* * *
Η άποψη του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας βρίσκεται μακριά από τη λαθεμένη και επιζήμια αντίληψη πως μια και έχει εισαχθεί η επαναστατική θεωρία στο εργατικό, κομμουνιστικό κίνημα, αυτή ολοκληρώθηκε και ότι έχει λυθεί διά παντός το ζήτημα της επαναστατικής θεωρίας.
Δε μας βρίσκει σύμφωνους η άποψη ότι η διαμόρφωση της θεωρίας έγινε από τον Μαρξ και τον Ένγκελς στα μισά του 19ου αιώνα και παραπέρα από τον Λένιν στις αρχές του 20ού αιώνα και στα πρώτα χρόνια της ΕΣΣΔ και μετά έληξε το θέμα, ότι τα πάντα πλέον είναι λυμένα.
Στους συνεπείς μαρξιστές-λενινιστές, στους κομμουνιστές, δεν μπορεί να υπάρχει η αντίληψη ότι η επαναστατική θεωρία είναι κάτι το στατικό· περίπου ότι φτιάχτηκε άπαξ, έχουμε έτοιμο το επαναστατικό «ευαγγέλιο» και προχωράμε. Ακριβώς γιατί το ίδιο το αντικείμενο μελέτης της θεωρίας, δηλαδή η ίδια η ζωή και η εξέλιξή της σε όλες της τις μορφές, προχωράει και αναπτύσσεται.
Το ίδιο ισχύει και για τη θεωρία που έχει ως σκοπό την ερμηνεία με γενικευμένο τρόπο και την ανάδειξη των νομοτελειών που διέπουν τη φυσική και κοινωνική ζωή.
Η ίδια η θεωρία της επαναστατικής πολιτικής αναπτύσσεται μελετώντας την εμπειρία της ταξικής πάλης και μετατρέποντας στην πράξη τα συμπεράσματα αυτής της μελέτης σε καθοδηγητικό νήμα της επαναστατικής δράσης. Αποτελεί κρίσιμο όρο για τη διατήρηση και την ενίσχυση του επαναστατικού χαρακτήρα ενός ΚΚ. Φυσικά και δε διακατεχόμαστε από αγνωστικισμό, ούτε από εκλεκτικισμό και σε καμία περίπτωση δεν υποκύπτουμε στην αναθεώρηση ή στην άρνηση των θεμελιακών θέσεων της κομμουνιστικής κοσμοθεωρίας. Ακριβώς γι’ αυτό πιστεύουμε ακράδαντα –κι αυτό επιβεβαιώνεται απ’ όλη την ιστορική πείρα του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος (ΔΚΚ)– ότι ο τρόπος για να καθοδηγείται ουσιαστικά και σωστά ένα ΚΚ από την κοσμοθεωρία του μαρξισμού-λενινισμού είναι μόνο αναπτύσσοντάς την.
Δεν μπορεί η επαναστατική δράση να προχωρά και η θεωρία να παραμένει «ακίνητη», μόνο στις επεξεργασίες ενός ή δύο αιώνων πριν. Η μαρξιστική-λενινιστική κοσμοθεωρία δεν είναι μια στείρα αναπαραγωγή δοσμένων τσιτάτων των κλασικών ή άλλων επιφανών κομμουνιστών ηγετών στο διάβα του χρόνου.
Εάν η κοσμοθεωρία μας δε μεταφράζεται σε καθημερινή ικανότητα κρίσης και δράσης με βάση αυτήν, τότε –αργά ή γρήγορα– τα επαναστατικά χαρακτηριστικά της πολιτικής δράσης θα αλλοιώνονται μέχρι να μεταλλαχτούν οριστικά.
* * *
Το ΚΚΕ όλα τα τελευταία 30 χρόνια της ανασυγκρότησής του, μετά τις κοσμοϊστορικού χαρακτήρα ανατροπές και το προσωρινό ιστορικά πισωγύρισμα, αυτήν τη λενινιστική διδαχή προσπαθεί να τηρεί ως κόρη οφθαλμού.
Μακριά από εμάς φυσικά η αυταρέσκεια, ο ναρκισσισμός ότι όλα τα κάναμε ή τα κάνουμε τέλεια και άψογα, χωρίς αδυναμίες, ελλείψεις και λάθη. Όμως, η προσπάθειά μας ακριβώς εκεί κατευθύνεται: Στην παραπέρα μελέτη και ανάπτυξη της θεωρίας μας με βάση τις νέες επιστημονικές, τεχνολογικές ανακαλύψεις, τη σύγχρονη πραγματικότητα του καπιταλιστικού κόσμου, την επεξεργασία της στρατηγικής μας και τη μελέτη της ιστορικής πείρας του ελληνικού και του διεθνούς εργατικού, επαναστατικού, κομμουνιστικού κινήματος, όπως π.χ.:
– Με τα Δοκίμια Ιστορίας, με την επεξεργασία της επαναστατικής στρατηγικής μας στον 21ο αιώνα και την επεξεργασία νέου Προγράμματος στο 19ο Συνέδριο το 2013.
– Με την εκτίμηση και τα συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στον 20ό αιώνα, με επίκεντρο την οικοδόμηση στη Σοβιετική Ένωση και τις αιτίες που οδήγησαν στην ανατροπή και στη διάλυση το σοσιαλιστικό σύστημα στην ΕΣΣΔ και στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με τις αποφάσεις του 18ου Συνεδρίου (2009) που αναπτύσσονται παραπέρα στα επόμενα Συνέδρια, στο 19ο (2013), το 20ό (2017) και το 21ο (2021).
