙΣΜΟ

Σε μια σειρά καπιταλιστικές χώρες, που οι αστικές τάξεις τους στηρίζουν απροκάλυπτα το δολοφονικό έργο του Ισραήλ, όπως είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, εξαπολύθηκε ο κατασταλτικός μηχανισμός ενάντια στις εκδηλώσεις αλληλεγγύης με τους σφαγιαζόμενους Παλαιστινίους, ακυρώνοντας ακόμη και αυτές τις αστικές διακηρύξεις περί «ελευθερίας του λόγου» όταν πρόκειται για την αλληλεγγύη με το λαό της Παλαιστίνης. Στις ΗΠΑ, φοιτητές και καθηγητές συλλαμβάνονται και αποβάλλονται από τα πανεπιστήμια, ενώ στη Γερμανία απαγορεύτηκαν διαδηλώσεις υπέρ του λαού της Παλαιστίνης σε μια σειρά πόλεων.

Η όλη κατασταλτική επιχείρηση ντύνεται με την απαράδεκτη ταύτιση της αλληλεγγύης με το λαό της Παλαιστίνης με τον αντισημιτισμό. Η αλληλεγγύη χαρακτηρίζεται ως «ρητορική μίσους»/μισαλλόδοξος λόγος, προκειμένου να νομιμοποιηθούν πολύ περισσότερα μέτρα –ακόμα και προληπτικής– λογοκρισίας. Στην Ελλάδα, από μερίδα των ΜΜΕ και από ορισμένους κυβερνητικούς παράγοντες εκδηλώθηκε μια ανάλογη ταύτιση. Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του υπουργού Παιδείας Κ. Πιερρακάκη μετά από συνάντηση με μέλη του προεδρείου του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου, με τις οποίες επιδίωξε να ταυτίσει την αλληλεγγύη του συνδικαλιστικού κινήματος των εκπαιδευτικών στο λαό της Παλαιστίνης με τον αντισημιτισμό.

Άμεση ήταν η τοποθέτηση του ΚΚΕ και συνδικαλιστικών φορέων ενάντια σε αυτές τις αποπροσανατολιστικές δηλώσεις, που πατούν στην άγνοια του ρόλου που έπαιξε όχι μόνο η ΕΣΣΔ, αλλά και το οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα στην εμφάνιση του ισραηλινού κράτους. Το γεγονός, π.χ., πως στην ιδρυτική συνδιάσκεψη της Παγκόσμιας Συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας (ΠΣΟ) το 1945 εγκρίθηκε ειδικό ψήφισμα υπέρ της ίδρυσης του Ισραήλ35, ενώ λίγα χρόνια αργότερα και πάλι η ΠΣΟ καταδίκασε τις επιθετικές, κατακτητικές δράσεις του Ισραήλ σε βάρος των αραβικών λαών36, ενώ μέχρι και σήμερα η ΠΣΟ παλεύει για Παλαιστίνη ελεύθερη, ανεξάρτητη, στα σύνορα πριν το 1967.

Σε ό,τι αφορά δε τη χώρα μας, είναι πασίγνωστο πως, κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής και την ώρα που τμήμα της αστικής τάξης συνεργαζόταν με τους ναζί και υλοποιούσε τους σχεδιασμούς του Ολοκαυτώματος των Εβραίων, ξεχώρισε ο ρόλος του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ που, υλοποιώντας κατεύθυνση που έδωσε το ΚΚΕ, διέσωσαν εβραίους από τη ναζιστική θηριωδία και στρατολόγησαν αρκετούς από αυτούς στον ένοπλο απελευθερωτικό αγώνα.37

