Οι εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος σηματοδοτούν την όξυνση των ανταγωνισμών στο έδαφος της μάχης ΗΠΑ και Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, σε συνθήκες τεράστιας υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου. Είναι σε πλήρη εξέλιξη η πολεμική σύγκρουση ανάμεσα σε ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσία - Κίνα, καθώς διευρύνονται τα πολεμικά μέτωπα, όχι μόνο με τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία και την ευρύτερη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, αλλά και με νέα όξυνση της έντασης σε Ταϊβάν και Κορεατική Χερσόνησο, ενισχύοντας την πιθανότητα επέκτασης του πολέμου ανάμεσα στο ευρωατλαντικό και το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό στρατόπεδο. Σε αυτό το έδαφος οξύνονται οι αντιθέσεις και στο εσωτερικό των ανταγωνιστικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Τα στρατιωτικά χτυπήματα της Ουκρανίας στο Κουρσκ και σε στόχους βαθύτερα στη Ρωσία, οι αποφάσεις για νέα πακέτα «στρατιωτικής βοήθειας» από την ΕΕ αλλά και από τις ΗΠΑ ύψους 8 δισ. στη βάση του «σχεδίου Νίκης» που παρουσίασε η Ουκρανία τέλη Σεπτέμβρη στην Ουάσιγκτον, καθώς και η συζήτηση για άρση των περιορισμών για χρήση των όπλων μεγάλου βεληνεκούς εναντίον της Ρωσίας, αποτυπώνουν τη στόχευση για συνέχιση και κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας. Στην ίδια κατεύθυνση συντηρούνται και ενισχύονται οι συζητήσεις για τη χρήση ακόμα και πυρηνικών όπλων, με ενδεικτικές τις αλλαγές της Ρωσίας στο πυρηνικό της δόγμα, που ουσιαστικά «δίνουν το δικαίωμα» στη Ρωσία να απαντήσει με πυρηνικά σε οποιαδήποτε επίθεση στο έδαφός της ή σε βάρος της Λευκορωσίας, ενώ όλο και περισσότερες εκατέρωθεν στρατιωτικές δυνάμεις συγκεντρώνονται στη στρατηγικής σημασίας Βαλτική.

Ταυτόχρονα, είναι σε πλήρη εξέλιξη η γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού από το κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ, με την πλήρη στήριξη στην ουσία από τις ΗΠΑ και την ΕΕ, με πάνω από 42.000 θύματα και χτυπήματα σε νοσοκομεία, σχολεία, φτάνοντας μέχρι την υπερψήφιση νομοσχεδίου από το ισραηλινό κοινοβούλιο που απαγορεύει στην υπηρεσία του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες να λειτουργεί στο Ισραήλ και στα παλαιστινιακά εδάφη, χαρακτηρίζοντάς την τρομοκρατική οργάνωση και διακόπτοντας κάθε σχέση μεταξύ της υπηρεσίας και της ισραηλινής κυβέρνησης. Αντίστοιχα, η εισβολή και οι συνεχείς επιθέσεις του Ισραήλ στο Λίβανο, που ακολούθησαν τη δολοφονία Νασράλα, αλλά και στη Συρία, εκτυλίσσονται με σφοδρότητα στα πλαίσια των σχεδιασμών για το «Μεγάλο Ισραήλ», αλλά και της επικράτησης των ευρωατλαντικών σχεδιασμών στην περιοχή για τους δρόμους μεταφοράς ενέργειας και εμπορευμάτων σε βάρος του «κινεζικού δρόμου» και τους αντίστοιχους ευρασιατικούς σχεδιασμούς. Τα χτυπήματα του Ισραήλ στο Ιράν, οι αυξανόμενες απειλές για πλήγματα στο πυρηνικό του οπλοστάσιο, σε συνδυασμό με την καταρχήν περιορισμένης έκτασης εκτόξευση πυραύλων από το Ιράν ως «πρώτη απάντηση» στις δολοφονίες των ηγετών της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, αλλά και οι πρόσφατες δηλώσεις της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας του Ιράν για «απερίγραπτα πικρές συνέπειες» σε περίπτωση νέας επίθεσης από το Ισραήλ, προμηνύουν καταιγιστικές, επικίνδυνες για τους λαούς της περιοχής εξελίξεις.