– Καθώς επίσης και με μια σειρά επεξεργασίες συλλογικών οργάνων του Κόμματος, Τμημάτων της Κεντρικής Επιτροπής, για ζητήματα που απασχολούν το σύγχρονο κόσμο και την ίδια την επικαιρότητα της ζωής του λαού μας, όλων των λαών της Ευρώπης.
– Κι εδώ δεν μπορούμε να μην ξεχωρίσουμε τη σημαντική και πρωτοπόρα ξεχωριστή συμβολή του ΚΚΕ στο ΔΚΚ και στο κίνημα των λαών της ΕΕ, για την πορεία της εξέλιξης της ΕΕ, το χαρακτήρα της στον 21ο αιώνα, μετά κυρίως από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992, την Οικονομική και Νομισματική Ένωση κ.ά., βασισμένοι και καθοδηγούμενοι από τις ιδέες του Λένιν που διατυπώθηκαν στο άρθρο του «Για τις Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης», όμως όχι μένοντας σε αυτό, αλλά αναπτύσσοντάς το στις νέες, σύγχρονες συνθήκες, με βάση και τα νέα δεδομένα, γεγονός που μας κάνει να υπερτερούμε και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση να δίνουμε και την επικείμενη μάχη των Ευρωεκλογών, στις 9 του Ιούνη φέτος.
* * *
Η ιστορική μελέτη, η ίδια η ταξική πάλη επιβεβαιώνει ένα βασικό γενικό συμπέρασμα: Η πάλη για την εξουσία είναι αντικειμενική όταν στο ιστορικό προσκήνιο η τάξη που βρίσκεται στην εξουσία αντιπροσωπεύει πλέον έναν ιστορικά παρωχημένο κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό, ενώ η τάξη που μπορεί να διεκδικήσει την εξουσία αποτελεί την κινητήρια δύναμη ενός νέου, ανώτερου κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού.
Η Ιστορία έχει αποδείξει ότι στις ταξικές κοινωνίες η σύγκρουση των τάξεων πάντα είναι βίαιη, ακριβώς γιατί η ίδια η έννοια και η ουσία της εξουσίας και της διεκδίκησης αυτής σημαίνει επιβολή, βία. Οι ανατροπές στο χαρακτήρα της εξουσίας επέρχονται μόνο με επαναστάσεις, δηλαδή με κίνηση μαζών, υπό την ηγεσία της ανερχόμενης κάθε φορά τάξης και την καθοδήγηση του κόμματός της, των πολιτικών εκπροσώπων της.
Τέτοιες ήταν όλες οι αστικές επαναστάσεις και στη συνέχεια οι εργατικές-λαϊκές επαναστάσεις, ενώ πριν τις αστικές επαναστάσεις επίσης οι ανατροπές επέρχονταν μέσω πολέμων, με την επιδρομή και την πολεμική υπεροχή λαοτήτων-φυλών που διέθεταν πιο ανεπτυγμένα μέσα παραγωγής.
Στην πάλη για την εξουσία, όπως και στην ανάπτυξη και στην κυριαρχία των νέων κοινωνικών σχέσεων, η κίνηση δεν είναι ευθύγραμμα ανοδική, αλλά με αρκετά ζιγκ-ζαγκ, με άλματα και πισωγυρίσματα.
Έχοντας πλήρη συνείδηση όλων των παραπάνω, ταυτόχρονα δεν πρέπει να μας διαφεύγει το μεγαλύτερο δίδαγμα και επίτευγμα με την αποφασιστική συμβολή του Λένιν, της Οκτωβριανής Επανάστασης. Ότι η ανερχόμενη δύναμη, η εργατική τάξη, με το επαναστατικό κίνημά της μπορεί να ηγηθεί της υπόθεσης της κοινωνικής προόδου, του περάσματος από τον παλιό τρόπο παραγωγής και οργάνωσης της κοινωνίας, τον καπιταλιστικό, στο νέο, τον κομμουνιστικό.
Κι αυτό συνέβη τον Οκτώβρη του 1917 στη Ρωσία. Μέσα σε ελάχιστο χρόνο, σαρώθηκαν καθυστερήσεις αιώνων, προκαπιταλιστικές επιβιώσεις. Οι κατακτήσεις στη Σοβιετική Ρωσία και στη συνέχεια στην ΕΣΣΔ επιτεύχθηκαν σε συνθήκες ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, μόνιμων απειλών από τα ιμπεριαλιστικά κέντρα, υπονόμευσης της παραγωγής.
Παρ’ όλ’ αυτά, έδωσαν μεγάλα επιτεύγματα. Οπωσδήποτε όμως, μόνο την τάση της αλματώδους ανάπτυξης για το σύνολο της κοινωνίας, για τη θεαματική άνοδο του επιπέδου κοινωνικής ευημερίας, μας δίνει η πείρα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να μας δώσει την πραγματική εικόνα της, στις σημερινές συνθήκες, όπου η επιστήμη, η γνώση, η τεχνολογία, η εργασιακή ικανότητα, η παραγωγικότητα, έχουν φτάσει αντικειμενικά σε διαφορετικά ύψη. Γενικότερα, η αστική κριτική συγκαλύπτει στην ιστορία της ΕΣΣΔ ότι πρόκειται για τα πρώτα ιστορικά βήματα της ανώριμης βαθμίδας της κομμουνιστικής κοινωνίας.