Στις σημερινές συνθήκες, η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις στις ΗΠΑ, στη Γερμανία, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και στο ίδιο το Ισραήλ και πολλών Εβραίων, ενάντια στην πολιτική της αντιλαϊκής πολιτικής της αντιδραστικής κυβέρνησης Νετανιάχου, είναι η καλύτερη απάντηση σε αυτήν την ανιστόρητη προσέγγιση. Για κάθε λογικό άνθρωπο είναι φανερό πως η κριτική, ακόμη και πολεμική σε αστικά κράτη και κυβερνήσεις, π.χ. ενάντια στις ΗΠΑ ή στην αντιδραστική ουκρανική κυβέρνηση Ζελένσκι, σε καμία περίπτωση δεν ταυτίζεται με το εθνικιστικό μίσος κατά του αμερικάνικου ή του ουκρανικού λαού. Υπάρχει σαφής διαχωρισμός και αυτό ισχύει και στην περίπτωση του διαχωρισμού του εγκληματικού κράτους του Ισραήλ, της καταδίκης των εγκλημάτων του και των Εβραίων γενικά, ή του εβραϊκού πληθυσμού του Ισραήλ.

 

Η ΣΤΡΕΒΛΗ ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ «ΔΥΟ ΑΞΟΝΩΝ»

Με δεδομένο ότι ο πόλεμος στην Παλαιστίνη αντικειμενικά διαπλέκεται με τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (ΗΠΑ, 
ΝΑΤΟ, ΕΕ από τη μια και, από την άλλη, Ρωσία, Κίνα, Ιράν κλπ.) στην περιοχή και διεθνώς προκύπτουν δύο διαφορετικές, εξίσου όμως λαθεμένες αντιλήψεις από τα παραπάνω:

α) Μία που ισχυρίζεται ότι διαμορφώνεται ένας «αντιιμπεριαλιστικός άξονας» (Ιράν - Ρωσία - Κίνα), που πρέπει να τον στηρίξουμε απέναντι στους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και στους συμμάχους τους.

β) Μια δεύτερη, λιγότερο διαδεδομένη προς το παρόν αλλά το ίδιο λανθασμένη αντίληψη, που λέει ότι δεν μπορούμε να στηρίξουμε την πάλη του λαού της Παλαιστίνης για απελευθέρωση, γιατί είναι μέρος της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης.

Οι δύο αυτές προσεγγίσεις ξεκινούν από τη σωστή διαπίστωση ότι διαμορφώνονται μπλοκ αντιπαρατιθέμενων δυνάμεων, και από τη μια έχουμε το ιμπεριαλιστικό μπλοκ των δυνάμεων του ευρωατλαντισμού, ενώ είναι εμφανής και η διαμόρφωση του ευρασιατικού μπλοκ (Ρωσίας - Κίνας - Ιράν κ.ά.), που η πρώτη άποψη στρεβλά το εμφανίζει ως δήθεν «αντιιμπεριαλιστικό άξονα».

Στην πράξη, έτσι, παραιτείται από την ταξική προσέγγιση, αντιμετωπίζοντας τον ιμπεριαλισμό ως επιθετική πολιτική των ΗΠΑ και των συμμάχων τους και αγνοώντας ότι και στην Κίνα και στη Ρωσία κουμάντο κάνουν τα μονοπώλια, ότι οι αστικές τάξεις και αυτών των χωρών επιδιώκουν την προώθηση των δικών τους σχεδιασμών.

Η υποστήριξη Ρωσίας, Κίνας, Ιράν προς τους Παλαιστίνιους δε γίνεται επειδή είναι με το «δίκιο των λαών», αλλά επειδή θέλουν να εμποδίσουν τα αμερικανικά σχέδια στην περιοχή, να τους δυσκολέψουν, να τους πλήξουν. Άρα, κανέναν «αντιιμπεριαλιστικό άξονα» δε συγκροτούν αυτές οι δυνάμεις· για τα δικά τους συμφέροντα, τα δικά τους μονοπώλια δουλεύουν, και γι’ αυτό ούτε συνεπείς τελικά μπορεί να είναι στην υποστήριξη του αγώνα των Παλαιστινίων. Είναι άλλο ζήτημα ότι καλά κάνουν οι Παλαιστίνιοι, όπως και κάθε εθνικοαπελευθερωτικό ή ακόμα και επαναστατικό κίνημα, να επιδιώκουν να αξιοποιήσουν αυτές τις αντιθέσεις στον αγώνα τους ενάντια στην ισραηλινή κατοχή.