Την ίδια στιγμή, με ταχύτητα προχωράει η μετατροπή της ΕΕ σε πολεμική οικονομία, όπως αποτυπώνεται σε απανωτές εκθέσεις (Ντράγκι, Νιινίστο κλπ.). Πακτωλοί χρημάτων δίνονται για να προωθηθεί ο στόχος της «στρατιωτικής αυτοτέλειας» της ΕΕ, της αναβάθμισης της θέσης της στο διεθνή ανταγωνισμό. Οι κατευθύνσεις για διοχέτευση 500 δισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία στην πολεμική βιομηχανία της ΕΕ (έκθεση Ντράγκι) ή για 20% του προϋπολογισμού της ΕΕ την επόμενη επταετία που αντιστοιχεί σε 1 τρισ. ευρώ (έκθεση Νιινίστο) είναι μόνο μια πλευρά της προετοιμασίας, της μετατροπής σε πολεμική οικονομία.

Άλλωστε η μετατροπή αυτή «επιβάλλεται» και από την αστική διαχείριση της τεράστιας υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου σε όλο τον κόσμο, που φέρνει προ των πυλών την πιθανότητα εκδήλωσης μιας νέας καπιταλιστικής κρίσης, παρά την προσπάθεια τα τελευταία χρόνια αυτή να αποσοβηθεί μέσα από τις επενδύσεις στους νέους κλάδους της «πράσινης οικονομίας», της «πράσινης και ψηφιακής μετάβασης», της απαξίωσης-καταστροφής υποδομών. Για παράδειγμα, στην ΕΕ, τα στοιχεία για το 9μηνο του 2024 δείχνουν νέα υποχώρηση της παραγωγής στην Ευρωζώνη, με τη στασιμότητα στη Γερμανία να ξεπερνάει τα δυο χρόνια και τη Γαλλία να βρίσκεται ήδη σε καθεστώς «δημοσιονομικής επιτήρησης». Έτσι, εμφανίζεται σχεδόν ως μονόδρομος η κλιμάκωση του πολέμου, αφενός γιατί αυτήν την περίοδο απειλείται στην πραγματικότητα η πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ από την Κίνα, αλλά και γιατί η συνακόλουθη τεράστια καταστροφή κεφαλαίου προβάλλεται ως ευκαιρία για να μπορέσει ο καπιταλισμός να βρει νέα πεδία κερδοφορίας.

Η μετατροπή σε πολεμική οικονομία δεν αφορά φυσικά μόνο την ενίσχυση της πολεμικής βιομηχανίας. Αφορά συνολικότερους κλάδους της οικονομίας, όπως η αξιοποίηση και ενίσχυση συγκεκριμένων υποδομών με «διπλή χρήση», τόσο σε καιρό ειρήνης, όσο και σε καιρό πολέμου (λιμάνια, αεροδρόμια, οδικοί άξονες, ναυπηγεία). Αφορά τον ενεργειακό πόλεμο, τόσο με κυρώσεις, όσο και με επιθετική προώθηση των σχεδιασμών κάθε πλευράς για τον έλεγχο αγωγών και δρόμων μεταφοράς ενέργειας, αλλά και εμπορευμάτων, την κατοχή και εξόρυξη σπάνιων γαιών κλπ. Την ίδια στιγμή, ο πόλεμος, εκτός από το πεδίο, διεξάγεται και σε επίπεδο προπαγάνδας, πληροφόρησης, δικτύων κ.ο.κ. Σε αυτήν την κατεύθυνση προωθείται από την Κομισιόν ο διορισμός «επιτρόπου Άμυνας», εντείνεται η καταστολή και εντός Ευρωκοινοβουλίου, αφού δίνεται η δυνατότητα στη βάση και μόνο δημοσιευμάτων να διώκονται ή να επιβάλλονται κυρώσεις σε ευρωβουλευτές, ακόμα και για «κατασκοπία».