Ιδιαίτερα αυτό πρέπει να το γνωρίζουν οι νεότερες γενιές, οι νέοι και οι νέες, για να μην πέφτουν εύκολα στην παγίδα της σκόπιμης διαστρέβλωσης που πλασάρεται με μπόλικη, μάλιστα, δόση επιστημονικοφάνειας. Γιατί οπωσδήποτε οι διάφοροι ιστορικοί που υπηρετούν σήμερα τον καπιταλισμό γνωρίζουν ότι το φούντωμα του εργατικού κινήματος σε όλο τον κόσμο τότε πάταγε γερά πάνω στην επίδραση που ακτινοβολούσαν οι κατακτήσεις της Σοβιετικής Ένωσης για αρκετές δεκαετίες.
Παρ’ όλ’ αυτά, εμείς οι κομμουνιστές ξέρουμε ότι το χρέος μας δεν είναι να αποσιωπούμε τις αδυναμίες του κινήματός μας, αλλά να τις κριτικάρουμε ανοιχτά, για να απαλλαγούμε οριστικά από αυτές. Γι’ αυτό και ανάμεσά μας δεν έχουν θέση οι βερμπαλισμοί, τα μεγάλα λόγια και τα «ζήτω» μόνο, αλλά και το ουσιαστικό ξετύλιγμα των απόψεων που θα συμβάλουν και στη σωστή εξέταση του παρελθόντος, όπως και ο σαφής προσδιορισμός του παρόντος, για να μπορέσουμε κυρίως να κάνουμε το άλμα στο μέλλον.
* * *
Η νίκη του σοσιαλισμού –ως της πρώτης ανώριμης φάσης του κομμουνισμού– ενάντια στον καπιταλισμό έδειξε ότι η εργατική τάξη, ως η μόνη πραγματικά επαναστατική τάξη, έχει το ιστορικό καθήκον να πραγματοποιήσει μέχρι τέλους τα βασικά καθήκοντά της:
– Να ανατρέψει, να συντρίψει τους εκμεταλλευτές, την άρχουσα σήμερα αστική τάξη που είναι ο κυριότερος οικονομικός και πολιτικός εκπρόσωπός τους. Να τσακίσει την αντίδρασή τους, να κάνει αδύνατες οποιεσδήποτε απόπειρές τους να επαναφέρουν το ζυγό του κεφαλαίου, τη μισθωτή σκλαβιά.
– Να προσελκύσει και να οδηγήσει κάτω από την επαναστατική πρωτοπορία του κομμουνιστικού κόμματος όχι μόνο όλο το βιομηχανικό προλεταριάτο ή τη μεγάλη πλειοψηφία του, αλλά και όλη τη μάζα των εργαζόμενων και όσων υφίστανται εκμετάλλευση από το κεφάλαιο, τα μονοπώλια. Να τους διαφωτίσει, να τους οργανώσει, να τους διαπαιδαγωγήσει, μέσα από την ίδια την πορεία μιας σκληρής πάλης και ταξικής σύγκρουσης με τους εκμεταλλευτές.
– Ταυτόχρονα πρέπει να εξουδετερώσει και να κάνει ακίνδυνες τις αναπόφευκτες ταλαντεύσεις ανάμεσα στην αστική τάξη και στο προλεταριάτο, ανάμεσα στην αστική εξουσία και στην εργατική εξουσία, που θα έχουν τα μεσαία στρώματα, οι μικρονοικοκυραίοι στη γεωργία, στο εμπόριο, στη βιοτεχνία, σε υπηρεσίες που σχετίζονται με επιστημονικά αντικείμενα, αλλά και οι κρατικοί υπάλληλοι, τμήματα δηλαδή πολυάριθμα σε όλες τις χώρες.
– Για την επιτυχία της νίκης έναντι του καπιταλισμού απαιτούνται σωστές σχέσεις ανάμεσα στο καθοδηγητικό κόμμα της επαναστατικής αλλαγής, το Κομμουνιστικό Κόμμα, και στην επαναστατική τάξη, την εργατική τάξη, αλλά και το σύνολο των εργαζόμενων και όσων υφίστανται την εκμετάλλευση. Μόνο το ΚΚ, αν αποτελεί πραγματικά πρωτοπορία της τάξης, αν αποτελείται από αφοσιωμένους κομμουνιστές που τους ατσάλωσε και τους μόρφωσε η πείρα της ταξικής επαναστατικής πάλης, αν έχει καταφέρει να δεθεί με τη ζωή της τάξης του και μέσω αυτής με όλη τη μάζα των εκμεταλλευόμενων και έχει καταφέρει να εμπνεύσει σε αυτήν την τάξη και τη μάζα του λαού εμπιστοσύνη, μόνο τότε ένα τέτοιο κόμμα είναι ικανό να καθοδηγήσει τις μάζες στην πιο αποφασιστική πάλη ενάντια στον καπιταλισμό που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιό του, τον ιμπεριαλισμό.
– Η εργατική τάξη μόνο κάτω από την καθοδήγηση ενός τέτοιου κόμματος είναι σε θέση να αναπτύξει όλη τη δύναμη της επαναστατικής της επίθεσης, να εκμηδενίσει την αντίσταση της διεφθαρμένης από την αστική τάξη εργατικής αριστοκρατίας, τους εξαγορασμένους και συμβιβασμένους συνδικαλιστές του ρεφορμισμού και του οπορτουνισμού και να οδηγηθεί στη νίκη.