Η δεύτερη προσέγγιση, ενώ σωστά προσεγγίζει την ταξική ουσία των ιμπεριαλιστικών μπλοκ που αναμετριούνται, κάνει το μεγάλο λάθος να «πετά το μωρό μαζί με τα νερά», να απορρίπτει τη δίκαιη πάλη του λαού της Παλαιστίνης, στο όνομα του ιμπεριαλιστικού πολέμου. Όμως, όπως έχει αποδειχθεί και ιστορικά, σε συνθήκες διεθνούς ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης, ακόμα και πολέμου, δεν αποκλείεται η εκδήλωση και δίκαιων εθνικοαπελευθερωτικών πολέμων. Σ’ αυτά τα ζητήματα αναφέρθηκε διεξοδικά ο Λένιν στις συνθήκες του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, απαντώντας στις αντίστοιχες λαθεμένες θέσεις της Λούξεμπουργκ.

Σήμερα, που πράγματι υπάρχει το ενδεχόμενο γενίκευσης της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, ακόμα και της σύνδεσης με τον πόλεμο στην Ουκρανία, ή «ανοίγματος» νέων μετώπων, ο ιμπεριαλιστικός χαρακτήρας της σύγκρουσης, των βασικών δυνάμεων που αναμετριούνται για τις δικές τους γεωπολιτικές επιδιώξεις, όχι μόνο δεν πρέπει να οδηγήσει σε παραίτηση από τη στήριξη του λαού της Παλαιστίνης, αλλά επιβάλλεται ο δίκαιος αυτός αγώνας να στηριχθεί περισσότερο.

Το ΚΚΕ, τόσο στην περίπτωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία όσο και στην περίπτωση της Παλαιστίνης, είναι στη σωστή πλευρά της Ιστορίας, γιατί είναι με τους λαούς και παλεύει ενάντια στους ιμπεριαλιστές, στα μονοπώλια, στον καπιταλισμό, που αιματοκυλούν τους λαούς.

 

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΓΕΝΙΚΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΝΟΠΟΙΗΣΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Ήδη αναφερθήκαμε, σε διάφορα σημεία αυτού του άρθρου, για τη σχέση και την αλληλεπίδραση των δύο πολεμικών συγκρούσεων που διεξάγονται στην Ουκρανία και στην Παλαιστίνη. Αλληλεπίδραση, που έχει να κάνει με το άνοιγμα νέων εμπορικών και ενεργειακών δρόμων ή την αχρήστευση άλλων, τη σύσφιξη ή το «πάγωμα» οικονομικών, πολιτικοστρατιωτικών σχέσεων μεταξύ αστικών κρατών. Προκύπτει το ερώτημα εάν μπορούν να ενοποιηθούν οι δύο αυτές πολεμικές αναμετρήσεις, κάτι που μπορεί να τις φουντώσει κι άλλο.

Εάν δούμε τον παρακάτω χάρτη , υπάρχουν γεωγραφικά 3 περιοχές, όπου η ανάφλεξη συγκρούσεων, που σήμερα θεωρούνται «τοπικού» χαρακτήρα κι επιμέρους ή ότι έχουν «παγώσει», θα ενοποιούσε και γεωγραφικά τις δύο περιοχές της σύγκρουσης.

2024-3-Sx-6

1) Οι εξελίξεις στα Βαλκάνια τρέχουν γύρω από τις απαράδεκτες αξιώσεις της τουρκικής αστικής τάξης στο Αιγαίο, που θέτουν ζητήματα κυριαρχικών δικαιωμάτων και κυριαρχίας, μια νέα πιθανή ανάφλεξη στο προτεκτοράτο του Κοσόβου (με αιχμή το αφήγημα της «Μεγάλης Αλβανίας»), ένα «βραχυκύκλωμα» στο άλλο προτεκτοράτο της Βοσνίας (που μπορεί να οδηγήσει στο αιφνίδιο τέλος του), ακόμη τη ρευστή πολιτική κατάσταση στη Μολδαβία (όπου εμπλέκεται ενεργά η Ρουμανία, αλλά και η Ρωσία) και την αποσχισμένη περιοχή της Υπερδνειστερίας, της αναζωπύρωσης του αλυτρωτισμού στη Βόρεια Μακεδονία (που «έβαλε κάτω από το χαλί» η Συμφωνία των Πρεσπών, για να μπει αυτή η χώρα στο ΝΑΤΟ) κ.ο.κ. Στη συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να προκύψει έντονη ανάπτυξη διάφορων μεγαλοϊδεατισμών, που στα τελευταία 100 χρόνια έδωσαν πολεμικές αναμετρήσεις, αλλά και αλυτρωτισμών και διαπάλης για αλλαγή συνόρων, στις οποίες μπορούν να εμπλακούν οι ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες.