Οι εξελίξεις εντείνουν τους ανταγωνισμούς και τις αντιθέσεις και στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού στρατοπέδου, αφενός μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, αλλά και εντός ΕΕ, τόσο για την εξέλιξη της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης στην Ουκρανία, όσο και για τη στάση απέναντι στο Ισραήλ, κάτω από το βάρος και των εντεινόμενων λαϊκών αντιδράσεων. Αποτυπώνονται με την κατακόρυφη ένταση της αντιπαράθεσης ακόμα και μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο, αλλά και στα εκλογικά αποτελέσματα σε μια σειρά χώρες της ΕΕ, με την άνοδο, για παράδειγμα, εθνικιστικών δυνάμεων, που εμφανίζονται ως «φιλειρηνικές», αλλά όλες στηρίζουν το κατοχικό κράτος του Ισραήλ στα εγκλήματά του σε βάρος των Παλαιστινίων και των λαών της περιοχής. Όπως αντίστοιχα και με την πρόσφατη απόφαση της Γαλλίας να αποκλείσει για δεύτερη φορά φέτος τη συμμετοχή ισραηλινών εταιριών σε έκθεση αμυντικού υλικού στο Παρίσι, με την απόφαση για παροχή βοήθειας ύψους 1 δισ. ευρώ στο Λίβανο από τη Διεθνή Διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε τέλη Οκτώβρη στο Παρίσι, ενώ την ίδια ώρα η γαλλική κυβέρνηση τονίζει τη στήριξή της στο Ισραήλ.

Αλλά και στις ΗΠΑ κορυφώθηκε μπροστά στις εκλογές η αντιπαράθεση στα αντίπαλα αστικά στρατόπεδα στην τελική ευθεία των προεδρικών εκλογών, με σενάρια ακόμα και για έμπρακτη αμφισβήτηση του αποτελέσματος από την πλευρά που θα ηττηθεί στην περίπτωση οριακής διαφοράς. Είναι δεδομένο βέβαια ότι και οι δυο πλευρές συμφωνούν στην ένταση της επίθεσης στους εργαζόμενους ώστε να εξασφαλιστεί η απαραίτητη στήριξη στους αμερικανικούς ομίλους, με το λαό να μένει απροστάτευτος απέναντι σε τυφώνες, πλημμύρες και πυρκαγιές, όπως αποτυπώθηκε πρόσφατα, για μια ακόμα φορά, σε Φλόριντα, Βόρεια Καρολίνα. Η επικράτηση Τραμπ στις 5 Νοέμβρη, τόσο στις περισσότερες αμφίρροπες πολιτείες όσο και στις συνολικές ψήφους, όπως και η κατάκτηση της πλειοψηφίας από τους Ρεπουμπλικάνους στη Γερουσία, προκάλεσε ήδη ποικίλες αντιδράσεις στα αστικά κράτη σε όλο τον κόσμο.

Η ένταση της εκμετάλλευσης είναι το βασικό «προαπαιτούμενο» προκειμένου να θωρακιστεί η αστική εξουσία, να προχωρήσει με ταχύτητα η στήριξη της πολεμικής οικονομίας σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Τα μέτρα που έρχονται και σηματοδοτούν την ένταση της επίθεσης απέναντι στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα εκτείνονται από τη γενίκευση της ενεργειακής και διατροφικής ακρίβειας, την καθήλωση των μισθών, τη γενικευμένη φορολεηλασία, μέχρι την απαρέγκλιτη τήρηση της πολιτικής κόστους - οφέλους από πλευράς ΕΕ και αστικών κρατών. Είναι η πολιτική που δημιουργεί συνεχώς νέα «Τέμπη» και «Μάνδρες», με τραγικά θύματα τους λαούς και τελευταίο παράδειγμα τη Βαλένθια, που μετράει δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες αγνοούμενους από τις πλημμύρες, χωρίς καμία κρατική στήριξη ακόμα και μετά την καταστροφή.

Η στήριξη της πολεμικής οικονομίας απαιτεί και την ένταση της καταστολής, όπως αποτυπώθηκε τόσο στο τελευταίο σύμφωνο της ΕΕ για τη μετανάστευση και τις πρακτικές των σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων της Γερμανίας αλλά και της Ισπανίας, όσο και στην ανοιχτή καταστολή απέναντι στις εντεινόμενες εργατικές-λαϊκές κινητοποιήσεις αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό.