Μόνο οι εργάτες και άλλα λαϊκά στρώματα που απελευθερώθηκαν από την καπιταλιστική σκλαβιά μπορούν να αναπτύξουν όλη την πρωτοβουλία και δραστηριότητα μέσα από τους δικούς τους επαναστατικά γεννημένους νέους θεσμούς, για πρώτη φορά στην Ιστορία –όπως ήταν στη Ρωσία τα σοβιέτ– να γίνει πραγματικότητα η συμμετοχή στη διακυβέρνηση, από την οποία είναι αποκλεισμένοι κατά τη διάρκεια της αστικής εξουσίας, παρά τις ψευδαισθήσεις που αυτή παρέχει ως προς τη συμμετοχή. Η εργατική τάξη, συμμετέχοντας στα όργανα εξουσίας από κάτω έως πάνω, με την ίδια την πείρα της, μαθαίνει πραγματικά να χτίζει το σοσιαλισμό, να δημιουργεί μια νέα κοινωνική εθελοντική πειθαρχία, να διαμορφώνει για πρώτη φορά στην Ιστορία μια ένωση ελεύθερων ανθρώπων, εργατών της νέας κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.
– Η κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη και τους φυσικούς συμμάχους της δε σταματά την ταξική τους πάλη ενάντια στην αστική τάξη, αλλά το αντίθετο. Κάνει αυτήν την πάλη «εξαιρετικά πλατιά, οξυμένη, ανελέητη», όπως επισήμανε και ο Λένιν. Ιδιαίτερα πρέπει να φυλάμε σαν κόρη οφθαλμού την επισήμανση –και πλέον διαπιστωμένη ιστορική πείρα απ’ όλους μας– ότι κάθε ασυνέπεια ή θεωρητική, γενικότερα ιδεολογική-πολιτική αδυναμία στο ξεσκέπασμα των αναθεωρητών, των οπορτουνιστών, των ρεφορμιστών, των πάσης φύσης σοσιαλδημοκρατών, μπορεί να σημάνει μεγάλη αύξηση του κινδύνου ανατροπής της εργατικής εξουσίας από την αστική τάξη, αφού αυτούς θα χρησιμοποιήσει αύριο, όπως ιστορικά ουκ ολίγες φορές ήδη έκανε, για την αντεπανάσταση.
– Η διαμόρφωση επαναστατικής στρατηγικής από κάθε ΚΚ στη χώρα του, αλλά και η προσπάθεια αυτή να αγκαλιάσει το ΔΚΚ, είναι βασική προϋπόθεση για πραγματικά νικηφόρα πορεία. Η αξιοποίηση της τεράστιας πείρας των μπολσεβίκων, με επικεφαλής τον Λένιν, σε αυτήν την κατεύθυνση, πρέπει να αποτελεί το φωτεινό φάρο-οδηγό, εμπλουτισμένη φυσικά με την πείρα όλων των σοσιαλιστικών επαναστάσεων, με την πείρα κάθε επαναστατικού κινήματος στη χώρα του. Μας έχει προβληματίσει γιατί δεν αφομοιώθηκε και δεν κυριάρχησε αυτή η πείρα στη συνέχεια, αλλά επικράτησαν και υιοθετήθηκαν άλλα, λαθεμένα κριτήρια προσδιορισμού του χαρακτήρα της επανάστασης.
– Το καθήκον κάθε κομμουνιστικού κόμματος –επειδή σήμερα ακριβώς βρισκόμαστε σε φάση συνολικού πισωγυρίσματος, αρνητικού συσχετισμού δυνάμεων διεθνώς και σε κάθε περιοχή ξεχωριστά– πρέπει να είναι η ένταση της προετοιμασίας της εργατικής τάξης κάθε χώρας, σε καθημερινή βάση, με σκληρή ιδεολογικοπολιτική δουλειά και ταξική δράση, για τις στιγμές της επαναστατικής έξαρσης που μέλλονται να έρθουν. Γιατί η εποχή μας εξακολουθεί να είναι εποχή του περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Η εποχή της ανατροπής του καπιταλισμού άνοιξε με τον Οκτώβρη του 1917, εκεί ο δρόμος χαράχτηκε, ξεκίνησε η εποχή των σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Γι’ αυτό ηχούν στ’ αφτιά μας επίκαιρα τα λόγια του Λένιν ότι η αρχή έγινε, αλλά σε ποια χώρα, οι προλετάριοι ποιας χώρας θα τον τελειώσουν δεν είναι αυτό το κύριο ζήτημα.
Γι’ αυτό και δεν τα διπλώνουμε, δεν υποχωρούμε. Γι’ αυτό είναι βαθιά πεποίθησή μας ότι αυτό το έργο πρέπει να το τελειώσουμε.
* * *
Τα 100 χρόνια από το θάνατο του Λένιν βρίσκουν το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα βαθιά διασπασμένο, με τεράστιες δυσκολίες, να στέκεται κάπως αμήχανο, βλέποντάς το ως σύνολο, παρά τα επιμέρους θετικά βήματα που γίνονται σε ξεχωριστές χώρες, με την αναμφισβήτητη προσπάθεια πολλών πρωτοπόρων ηγεσιών και ολόκληρων οργανώσεων σε διάφορες χώρες του σύγχρονου κόσμου. Όμως, το ΔΚΚ στον 21ο αιώνα πρέπει να απαλλαγεί από παθογένειες του προηγούμενου αιώνα και οπωσδήποτε πρέπει να βασιστεί σε ορισμένες απαραίτητες ακλόνητες παραδοχές οι οποίες κατά την άποψή μας είναι:
Πρώτο: Καθοδηγητική θεωρία μας είναι ο μαρξισμός-λενινισμός και ο προλεταριακός διεθνισμός και αυτήν αναπτύσσουμε και εξελίσσουμε συνεχώς και αδιάκοπα με βάση τα νέα δεδομένα. Αναντικατάστατος είναι ο ρόλος του ΚΚ. Ο σοσιαλισμός είναι επίκαιρος και αναγκαίος όσο ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η αναγκαιότητα και επικαιρότητα του σοσιαλισμού, ο χαρακτήρας της επανάστασης της εποχής μας ως σοσιαλιστικής, δεν εξαρτάται από τον εκάστοτε συσχετισμό δυνάμεων.