2) Στον Καύκασο, όπου οι εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία έχουν αφήσει ήδη «αποτύπωμα». Η μείωση των σιδηροδρομικών ροών από την Ασία προς την Ευρώπη μέσω Ρωσίας οδήγησε στην αναβίωση της λύσης της σιδηροδρομικής σύνδεσης διαμέσου Αζερμπαϊτζάν - Τουρκίας, γνωστής και ως μεσαίου διάδρομου (Middle Corridor). Τη διαδρομή μπλόκαρε η αρμενική στρατιωτική παρουσία στο πέρασμα του Ζανγκεζούρ, κάτι που άλλαξε με την επικράτηση του Αζερμπαϊτζάν, που είχε τη στήριξη Τουρκίας και Ισραήλ, στην ένοπλη σύγκρουση με την Αρμενία για το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Η εξέλιξη, που επηρεάζει τα συμφέροντα του Ιράν, καθώς και η εκτόπιση δεκάδων χιλιάδων Αρμενίων από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, δημιουργεί παραπέρα ρευστότητα, όπως και οι εξελίξεις στη Γεωργία, που έχει απωλέσει το 20% των εδαφών της, αφού Αμπχαζία και Νότια Οσετία έχουν κηρύξει την «ανεξαρτησία» τους και οικοδομούν σχέσεις με τη Ρωσία. Στο εσωτερικό της Γεωργίας δυναμώνει η ενδοαστική διαπάλη για τις διεθνείς συμμαχίες της αστικής τάξης.

3) Στην Κεντρική Ασία, αν και οι χώρες της περιοχής εντάσσονται σε περιφερειακές ενώσεις με «ατμομηχανή» τη Ρωσία, την ίδια ώρα υποβόσκουν και εκδηλώνονται αντιθέσεις ανάμεσα στις αστικές τάξεις της περιοχής, με πιο χαρακτηριστική τη σύγκρουση του Τατζικιστάν και της Κιργιζίας για το νερό, αλλά και του Καζακστάν με το Ουζμπεκιστάν, που οι δύο πλευρές αξιοποιούν εθνοτικά και γλωσσικά ζητήματα και ιδιαιτερότητες πληθυσμών της περιοχής, αλλά από πίσω βρίσκεται ο σφοδρός ανταγωνισμός τους για πρώτες ύλες, δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων, διαπάλη στην οποία εμπλέκονται και ισχυρότερες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Από τα παραπάνω γίνεται φανερό πως ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή, με αιχμή τη βαρβαρότητα του ισραηλινού κατοχικού κράτους σε βάρος του λαού της Παλαιστίνης, έχει προϋποθέσεις γενίκευσης και γιγάντωσης της αιματοχυσίας.

Σήμερα, οι μεγαλειώδεις αγώνες των λαών και της νεολαίας σε πολλές χώρες του κόσμου, κόντρα στην προπαγάνδα σκοπιμότητας των αστικών τάξεων του Ισραήλ, των ΗΠΑ, στην ΕΕ, έχουν μεγάλη επίδραση πρώτα στο εσωτερικό των χωρών. Ασκούν πιέσεις σε αστικές κυβερνήσεις, όπως φαίνεται και από την απόφαση αναγνώρισης της Παλαιστίνης από ορισμένες χώρες, ή από την αποτροπή σχεδιασμών να καταργηθεί ως και η ανθρωπιστική βοήθεια μέσω UNRHA με την επίκληση των σχέσεών της με τη Χαμάς, ή ακόμη και η υποκριτική προσαρμογή της τακτικής των ΗΠΑ. Τα παραπάνω, όπως κι άλλα παραδείγματα, αναδεικνύουν τη δύναμη του εργατικού-λαϊκού κινήματος, της νεολαίας, των φοιτητών, που επιδρούν στις εσωτερικές και διεθνείς εξελίξεις.