Οι διεργασίες προχωρούν με ταχύτητα και στο ευρασιατικό στρατόπεδο. Η Σύνοδος Κορυφής των BRICS τέλη Οκτώβρη αποτύπωσε τη διεύρυνση της ιμπεριαλιστικής αυτής συμμαχίας, με το συνδυασμένο ΑΕΠ των χωρών που την απαρτίζουν να ξεπερνάει τα 60 τρισ. δολάρια, την αναβάθμιση του ρόλου της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας (NDB) των BRICS, αλλά και την ενίσχυση των συζητήσεων για νέο σύστημα πληρωμών σε αντικατάσταση του δολαρίου μέσα από ένα δίκτυο εμπορικών τραπεζών συνδεδεμένων μεταξύ τους μέσω των κεντρικών τραπεζών των BRICS. Φυσικά, οι σχεδιασμοί αυτοί εκτυλίσσονται στο έδαφος αντιθέσεων στο εσωτερικό και του ευρασιατικού στρατοπέδου, που εκδηλώνονται στο ζήτημα της περαιτέρω διεύρυνσης της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας, ή στο γεγονός ότι ορισμένα μέλη της, όπως η Ινδία, διατηρούν αναβαθμισμένες σχέσεις και με το ευρωατλαντικό στρατόπεδο. Ενδεικτικά των αντιθέσεων είναι για παράδειγμα τα βέτο που έθεσε η Ινδία για την είσοδο Πακιστάν και Τουρκίας, αλλά και η Βραζιλία για την είσοδο Κολομβίας και Νικαράγουας στους BRICS.

Στα πλαίσια αυτά, η αστική τάξη της Ελλάδας συνεχίζει να διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, ως σημαιοφόρος ΗΠΑ-ΝΑΤΟ και ΕΕ. Σε αυτήν την κατεύθυνση βαθαίνει την εμπλοκή της: Με συνεχή αποστολή νέων στρατιωτικών δυνάμεων και αναβάθμιση του ρόλου των εγχώριων υποδομών, όπως των λιμανιών Αλεξανδρούπολης και Θεσσαλονίκης αλλά και της αμερικάνικης βάσης στη Σούδα, με την ανάληψη μεγαλύτερου ρόλου ευθύνης, όπως και η εν πλω διοίκηση της επιχείρησης «ΑΣΠΙΔΕΣ», με την απροκάλυπτη προστασία τόσο των συμφερόντων των Ελλήνων εφοπλιστών (με την κάλυψη από τη φρεγάτα «Ψαρά» σε χτυπημένο δεξαμενόπλοιο), όσο και των ΝΑΤΟϊκών συμμάχων της αστικής τάξης της Ελλάδας (όπως με τη συμμετοχή στην επιτήρηση των εναέριων χώρων της Αλβανίας, του Μαυροβουνίου και της Βόρειας Μακεδονίας, σύμφωνα με τη σχετική ΝΑΤΟϊκή υποχρέωση), αλλά και την ανάπτυξη δυνάμεων στο Τζιμπουτί, σε μια ζώνη όπου όλα τα ιμπεριαλιστικά κέντρα (ΗΠΑ, Γαλλία, Κίνα, Ρωσία, Ινδία κ.ά.) παρατάσσουν στρατιωτικές δυνάμεις πάνω και στους ανταγωνιστικούς διαύλους του κινέζικου «Δρόμου του Μεταξιού» και του ευρωατλαντικού IMEC (σύνδεση Ινδίας - ΕΕ). Ταυτόχρονα, ενισχύει την αντιλαϊκή επίθεση για να στηριχτούν αυτοί οι σχεδιασμοί και ταυτόχρονα διεκδικεί μεγαλύτερο μερίδιο από τη μοιρασιά είτε στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας (μέσα και από την πρόσφατη υπογραφή της «διμερούς συμφωνίας ασφαλείας» που υπέγραψαν Μητσοτάκης και Ζελένσκι) είτε στα σχέδια για τους αγωγούς και τους δρόμους μεταφοράς για λογαριασμό των εγχώριων μονοπωλιακών ομίλων.

Ο ρόλος αυτός απαιτεί και το ταχύτατο προχώρημα των επικίνδυνων σχεδιασμών σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, στο έδαφος της αυξανόμενης επιθετικότητας και από πλευράς της αστικής τάξης της Τουρκίας. Έτσι, συνεχίζει να καλλιεργείται εφησυχασμός από την κυβέρνηση παρά τις απαράδεκτες ενέργειες από πλευράς του αστικού τουρκικού κράτους με την ανοιχτή, έμπρακτη αμφισβήτηση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας όχι μόνο λίγο έξω από την Κάσο, αλλά και μεταξύ Χίου - Λέσβου και Χίου - Σάμου. Μπροστά στη συνάντηση Γεραπετρίτη - Φιντάν στις 8 Νοέμβρη, εντείνονται οι διεργασίες για να προχωρήσουν οι επικίνδυνες διευθετήσεις, εμφανίζοντας πιθανά και ως «λύση» την παραπομπή στο Δικαστήριο της Χάγης που απαιτεί μια καταρχήν συμφωνία ως προς το εύρος των θεμάτων που θα εξεταστούν («συνυποσχετικό») και θα ανοίξει το δρόμο ώστε με τη «βούλα» διεθνούς δικαστηρίου να προχωρήσει η εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων και ο διαμοιρασμός του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου προς όφελος των συμφερόντων των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας.