Δεύτερο: Η αστική τάξη έχει χάσει ακόμα πριν την επανάσταση του 1917 τον προωθητικό της ρόλο, είναι στην εποχή της συνολικής αντίδρασης, στην εποχή του μονοπωλιακού καπιταλισμού, δηλαδή του ιμπεριαλισμού, ο καπιταλισμός στο τελευταίο του στάδιο είναι ο καπιταλισμός που σαπίζει. Όπως έδειξε άλλωστε και η πείρα του Οκτώβρη, δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια, για καμιά συνεργασία-συμμαχία με την αστική τάξη, κάποια τμήματά της, στο όνομα της υπεράσπισης της αστικής δημοκρατίας ή αποφυγής κάποιων πιο «φιλοπόλεμων» ή ακροδεξιών δυνάμεων. Η αστική τάξη και η εξουσία της, ως σύνολο, υπονομεύουν και καταστέλλουν εργατικά-λαϊκά δικαιώματα, κατακτήσεις, προετοιμάζουν πολέμους και με τις «συνθήκες ειρήνης» τους. Η συμμαχία της εργατικής τάξης με τη φτωχή αγροτιά και τους επαγγελματοβιοτέχνες αυτοαπασχολούμενους είναι η προοπτική για την εδραίωση της αντικαπιταλιστικής-αντιμονοπωλιακής συμμαχίας και πάλης, για το σοσιαλισμό.
Τρίτο: Στο ερώτημα μεταρρύθμιση ή επανάσταση απαντάμε ξεκάθαρα ότι είμαστε με την επανάσταση γιατί κανένα όργανο της αστικής εξουσίας δεν μπορεί να εξανθρωπιστεί δήθεν μεταρρυθμίζοντάς το. Η γραμμή της σοσιαλδημοκρατίας από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μέχρι τις μέρες μας απέτυχε παταγωδώς, προκάλεσε μεγάλη ζημιά, οδήγησε σε ήττα το επαναστατικό κομμουνιστικό κίνημα, ενσωμάτωσε εργατικές δυνάμεις στο καπιταλιστικό σύστημα της εκμετάλλευσης, οδήγησε στον παροπλισμό αγωνιστικές, προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνικής εξέλιξης.
Τέταρτο: Η σοσιαλιστική οικοδόμηση, ως πρώτη ανώριμη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας, ανέδειξε ποιες νομοτέλειες πρέπει να γνωρίζει η επαναστατική πρωτοπορία, να μην τις παραβιάζει, ώστε να εξαλείφει συνειδητά και σχεδιασμένα τα φύτρα της αντεπανάστασης. Πιο συγκεκριμένα, ολέθρια για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση και προοπτική είναι η θεωρία και πρακτική του «σοσιαλισμού με αγορά», είτε αυτή δικαιολογεί την ανοχή σε καπιταλιστικές σχέσεις, είτε σε μακροχρόνια στήριξη της μικρής εμπορευματικής παραγωγής, είτε στη μακρόχρονη κατανομή του κοινωνικού προϊόντος με όρους εμπορίου. Και οι τρεις περιπτώσεις, η καθεμία ξεχωριστά και όλες μαζί, υπονομεύουν τον κεντρικό σχεδιασμό, τον άμεσα κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής, τον κοινωνικό χαρακτήρα της ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, τελικά καταλήγουν να υπονομεύουν την εργατική εξουσία, αναδημιουργούν και αναπτύσσουν - ισχυροποιούν τις δυνάμεις της αντεπαναστατικής ανατροπής. Έτσι, αντί για νίκη του κομμουνισμού, έχουμε επιστροφή στον καπιταλισμό, όπως συνέβη τελικά με ορόσημο το 1991 και σε συνέχεια σε άλλες χώρες, όπως, π.χ., η Κίνα.
Πέμπτο: Οι μορφές και οι τρόποι που θα γίνεται αυτό το πισωγύρισμα δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία. Στην πρώην ΕΣΣΔ έγινε σταδιακά μέσω της οπορτουνιστικής διολίσθησης σε βάθος χρόνου ξεκινώντας από το 1956 και ξέσπασε βίαια το 1991, με την οριστική διάλυση της ΕΣΣΔ και του ΚΚΣΕ και την άνοδο στην εξουσία νέων καπιταλιστικών δυνάμεων, ασκώντας την εξουσία με τη μορφή της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Αλλού μπορεί να γίνεται σταδιακά, διατηρώντας την εξουσία του ΚΚ, όμως με σαφή πορεία καπιταλιστικής παλινόρθωσης και εδραίωσης καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής. Όσο κι αν αυτή εμφανίζεται –ή ειλικρινά πιστεύεται από ορισμένους– ότι είναι προσωρινή λύση τακτικής, ακόμα κι εκεί που δεν έχουν γίνει ακόμα κυρίαρχες οι καπιταλιστικές σχέσεις, γρήγορα αυτές θα κυριαρχήσουν, φέρνοντας νέο κύμα σύγχυσης και απογοήτευσης στις εργατικές και λαϊκές δυνάμεις, οδηγώντας τες στον παροπλισμό και στην ενσωμάτωση. Η γραμμή αυτή είναι η αρχή του θανάτου για την προοπτική μας. Η ιστορική πείρα πλέον μας δείχνει ότι τα προβλήματα που εμφανίστηκαν στην πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης ερμηνεύτηκαν λαθεμένα ως αδυναμίες που έχει από τη φύση του ο κεντρικός σχεδιασμός. Η λύση αναζητήθηκε προς τα πίσω, με συνταγές καπιταλισμού, αντί να αναζητηθεί προς τα εμπρός, προς την επέκταση και ισχυροποίηση των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής.