Είναι ανάγκη, μαζί με τη σταθερή έκφραση της αλληλεγγύης με την πάλη του λαού της Παλαιστίνης για το δίκιο του, να δυναμώσει κι άλλο ο αγώνας ενάντια στην εμπλοκή της χώρας μας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, για την επιστροφή όλων των τμημάτων των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που βρίσκονται εκτός συνόρων σε διάφορες ιμπεριαλιστικές αποστολές. Για το κλείσιμο των αμερικανοΝΑΤΟϊκών βάσεων, που είναι εφαλτήριο πολέμων και στοχοποιούν το λαό μας. Για τον απεγκλωβισμό της χώρας από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, με το λαό κυρίαρχο στον τόπο μας, σε σύγκρουση με την αστική τάξη και τις επιδιώξεις της για γεωστρατηγική αναβάθμιση, την κυβέρνηση της ΝΔ, το ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ, την Ελληνική Λύση και τα άλλα αστικά κόμματα, που από κοινού στηρίζουν και υλοποιούν την ευρωατλαντική στρατηγική και τους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς.

 


ΣημειώσειςΣημειώσεις

  1. Εφημερίδα ΕΦΣΥΝ, 5 και 6.6.24.
  2. Η εκτίμηση είναι από το αραβόφωνο https://attaqa.net/: δημοσίευσε στα τέλη του 2023 σχετική έκθεση η οποία βασιζόταν σε στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στο «Global oil and natural gas reserves both increase», https://www.ogj.com/
  3. Όμιλος Διεθνών & Ευρωπαϊκών Θεμάτων, «Ερυθρά Θάλασσα: Το “Μεγάλο Παιχνίδι” και η Ευρωπαϊκή Αποστολή “Aspides”», https://odeth.eu/
  4. «Ερυθρά Θάλασσα: “Τρίζει” η αλυσίδα του παγκόσμιου εμπορίου», https://www.newsit.gr/
  5. «Αμπάς: ΑΟΖ και περιφερειακή αγορά, τα ζητούμενα για την Παλαιστίνη από το East Med Gas Forum», https://energypress.gr/
  6. Εδρεύει στην Αθήνα.
  7. Ουαλίντ Χαντούρι, «Ποια η τύχη του κοιτάσματος “Gaza Marine” μετά τον πόλεμο;», https://www.palestine-studies.org/ar/
  8. Άχμαντ Ισμαήλ, «Νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Η ανάπτυξη του παλαιστινιακού κοιτάσματος “Gaza Marine” θα ξεκινήσει τον ερχόμενο Οκτώβριο», Σεπτέμβρης 2023, https://cnnbusinessarabic.com/
  9. https://www.gov.il/en/pages/spoke-gas180623
  10. Μοχάμαντ Σταγιέ, «Η ανάπτυξη του κοιτάσματος “Gaza Marine” έχει γίνει εφικτή», 19.6.23, https://www.aa.com.tr/ar/
  11. Νούρ Αμπουάισα, Ιγιάντ Ναμπούλσι, «Πώς θα αντιμετωπίσει η Χαμάς την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου Gaza Marine;», https://www.aa.com.tr/ar/
  12. Νούρ Αμπουάισα, Ιγιάντ Ναμπούλσι, «Πώς θα αντιμετωπίσει η Χαμάς την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου Gaza Marine;», https://www.aa.com.tr/ar/
  13. ΙΜΕC, «Τι προβλέπει ο εμπορικός διάδρομος Ινδίας - Ευρώπης», https://www.powergame.gr
  14. Γκενάντι Σιμακόφ, «Η διώρυγα Μπεν Γκουριόν ως παράγοντας στρατιωτικής δράσης στη Μέση Ανατολή», https://fondsk.ru