Αντίστοιχα προχωράνε με γρήγορους ρυθμούς και οι στόχοι για διχοτόμηση ουσιαστικά της Κύπρου, όπως αποτυπώθηκε και με την τελευταία επίσκεψη του Ν. Αναστασιάδη στις ΗΠΑ και τη συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο, την πρώτη επίσκεψη Κύπριου Προέδρου μετά από σχεδόν τριάντα χρόνια και ενώ ήδη υπογράφηκε από το Σεπτέμβρη ο «Οδικός Χάρτης» ΗΠΑ - Κύπρου. Ταυτόχρονα, εντείνονται οι πιέσεις για να προχωρήσει ο ευρωατλαντικός ενεργειακός σχεδιασμός στην περιοχή, με την ολοκλήρωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ («Great Interconnector»).

Σε αυτά τα πλαίσια, η αστική τάξη της Ελλάδας ενισχύει την αντιλαϊκή επίθεση, όχι μόνο με όσα καθημερινά βιώνουν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα, αλλά και με βάση τα όσα έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση της ΝΔ και περιλαμβάνονται τόσο στο Νέο Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Διαρθρωτικό Σχέδιο 2025-2028, όσο και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2025, σύμφωνα και με τις σχετικές κατευθύνσεις του «Αναθεωρημένου Συμφώνου Σταθερότητας» της ΕΕ. Έτσι, διατηρούνται οι στόχοι για τη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων ύψους 2,5% για το 2025 και 2,4% για το 2026-2028, ενίσχυση της φορολογίας σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων, καθηλώνονται στην πραγματικότητα οι κοινωνικές δαπάνες, αλλά και οι μισθοί και οι συντάξεις, αφού οι εξαγγελίες για μικρή αύξηση του κατώτατου μισθού έχει ορίζοντα τριετίας, δηλαδή το 2027, οι αυξήσεις στις συντάξεις φτάνουν τα 0,56-0,66 ευρώ τη μέρα και οι ασφαλιστικές εισφορές θα μειωθούν μόλις κατά μια μονάδα. Αντίστοιχα προωθούνται με ταχύτητα σειρά νομοσχεδίων για τη στήριξη των επενδυτικών σχεδίων στην κατεύθυνση της «πράσινης μετάβασης» και του «ψηφιακού μετασχηματισμού» (όπως για τα αιολικά πάρκα, το Κτηματολόγιο κλπ.).

Στην ίδια κατεύθυνση, προχωράει και η ένταση και αναβάθμιση της καταστολής, όπως συμβαίνει και σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Έτσι, ενισχύονται τόσο τα νομοθετικά μέτρα (όπως οι αντιδραστικές διατάξεις στο όνομα της δήθεν αντιμετώπισης της νεανικής παραβατικότητας, τα περί συγκρότησης ελληνικού FBI κ.ο.κ.), όσο και η ανοιχτή βία, από τις πειθαρχικές διώξεις στους φαντάρους που αντιτίθενται στην πολεμική εμπλοκή, στους εκπαιδευτικούς που μαθαίνουν στα παιδιά την αλήθεια για την Παλαιστίνη, μέχρι τους εθελοντές πυροσβέστες που διεκδικούν το αυτονόητο.

