Όσο οι αντιθέσεις του καπιταλιστικού συστήματος οξύνονται, τόσο θα δείχνει τα «δόντια» του απέναντι στο λαό και τους νέους εργατικών-λαϊκών οικογενειών. Ζούμε την κλιμάκωση των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων με 56 ενεργές πολεμικές εστίες στον πλανήτη και την επέκταση των συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, με την άμεση εμπλοκή της Ελλάδας στο πλευρό των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και του κράτους-δολοφόνου του Ισραήλ. Η οικονομία της ΕΕ μετατρέπεται με γρήγορους ρυθμούς σε πολεμική. Πυκνώνουν τα σύννεφα μιας νέας παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Τα προβλήματα στη ζωή των εργατικών-λαϊκών στρωμάτων οξύνονται βίαια και τροφοδοτούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, την αβεβαιότητα. Το πενιχρό εισόδημα εξανεμίζεται από την ακρίβεια. Λαϊκές οικογένειες ξεσπιτώνονται από τα κοράκια. Η απαραίτητη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη γίνεται όλο και πιο δυσπρόσιτη για τους πολλούς, καθώς η υγεία θεωρείται εμπόρευμα και θεριεύει η επιχειρηματική δράση. Το αστικό κράτος είναι επιλεκτικά ανίκανο, αργό και εχθρικό προς τις λαϊκές ανάγκες, αλλά ταχύτατο και αποτελεσματικό στην καταστολή του λαού και στην προστασία των επιχειρηματικών συμφερόντων, την ώρα που αφήνει απροστάτευτες τις ζωές, το βιος, το φυσικό πλούτο. Σε αυτό το έδαφος μεγαλώνει η φθορά της κυβέρνησης σε συνθήκες που δεν έχει διαμορφωθεί εναλλακτικός κυβερνητικός αστικός πόλος και συνεχίζεται ο ιδεολογικός, πολιτικός, οργανωτικός εκφυλισμός της αμαρτωλής σοσιαλδημοκρατίας και του οπορτουνισμού.
Η ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης από την αστική «απαντάει» στις πιεστικές ανάγκες του κεφαλαίου αυτήν την περίοδο να ξεπεράσει αδιέξοδα, να βρει νέα κερδοφόρα πεδία επενδύσεων, να μεγαλώσει το ποσοστό κέρδους του, μεγαλώνοντας μεταξύ άλλων την απόσταση ανάμεσα στο πώς θα μπορούσαμε να ζούμε σήμερα σε σχέση με τις δυνατότητες της εποχής και στο πώς τελικά ζούμε.
Παρόλο που οι ανάγκες για πιο ολοκληρωμένη μόρφωση μεγαλώνουν όσο αναπτύσσονται οι επιστήμες και η ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία, οι οικονομικές δυσκολίες μαζί με τους ταξικούς φραγμούς στην εκπαίδευση ωθούν ένα σημαντικό κομμάτι νέων να ξεκινά νωρίτερα την περιπλάνηση είτε απευθείας στο μεροκάματο είτε σε διάφορες τεχνικές σχολές. Επεκτείνεται η ανήλικη εργασία 15-18 χρονών. Ολοένα και περισσότεροι φοιτητές αναγκάζονται να εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους.
Το κεφάλαιο αξιοποιεί όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο για πιο φθηνή εργατική δύναμη. Νέοι αντεργατικοί νόμοι προστίθενται στους παλιούς. Παρά την τεχνολογική και επιστημονική πρόοδο, ο ημερήσιος εργάσιμος χρόνος δε μειώνεται, ενώ τα ωράρια εργασίας καταπατώνται και διευρύνονται, η ανεργία στη νεολαία παραμένει σε υψηλά επίπεδα, τα εργατικά «ατυχήματα» - εργοδοτικά εγκλήματα πολλαπλασιάζονται. Επεκτείνονται συνεχώς οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις, η εντατικοποίηση, η ανακύκλωση της ανεργίας με την κακοπληρωμένη και χωρίς δικαιώματα δουλειά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», σε κάθε 100 προσλήψεις αντιστοιχούν περίπου 95 απολύσεις. Από τους νέους που εργάζονται, σχεδόν 1 στους 2 δουλεύει με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Η «πρακτική άσκηση» και η «μαθητεία» τροφοδοτούν μεγάλες επιχειρήσεις με πάμφθηνο εργατικό δυναμικό, χιλιάδες «ασκούμενοι» δουλεύουν σχεδόν τζάμπα για «να μάθουν τη δουλειά», σακατεύονται κάθε σεζόν σηκώνοντας στις πλάτες τους το «θαύμα του ελληνικού τουρισμού».