  15. 15 https://hellasjournal.com, 20.9.23.
  16. Μάκης Παπαδόπουλος, «Οι πράσινοι υποστηρικτές του πολέμου και της ενεργειακής φτώχειας», ΚΟΜΕΠ, τεύχ. 3/2022.
  17. Γρηγόρης Λιονής, «Οι εξελίξεις στην πολεμική βιομηχανία και οι θέσεις του ΚΚΕ», ΚΟΜΕΠ, τεύχ. 3/2023.
  18. «“Εκτοξεύτηκαν” οι στρατιωτικές δαπάνες παγκοσμίως - Πάνω από 2,4 τρισ. δολάρια το 2023», 22.4.24, https://www.902.gr/
  19. Γ. Λιονής, «Οι εξελίξεις στην πολεμική βιομηχανία και οι θέσεις του ΚΚΕ», ΚΟΜΕΠ, τεύχ. 3/2023.
  20. https://www.aljazeera.net
  21. https://www.middleeastmonitor.com
  22. https://www.moneyreview.gr/
  23. «Η Israel Aerospace Industries βλέπει 49% αύξηση στα καθαρά έσοδα το 2023», https://www.jpost.com/
  24. 24. NYT, «Η Ρωσία κατέστρεψε 210.000 σπίτια στην Ουκρανία - Τέσσερις φορές την έκταση του Μανχάταν», https://www.liberal.gr/
  25. UNOSAT, «7η συνολική εκτίμηση ζημιών στη Λωρίδα της Γάζας - Μάης 2024», https://unosat.org/
  26. Στατιστικά της επίθεσης κατά της Λωρίδας της Γάζας, https://m.sa24.co/
  27. «Ο πρέσβης του Ισραήλ στην “Κ”: Η ασφάλεια μιας χώρας δεν ανατίθεται σε άλλους», 13.6.23, https://www.kathimerini.gr/
  28. Γιώργος Μαρίνος, «Δυναμώνουμε την αλληλεγγύη στον Παλαιστινιακό λαό, αυξάνουμε την επαγρύπνηση μπροστά στις εξελίξεις», ΚΟΜΕΠ, τεύχ. 5/2023.
  29. https://www.kathimerini.gr, 13.5.24.
  30. Παντελής Καψής, «Σύγκρουση πολιτισμών;», https://www.athensvoice.gr, Κωνσταντίνος Γκίνης: «Η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς και η σύγκρουση πολιτισμών», https://www.liberal.gr
  31. 31 United Nations, «Origins and evolution of the Palestine Problem: 1947-1977 (Part ΙΙ)», στο https://www.un.org/unispal/history2/origins-and-evolution-of-the-palestine-problem/part-ii-1947-1977/
  32. 32 Πράβντα, 29.5.1948. Η Πράβντα ήταν όργανο της ΚΕ του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος - μπολσεβίκοι (όπως ονομαζόταν το ΚΚΣΕ πριν το 1952).
  33. 33 Για περισσότερα παραπέμπουμε στο αφιέρωμα του Αναστάση Γκίκα, «Ιστορική αναδρομή στις ρίζες και την εξέλιξη του Παλαιστινιακού ζητήματος», που δημοσιεύτηκε στο Ριζοσπάστη σε 6 συνέχειες (από τις 4.11.23 έως 2.3.24).
  34. 34 Χόρχε Μαρτίν, «Το ΚΚΕ και ο αγώνας για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης: μια απαραίτητη συζήτηση», https://www.marxist.com.
  35. Ψηφιακή Εβραϊκή Εγκυκλοπαίδεια, «Οι σχέσεις της ΕΣΣΔ με το Ισραήλ», https://eleven.co.il/
  36. Γ. Β. Σαράποφ, «Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία», https://www.booksite.ru
  37. 37 Ιωάννα Κωτσιάβρα, «Για τη συμμετοχή του εβραϊκού πληθυσμού στην Αντίσταση, στην αντιφασιστική πάλη και τον απελευθερωτικό ένοπλο αγώνα με το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ», https://www.katiousa.gr