Οι εξελίξεις, η στήριξη της πολεμικής οικονομίας και στην Ελλάδα, αναδεικνύουν και τη σημασία της ανασύνθεσης της σοσιαλδημοκρατίας ως βασικού ζητούμενου για τη σταθερότητα του συστήματος. Η επιτάχυνση της εμφάνισης σοσιαλδημοκρατικού πόλου ως δήθεν φιλολαϊκής εναλλακτικής κυβερνητικής επιλογής χρειάζεται όχι μόνο για να εγκλωβιστεί η λαϊκή δυσαρέσκεια, αλλά και για να υπάρξει η απαραίτητη στήριξη από τον αστικό αυτόν πόλο στην υλοποίηση των αντιδραστικών σχεδιασμών, την ώρα των αποφάσεων για εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων και διχοτόμηση της Κύπρου. Η επιδίωξη αυτή αποκαλύφθηκε από την «ταχύτητα» με την οποία «χρίστηκε» από την κυβέρνηση και μια σειρά αστικά ΜΜΕ το ΠΑΣΟΚ ως «αξιωματική αντιπολίτευση» μετά και την ολοκλήρωση των εσωκομματικών εκλογών και την εκ νέου επικράτηση του Ν. Ανδρουλάκη. Η ίδια η εκλογική διαδικασία στο ΠΑΣΟΚ ανέδειξε τη συμφωνία όλων των υποψήφιων προέδρων στην υλοποίηση κατά γράμμα του αντιδραστικού πλαισίου της ΕΕ, των ΝΑΤΟϊκών σχεδίων για «διευθετήσεις» και συνεκμετάλλευση σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι υπερασπίζονταν ως τεράστια επιτυχία τη συμφωνία στο «Ελσίνκι» που «γκρίζαρε» με μεγαλύτερη επισημότητα και με τη σφραγίδα της ΕΕ Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.

Αλλά και οι εξελίξεις στο ΣΥΡΙΖΑ εντάσσονται σε αυτά τα πλαίσια. Όσο γράφονται αυτές οι γραμμές, συνεχίζονται τα εκφυλιστικά φαινόμενα, από την έκπτωση Κασσελάκη, τις καθημερινές καταγγελίες για τις εσωκομματικές διαδικασίες μέχρι το ότι όλες οι πλευρές να δηλώνουν νικητές για την εκλογή συνέδρων για το επικείμενο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ όσα θα ακολουθήσουν μέχρι τις εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου στα τέλη Νοέμβρη φαίνεται να προοικονομούν μια νέα διάσπαση. Δεν αποκλείεται, βέβαια, η διαμόρφωση νέων πολιτικών σχηματισμών, ή/και η έλευση νέου πολιτικού προσωπικού στο προσκήνιο.

Σε κάθε περίπτωση, ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και τα άλλα αστικά κόμματα συμφωνούν με τους σχεδιασμούς για βάθεμα της εμπλοκής και προκεχωρημένη υπεράσπιση των συμφερόντων ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και ΕΕ, τη στήριξη της αστικής τάξης στον «πρωταγωνιστικό» ρόλο που επιδιώκει στην περιοχή και στις ανάγκες της πολεμικής οικονομίας, καθώς και στην ένταση της αντιλαϊκής επίθεσης που αυτά συνεπάγονται. Γι’ αυτό και επικεντρώνουν την κριτική τους μόνο στα «ανταλλάγματα» που πρέπει να διεκδικήσει περισσότερο η κυβέρνηση, προς όφελος πάντα των επιχειρηματικών ομίλων.

Οι αντιθέσεις εντείνονται και στο εσωτερικό της ΝΔ, όπως εκφράστηκε με τις καταθέσεις ερωτήσεων στη Βουλή που υπογράφονται από ομάδες βουλευτών της ΝΔ (πρώτα 11, στη συνέχεια 8). Επικεντρώνονται στην αυξανόμενη αντιπαράθεση μεταξύ του Κ. Μητσοτάκη και των πρώην πρωθυπουργών Κ. Καραμανλή και Α. Σαμαρά, με επίκεντρο τα λεγόμενα «εθνικά θέματα», εκφράζοντας ενδοαστικές αντιθέσεις στην ασκούμενη από τον Κ. Μητσοτάκη εξωτερική πολιτική. Ταυτόχρονα, συντηρούνται και ενισχύονται διάφορα εθνικιστικά μορφώματα, αλλά και άλλα κόμματα-δορυφόροι, προκειμένου να υπάρχει η απαραίτητη ετοιμότητα για να προχωρήσουν είτε με την απόσπαση της λαϊκής συναίνεσης είτε με τη μεγαλύτερη ένταση της καταστολής οι επικίνδυνοι σχεδιασμοί.