Παράλληλα, ενώ εντείνεται η συζήτηση για νέες ιστορικά τεχνολογικές δυνατότητες, όπως και η χρήση τους, ιδιαίτερα από τη νεολαία, ενισχύονται φαινόμενα που παραπέμπουν σε προηγούμενους αιώνες: Η ακραία φτώχεια, η ανέχεια και η εξαθλίωση σε μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, το να μην έχει ένα νοικοκυριό ηλεκτρικό ρεύμα. Συνεχώς αυξάνεται η ακρίβεια, το κόστος ζωής, γιγαντώνονται τα προβλήματα στην εύρεση φθηνής και ποιοτικής στέγης, νέα ζευγάρια δυσκολεύονται να ξεκινήσουν την κοινή τους ζωή.
Από τη μια μεγαλώνουν τα εμπόδια για την κάλυψη αυτών, αλλά και μιας σειράς άλλων βασικών αναγκών για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των νέων ανθρώπων, όπως είναι η δυνατότητα για φυσική αγωγή και αθλητισμό, πολιτισμό και ψυχαγωγία, διακοπές, κι απ’ την άλλη οξύνονται προβλήματα όπως η επιθετικότητα, η εσωστρέφεια των νέων, καθώς και ασθένειες (μυοσκελετικές διαταραχές, ψυχικές παθήσεις, παχυσαρκία κ.ά.) που εμφανίζονται από πολύ νωρίς. Σε αυτά ήρθε να προστεθεί η περίοδος της πανδημίας και του εγκλεισμού με συνέπειες στη μαθησιακή διαδικασία και στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών.
Ενισχύεται ο ρόλος του σχολείου ως εξεταστικού κέντρου που εντείνει τους ταξικούς φραγμούς, τον ανταγωνισμό μεταξύ μαθητών, «πνίγει» τη δημιουργικότητα αλλά και τις κλίσεις των παιδιών. Ταυτόχρονα πραγματοποιήθηκαν αντιδραστικές αλλαγές στο «τι και πώς» μαθαίνουν οι μαθητές, αφού το αστικό κράτος εντείνει τόσο την ιδεολογική επίθεση στα παιδιά των εργατικών οικογενειών, όσο και τα μέτρα προσαρμογής της σχολικής εκπαίδευσης στις ανάγκες των μονοπωλιακών ομίλων σε εργατικό και επιστημονικό δυναμικό.
Παρ’ όλες τις δυνατότητες για αναβαθμισμένες πραγματικά δωρεάν σπουδές, για ανάπτυξη των επιστημών και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων τους με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ενισχύεται η ιδιωτικοποίηση-εμπορευματοποίηση όλων των λειτουργιών της και η αποσύνδεση του πτυχίου από την άμεση πρόσβαση στο σχετικό επάγγελμα με πλήρη εργασιακά δικαιώματα, ενώ τα πανεπιστήμια σφιχταγκαλιάζονται όλο και περισσότερο με τις επιχειρήσεις και τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις. Προωθείται το κυνήγι εφήμερων δεξιοτήτων, η προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών με βάση τις ανάγκες της αγοράς που απαιτεί φθηνούς, ευέλικτους και διαρκώς καταρτιζόμενους εργαζόμενους σε βάρος της ολόπλευρης μόρφωσης.
Όλα τα παραπάνω και πολλά ακόμα αποτελούν ένα «εκρηκτικό» υπόβαθρο που αντικειμενικά πάνω του αναπτύσσεται η δυσαρέσκεια, η ανησυχία και ο προβληματισμός της νεολαίας. Ταυτόχρονα είναι «σημάδια» στη ζωή της νεολαίας που κάτω από την καθοριστική παρέμβαση και δράση του Κόμματος και της ΚΝΕ μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στην ενίσχυση του ρεύματος αμφισβήτησης της κυρίαρχης πολιτικής, στη μαζικοποίηση και μαχητικοποίηση του κινήματος φωτίζοντας τις αντιθέσεις, τη σαπίλα του καπιταλιστικού συστήματος, το γεγονός ότι δεν έχει «τίποτα να δώσει» στις ανάγκες και τα όνειρα της νεολαίας, ότι υπάρχει εναλλακτική, ο σοσιαλισμός.