Έκτο: Σήμερα βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα, όπου ο καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο κυριαρχεί παγκόσμια. Οι όποιες σοσιαλιστικές σχέσεις –απομεινάρια του σοσιαλιστικού παρελθόντος– επιβιώνουν ακόμα σε κάποιες χώρες είναι μάλλον μόνο για να μας θυμίζουν ότι περνάνε το κύκνειο άσμα της πρώτης απόπειρας σοσιαλιστικής οικοδόμησης που ξεκίνησε το 1917 και συνεχίστηκε σε διάφορες χώρες όλο τον 20ό αιώνα. Σε τελευταία ανάλυση, δεν μπορεί στο πλαίσιο ενός νέου ανώτερου κοινωνικού συστήματος όπως ο σοσιαλισμός-κομμουνισμός να συνυπάρχουν, να επιβιώνουν για πολύ, ουσιαστικά δύο ειδών σχέσεις παραγωγής με διάφορες μορφές: Και οι εκμεταλλευτικές καπιταλιστικές και εκείνες που θα οδηγούν στην κατάργησή τους, οι σοσιαλιστικές. Ή θα επικρατήσουν οι μεν ή οι δε.
Και η κοσμοθεωρία μας και η ιστορική πλέον πείρα έχει αποδείξει ότι η συνύπαρξή τους γίνεται μόνο όχημα για την αντεπανάσταση.
Έβδομο: Μέσα σε αυτήν τη σύνθετη κατάσταση, οξύνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί, οι μεγάλες αντιθέσεις για το μοίρασμα των αγορών, τον έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών, των δρόμων μεταφοράς ενέργειας, εμπορευμάτων, το γεωπολιτικό έλεγχο και την αναβάθμιση κάθε χώρας στην περιοχή της και ευρύτερα. Δημιουργούνται νέες συμμαχίες και μπλοκ δυνάμεων που οδηγούν σε άξονες και αντιάξονες, μεγαλώνοντας τους κινδύνους πολεμικών εμπλοκών όχι μόνο τοπικά αλλά και περιφερειακά, με ενδεχόμενο γενίκευσης ενός ιμπεριαλιστικού πολέμου. Το σίγουρο έτσι κι αλλιώς νομίζουμε ότι είναι η συνέχιση των τοπικών συγκρούσεων και πολέμων, η εμπλοκή ευρύτερων περιφερειακών δυνάμεων και ιμπεριαλιστικών κέντρων, άλλων με άμεση στρατιωτική εμπλοκή, άλλων με διπλωματικό, πολιτικό ή οικονομικό πόλεμο κλπ.
Βλέπουμε σήμερα τι γίνεται στη Μέση Ανατολή με την εγκληματική πολιτική του Ισραήλ, των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και την αποστολή φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα από την κυβέρνηση της ΝΔ, ή τι γίνεται στην επίσης γειτονιά μας στην Ουκρανία με τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο Ρωσίας και του ευρασιατικού μπλοκ από τη μια μεριά και της Ουκρανίας και του ευρωαταλαντικού μπλοκ, από την άλλη, να κλιμακώνεται για 3η χρονιά.
Όγδοο: Απέναντι σε αυτές τις συγκρούσεις κάθε ΚΚ δεν μπορεί να στέκει αμήχανο. Οφείλει να διαμορφώσει τη δική του γραμμή μάχης για κάθε χώρα, ήπειρο. Γραμμή ανατροπής της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας που φέρνει οικονομικές κρίσεις, φτώχεια, ανεργία και πολέμους ή «ειρήνη» με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών. Κι αυτό πρέπει να γίνει μελετώντας και την ιστορική πείρα, συνειδητά απορρίπτοντας λαθεμένες επεξεργασίες προηγούμενων δεκαετιών που οδήγησαν σε παροπλισμό και μεγαλύτερη αμηχανία, εκτός από αναποτελεσματικότητα, επαναστατικές δυνάμεις μέσα στην κοινωνία. Σε κάθε ΚΚ χρειάζεται επεξεργασία γραμμής για την απεμπλοκή της χώρας, του λαού, από πολεμικές ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και πολέμους, υπερασπιζόμενοι μεν τα κυριαρχικά δικαιώματα της κάθε χώρας, κάθε λαού, αλλά με ξεκάθαρη ταυτόχρονα γραμμή ήττας της αστικής τάξης που επιτίθεται σε μια άλλη και με γραμμή ρήξης-αντιπαράθεσης με την εγχώρια αστική τάξη, γραμμή ανατροπής της, που οδηγεί σε πραγματική ειρήνη και ευημερία του λαού και όχι επιστροφή –στο όνομα δήθεν του εθνικού συμφέροντος– σε μια προηγούμενη κατάσταση που το μόνο που θα κάνει είναι να προετοιμάζει τις νέες κρίσεις, επεμβάσεις και πολέμους. Ταυτόχρονη επεξεργασία και προβολή κατάλληλων συνθημάτων που θα διευκολύνουν και θα κλιμακώνουν τη λαϊκή πάλη, θα ετοιμάζουν δυνάμεις ώστε σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης να κατευθύνουν τις εξεγερμένες εργατικές-λαϊκές δυνάμεις σε νικηφόρα σύγκρουση ανατροπής της καπιταλιστικής εξουσίας.