Απαιτείται λοιπόν ετοιμότητα, επαγρύπνηση και δράση από το οργανωμένο εργατικό-λαϊκό κίνημα. Είναι το μόνο που μπορεί να ανατρέψει τα επικίνδυνα πολεμικά σχέδια των ιμπεριαλιστών, να μη θυσιαστεί ο λαός και τα παιδιά του, να μη γίνει κρέας στα κανόνια των ιμπεριαλιστικών στρατοπέδων. Η θαρραλέα στάση του σωματείου της ΕΝΕΔΕΠ με τη στήριξη και άλλων σωματείων του Πειραιά, που κατάφεραν να ματαιώσουν την αποστολή του δολοφονικού φορτίου στο Ισραήλ, έδειξε τη δύναμη της εργατικής τάξης όταν συγκρούεται αποφασισμένη με τον πραγματικό αντίπαλο. Όπως και η στάση των φαντάρων που αντιμετωπίζουν πειθαρχικές διώξεις επειδή είπαν τη γνώμη τους απέναντι στα δολοφονικά σχέδια ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ. Το εργατικό-λαϊκό κίνημα έχει τη δύναμη να στοχεύσει τον πραγματικό αντίπαλο, τον πραγματικό υπεύθυνο για όλα τα δεινά που ήδη αντιμετωπίζει, αλλά και τα χειρότερα που έρχονται, να μην υποταχτεί στις εκκλήσεις και τις διαταγές στο όνομα του «εθνικού συμφέροντος», να μη διαλέξει στρατόπεδο ληστών και να μη δεχτεί επικίνδυνους συμβιβασμούς για τους λαούς της περιοχής. Μπορεί να βάλει τη σφραγίδα του στις εξελίξεις, συνειδητοποιώντας ότι πρέπει να υπερασπιστεί το δικό του συμφέρον, τη δική του πατρίδα, που δεν είναι η ίδια με αυτή των εκμεταλλευτών του, της αστικής τάξης και των συμμάχων της.

Σε αυτήν την κατεύθυνση δίνει όλες του τις δυνάμεις το ΚΚΕ. Με το Κάλεσμα της ΚΕ απευθύνεται πλατιά στους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα και τους καλεί να μη συμβιβαστούν με τη σύγχρονη βαρβαρότητα. Αναδεικνύει ότι υπάρχουν σήμερα όλες οι δυνατότητες για να ικανοποιηθούν οι σύγχρονες λαϊκές ανάγκες και ότι αυτό απαιτεί σύγκρουση με τη δικτατορία του κεφαλαίου, το αστικό κράτος και τις κυβερνήσεις. Πρωτοστατεί για να δυναμώσει το μαχητικό ρεύμα αμφισβήτησης της κυρίαρχης πολιτικής, ένα κίνημα πανελλαδικά συντονισμένο που εκφράζει τη συμμαχία των εργαζόμενων, των αυτοαπασχολούμενων και αγροτών και αποτελεί την πραγματική εργατική-λαϊκή αντιπολίτευση. Να εκφραστεί στην πράξη ότι «από το σύστημα της αδικίας και των πολέμων υπάρχει διέξοδος! Με το ΚΚΕ στο δρόμο της σύγκρουσης και της ανατροπής, για το Σοσιαλισμό!».

Τη σημασία αυτής της δουλειάς μέσα από την ιστορική πείρα, τη σημασία της διαμόρφωσης σήμερα ταξικής συνείδησης αναδεικνύει αυτό το τεύχος της ΚΟΜΕΠ, με το οποίο συμπληρώνονται 50 χρόνια νόμιμης κυκλοφορίας της, από το Νοέμβρη του 1974.

Περιλαμβάνει:

 

Στην ενότητα «Πολιτική»:

– Το Κάλεσμα της ΚΕ του ΚΚΕ προς την εργατική τάξη, το λαό και τη νεολαία.

– Ομιλία του Δ. Κουτσούμπα, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, με θέμα «Ο λαός να γράψει νέες χρυσές σελίδες Ιστορίας», στο συλλαλητήριο που διοργάνωσε η ΚΟΑ του ΚΚΕ για τα 80 χρόνια από την Απελευθέρωση της Αθήνας. Αποτυπώνει την πρωτοπόρα δράση του ΚΚΕ και τα χρήσιμα για την εργατική τάξη και το λαό συμπεράσματα από τις κρίσιμες μάχες του 1944, τονίζει τη σημασία της αναμέτρησης με τον πραγματικό αντίπαλο, φωτίζει τη μόνη ρεαλιστική διέξοδο από τη φρίκη των ιμπεριαλιστικών πολέμων και της ειρήνης με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών: Τη σύγκρουση με την εξουσία του κεφαλαίου, την ήττα και τελικά την ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος που γεννάει πολέμους, εκμετάλλευση και ανταγωνισμούς.