Αυτή η πορεία σχετικής ή και απόλυτης επιδείνωσης των όρων ζωής, εργασίας, μόρφωσης επιδρά αντιφατικά στη στάση της νεολαίας, δεν οδηγεί αυτόματα σε ριζοσπαστικοποίηση της συνείδησης. Ιδιαίτερα κάτω από την κυριαρχία της κυρίαρχης αντίληψης πως «δεν υπάρχει άλλος δρόμος», όπως μπορεί να εκφράζεται με το ότι ο καπιταλισμός «παρά τις αδυναμίες του» είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να υπάρξει, με το ότι είναι δήθεν «ανέφικτη» η σοσιαλιστική επανάσταση και άλλα, οι εξελίξεις μπορεί να διαμορφώνουν όρους μειωμένων απαιτήσεων, τάσεις συμβιβασμού, αναζήτησης ατομικών «λύσεων».
Η πείρα της Οργάνωσής μας δείχνει πως μπορούμε πιο αποτελεσματικά να αντιμετωπίσουμε τα αστικά ιδεολογήματα και να παρέμβουμε στις εξελίξεις μαχητικά, να κερδίσουμε συνειδήσεις. Η παρέμβαση της ΚΝΕ ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα. Εξαρχής οργανώσαμε τη μαζική διαφώτιση και τη μαχητική κινητοποίηση που έδωσε το «στίγμα» αντιπαράθεσης με την κατεύθυνση ΕΕ - ΝΑΤΟ και αστικών κομμάτων που επιδίωκαν να στηρίξουν οι νέοι τα δολοφονικά τους σχέδια, τη βαθύτερη εμπλοκή της χώρας μας στον πόλεμο. Ταυτόχρονα αποδεικτικά δεν αντιπαρατεθήκαμε μόνο στην προπαγάνδα και τα προσχήματα κυβέρνησης, αστικών κομμάτων, ΜΜΕ, αλλά προσπαθήσαμε να αναδείξουμε τις αιτίες που «κρύβονται» πίσω από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, τόσο γενικά, όσο και στο συγκεκριμένο. Με αυτόν τον «πυρήνα» αντιμετωπίσαμε και δυνάμεις που θέλουν να στοιχίσουν τη δράση της νεολαίας πίσω από τις επιδιώξεις είτε του ενός είτε του άλλου ιμπεριαλιστή. Δε μείναμε όμως μόνο εκεί: αναδείξαμε το ποια είναι η διέξοδος απέναντι στα καλέσματα για «ρεαλισμό» στήριξης και εμπλοκής στον πόλεμο στο πλευρό του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, αναδείξαμε ότι οι λαοί έχουν άλλο δρόμο, το δρόμο οικοδόμησης του σοσιαλισμού, της νέας κοινωνίας της συνεργασίας και της αλληλεγγύης των λαών, συζητώντας με χιλιάδες νέους την πείρα του ουκρανικού και ρωσικού λαού επί ΕΣΣΔ στον 20ό αιώνα. Με αυτόν τον τρόπο χιλιάδες νέοι απέκτησαν κάποια «αντισώματα» στη ΝΑΤΟϊκή και ευρωενωσιακή πολιτική, όπως άλλωστε αποτυπώνεται και σε σχετικές δημοσκοπήσεις, ενώ ταυτόχρονα μαχητικοποιήθηκαν αντιιμπεριαλιστικές κινητοποιήσεις της περιόδου. Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, πως στη συζήτηση με νέους για τη συμπόρευσή τους με την ΚΝΕ είναι ένα από τα θέματα που «ξεχωρίζουν» για τη δράση της Οργάνωσής μας.
Το επόμενο διάστημα, στο έδαφος της όξυνσης των προβλημάτων, των αναγκών των νέων που συνθλίβονται, των δυσκολιών της αστικής διαχείρισης και των μεγάλων αντιθέσεων του συστήματος, μπορεί να εκδηλωθούν και απότομα ξεσπάσματα ή άνοδος της συμμετοχής σε αγώνες. Οι εξελίξεις έχουν τη δική τους δυναμική, περιέχουν το στοιχείο των μεγάλων και απότομων μεταβολών. Είναι επομένως ανάγκη να ανεβάσουμε την ιδεολογική, πολιτική, οργανωτική μας ετοιμότητα, την ικανότητα να διεξάγουμε την ιδεολογική-πολιτική αντιπαράθεση, να δρούμε με πρωτοβουλία, ευρηματικότητα και επεξεργασμένη γραμμή συσπείρωσης μέσα στο κίνημα με βάση τη στρατηγική μας.