Ένατο: Μια τέτοια δυναμική αποκλείεται να εμφανιστεί σαν σε όαση αποκλειστικά σε μια χώρα μεμονωμένα. Η συζήτηση αυτή για το τι πρέπει να κάνουμε γίνεται σήμερα στις πλατείες, στις διαδηλώσεις μας, στις απεργιακές κινητοποιήσεις μας, σε πόλεις και χωριά, σε εργοστάσια, τόπους δουλειάς, σχολές, σχολεία, σε όλα τα κράτη του κόσμου και παντού διοχετεύεται από αστούς και οπορτουνιστές το δίλημμα «μόνοι μας πώς θα μπορέσουμε, δεν είναι ρεαλιστικό»! Φαίνεται στις μεγάλες πρόσφατες κινητοποιήσεις των αγροτών, των εργατών, πολλών κλάδων εργαζόμενων, της φοιτητικής και μαθητικής νεολαίας, στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Ιταλία, στην Ισπανία, στο Βέλγιο, στην Πολωνία, στην Πορτογαλία, στην Τσεχία κ.α. Η αποστόμωση όλων των συμβιβασμένων της σοσιαλδημοκρατίας και του οπορτουνισμού, η διάψευση της ηττοπάθειας, της μοιρολατρίας, δεν μπορεί να προέλθει παρά μόνο από το κομμουνιστικό κίνημα, από εμάς, όσους και όσες πιστεύουμε στα οράματα και στην πάλη του Οκτώβρη, στο μαρξισμό-λενινισμό.
Δέκατο: Όπλο μας είναι ο προλεταριακός διεθνισμός, η κοινή πάλη, η ταξική και συντροφική αλληλεγγύη, αναγκαία απέναντι τόσο στον εθνικό απομονωτισμό όσο και στον ιμπεριαλιστικό κοσμοπολιτισμό. Η αρχή του προλεταριακού διεθνισμού είναι επίσης ένα μεγάλο μήνυμα στα 100 χρόνια από το θάνατο του Λένιν, αποτελεί πολύτιμο δίδαγμα και συμπέρασμα.
Γι’ αυτό είμαστε μαζί με τον παλαιστινιακό λαό, όλους τους λαούς της Μέσης Ανατολής, το λαό της Ουκρανίας και της Ρωσίας, όλους τους λαούς της Ευρώπης, της Ασίας, της Αφρικής, της Λατινικής και Βόρειας Αμερικής, της Ωκεανίας.
* * *
Το ΚΚΕ, όπως και άλλα ΚΚ, γεννήθηκε και αναπτύχθηκε κάτω από την επίδραση της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, που ηγέτης της ήταν ο Λένιν. Ο ρόλος της ύπαρξης και συνεχούς ενδυνάμωσης του ΚΚ είναι όρος εκ των ων ουκ άνευ για να ανοίξει ο δρόμος για τη μόνη νικηφόρα για την εργατική τάξη και το λαό μας προοπτική.
Φυσικά, δεν αρκεί μόνο να επαναλαμβάνουμε γενικόλογα την ανάγκη ενίσχυσης του Κόμματος, τη σημασία και το ρόλο του, να το θέτουμε ως βασικό ζήτημα στη Διακήρυξη της ΚΕ για τα 100 χρόνια του Λένιν. Οφείλουμε να δουλεύουμε ακούραστα και καθημερινά, όλοι και όλες, γι’ αυτόν το στόχο.
Άλλωστε, οι ίδιες οι οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, στην Ευρώπη, σε όλο τον κόσμο, συμβάλλουν στο να θέτουμε σταθερά στη συζήτηση το Πρόγραμμα του Κόμματος, τη στρατηγική για την ανατροπή του καπιταλισμού, των αδιεξόδων του καπιταλιστικού συστήματος και της δύναμης της ταξικής πάλης, να καλλιεργούμε τις αξίες και τα ιδανικά μας, που, παρά τον αρνητικό συσχετισμό, μας γεμίζουν αισιοδοξία για την επιτυχία του στόχου μας η εργατική τάξη να κατακτήσει την εξουσία και να οικοδομήσει το σοσιαλισμό-κομμουνισμό.
Συμβάλλουν στο να θέτουμε στο επίκεντρο της συζήτησης και ειδικά με τους υποψήφιους για στρατολογία στο Κόμμα την ανάγκη ενός ιδεολογικά-πολιτικά και οργανωτικά ισχυρού ΚΚΕ, ριζωμένου στους βιομηχανικούς χώρους και άλλους χώρους δουλειάς, στους κλάδους, συνολικά στην εργατική τάξη, στις εργατικές-λαϊκές συνοικίες, στη νεολαία. Ένα κόμμα με τη δύναμη και την ενιαία θέληση να δρα σταθερά και αταλάντευτα ώστε η εργατική τάξη να αναμετριέται και τελικά να νικήσει έναν ισχυρό και οργανωμένο αντίπαλο, την αστική τάξη, το κράτος και τους μηχανισμούς της, τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες της, τα κόμματά της.
Η ωρίμανση εκατοντάδων, χιλιάδων εργαζόμενων που μπορούν να γίνουν μέλη του Κόμματος δεν απαιτεί μόνο το χρόνο της, αλλά κυρίως την επίμονη, πολύπλευρη, συνδυασμένη μαζική ιδεολογική, πολιτική, οργανωτική και στο κίνημα παρέμβαση και τη σχεδιασμένη κλιμακούμενη παρέμβαση για την αλλαγή συσχετισμών, τη διαμόρφωση ταξικών, πολιτικών και πολιτιστικών κριτηρίων, για την ανάγκη ισχυροποίησης του ΚΚΕ στην πάλη για την επαναστατική ανατροπή. Ζήτημα που περιλαμβάνει και την εξατομικευμένη, συγκεκριμένη δουλειά για την ατομική συνειδητοποίηση, από περισσότερους πρωτοπόρους εργάτες και εργάτριες, της ανάγκης οργανωμένης στράτευσης στο Κόμμα. Γιατί η συλλογική δουλειά, η ένταξη του ατομικού στο συλλογικό, η ενιαία καθοδήγηση και δράση, η συνειδητή υλοποίηση των συλλογικών αποφάσεων, η συνειδητή πειθαρχία, η συντροφική κριτική και αυτοκριτική, είναι στοιχεία που εξασφαλίζουν την ικανότητα να διεξάγουμε αποτελεσματικά την ταξική πάλη. Και μέσα από αυτήν τη συμμετοχή και δράση κατακτιέται η αντοχή σε έναν αγώνα που έχει δυσκολίες που προκύπτουν από τον αρνητικό συσχετισμό δύναμης και την περίοδο της αντεπανάστασης· αλλά και που απαιτεί επαναστατική προετοιμασία και ετοιμότητα για αποφασιστικές αναμετρήσεις σε απότομες καμπές ανόδου της ταξικής πάλης, που όσα δεν «έφεραν» ολόκληρα χρόνια, τα «φέρνει» η στιγμή.
* * *
Σε αυτήν την κατεύθυνση έχει μεγάλη αξία να ανοίξει η συζήτηση με βάση τη Διακήρυξη της ΚΕ νια τα 100 χρόνια από το θάνατο του Λένιν, γύρω από βασικά και επίκαιρα συμπεράσματα για την οργάνωση της ταξικής πάλης, και την ανάγκη η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα να βγουν στο προσκήνιο, να συνειδητοποιήσουν τη ρίζα των προβλημάτων και του πραγματικού αντιπάλου που έχουν απέναντι τους, το καπιταλιστικό σύστημα και την εξουσία του.
Να αναδείξουμε το χαρακτήρα και το ρόλο του Κόμματος Νέου Τύπου στις σύγχρονες συνθήκες, δηλαδή τη σημασία της ύπαρξης επαναστατικής οργάνωσης, που όλες της οι λειτουργίες, ο τρόπος συγκρότησης αλλά και ο προσανατολισμός της δράσης της καθορίζονται από το βασικό πολιτικό σκοπό της εργατικής τάξης, έτσι όπως εκφράζεται στις καταστατικές αρχές του ΚΚΕ.
Να προβάλουμε τη μεγάλη θετική πείρα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού τον 20ό αιώνα, που με τις αδυναμίες και τα πισωγυρίσματα αποτέλεσε βήμα της ανθρωπότητας προς τα μπρος. Φωτίζει τις δυνατότητες σήμερα η εργατική εξουσία, η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός σχεδιασμός να δώσουν τεράστια ώθηση στην κάλυψη των σύγχρονων εργατικών-λαϊκών αναγκών, φωτίζουν την απάντηση στον 21ο αιώνα, το σοσιαλισμό.
Ιδιαίτερα σήμερα, την εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, της Τεχνητής Νοημοσύνης, που ανοίγουν νέους δρόμους για την ανθρωπότητα, αλλά στα χέρια των καπιταλιστών μπορούν να οδηγήσουν σε όλεθρο την ανθρωπότητα, την ίδια την ανθρώπινη ζωή, αφού «ο καπιταλισμός είναι ο μεγαλύτερος ιός».
Η πλήρης απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων, σε ένα σύστημα που δεν έχει κριτήριό του την αύξηση του ποσοστού κέρδους, ένα σύστημα που προτάσσει την ευημερία όλων των εργαζόμενων με σεβασμό στο περιβάλλον, θα είναι λυτρωτική. Στο σοσιαλισμό, η χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης, όπως και κάθε επιστημονικής εφεύρεσης και κατάκτησης, με τον κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό και ταυτόχρονα τον εργατικό έλεγχο, θα αποβαίνει σε όφελος των εργαζόμενων, όλης της ανθρωπότητας.
Σε αυτήν την κατεύθυνση, το ΚΚΕ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του αγώνα, έχοντας διαμορφώσει σύγχρονη επαναστατική στρατηγική και κάνοντας διαρκή προσπάθεια να διευρύνει τους αγωνιστικούς δεσμούς του με την εργατική τάξη, τα λαϊκά τμήματα των μεσαίων στρωμάτων της πόλης και των αγροτών, τη νεολαία τους.
Μόνο στην πάλη της εργατικής τάξης και των λαών βρίσκεται η ελπίδα της ανατροπής, απέναντι σ’ έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο βάρβαρος και άδικος.
Γι’ αυτό και από αυτήν τη σημερινή εκδήλωση μνήμης, τιμής, αλλά και σκέψης και προβληματισμού για όλες και όλους, δεν μπορούμε παρά να δηλώσουμε καθαρά και ξάστερα:
Ψηλά τη σημαία του σοσιαλισμού-κομμουνισμού, την κόκκινη σημαία του Λένιν!
Για ένα ΚΚΕ πολύ πιο δυνατό!
Για την πανευρωπαϊκή αντεπίθεση των λαών!
Για να σπάσουμε τα δεσμά της ΕΕ!
Για την Ελλάδα και την Ευρώπη του σοσιαλισμού!
Για την Ευρώπη των εργατών, όλων των εργαζόμενων, των αγροτών, των λαών!