 

Το «αφιέρωμα: Ταξική Συνείδηση» περιλαμβάνει:

– Από το έργο του Β. Ι. Λένιν «Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός» (Άπαντα, τόμ. 18) τα κεφάλαια α) Το κριτήριο της πράξης στη θεωρία της γνώσης, β) Ελευθερία και αναγκαιότητα.

– Άρθρο του Έβαλντ Β. Ιλιένκοφ, Σοβιετικού μαρξιστή φιλοσόφου, με τίτλο «Η διαμόρφωση προσωπικότητας: Σχετικά με τα αποτελέσματα ενός επιστημονικού πειράματος». Το άρθρο, που μεταφράζεται για πρώτη φορά, αναδεικνύει τη σημασία της μεθοδολογικής προσέγγισης του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού, της υλιστικής ψυχολογίας, για την επίδραση της αντικειμενικής πραγματικότητας στη διαμόρφωση της προσωπικότητας. Τονίζει τη σημασία και την προσφορά της ΕΣΣΔ σε αυτό που αποτελεί βασικό καθήκον της σοσιαλιστικής-κομμουνιστικής κοινωνίας, το σχηματισμό ολοκληρωμένα αναπτυγμένης προσωπικότητας κάθε μέλους της κοινωνίας.

– Άρθρο του Αποστόλη Χαρίση, μέλους της ΙΕ της ΚΕ του ΚΚΕ, με τίτλο «Σχετικά με τον τρόπο ζωής γενικά και στη σύγχρονη Ελλάδα». Αναδεικνύει το περιεχόμενο της κομβικής και κρίσιμης έννοιας του τρόπου ζωής για την αντικειμενική και επιστημονική μελέτη των κοινωνικών φαινομένων και κατ’ επέκταση για την οργάνωση της πάλης του εργατικού και λαϊκού κινήματος σε όλα τα επίπεδα. Τονίζει τη σημασία της μελέτης του τρόπου ζωής τόσο για την κατανόηση σοβαρών ιδεολογικών ζητημάτων που επιδρούν μαζικά στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, αλλά και για τη βαθύτερη κατανόηση της επίδρασης του κινήματος στην εργατική-λαϊκή μερίδα της νεολαίας, ακόμα και στην οργάνωση και τη λειτουργία του ίδιου του κινήματος.

– Άρθρο του Δημήτρη Κοιλάκου, μέλους της ΙΕ της ΚΕ του ΚΚΕ, με τίτλο «Σύγχρονες εκφάνσεις του υποκειμενικού ιδεαλισμού και στρατηγική του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού». Το άρθρο στέκεται στις εκφάνσεις του σύγχρονου υποκειμενικού ιδεαλισμού, με στόχο να αναδείξει το έδαφος στο οποίο αναπτύσσονται τέτοιες θεωρήσεις και ιδεολογήματα, τη σχέση τους με τη σύγχρονη στρατηγική του κεφαλαίου, την ενσωμάτωσή του στην ατζέντα του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού κ.ά. Τονίζεται η σημασία της διαπάλης με αυτά ως απαραίτητη προϋπόθεση για την ιδεολογική αντεπίθεση που απαιτείται για την ανασύνταξη του εργατικού-λαϊκού κινήματος για την επαναστατική ανατροπή της αστικής εξουσίας.

 

Στην ενότητα «Τεχνητή Νοημοσύνη»:

– Ομιλία του Μάκη Παπαδόπουλου με τίτλο «Μύθος η παντοδυναμία του κεφαλαίου», κατά το κλείσιμο των εργασιών της Ημερίδας που πραγματοποίησε το ΚΣ της ΚΝΕ με τίτλο «Η νέα εποχή στην τεχνολογία απαιτεί μια νέα εποχή στην κοινωνία - Σοσιαλισμός, η απάντηση τον 21ο αιώνα». Στέκεται σε βασικά ερωτήματα που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια της ημερίδας, αλλά απασχολούν ευρύτερα τμήματα της νεολαίας, του λαού, όπως το αν η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να αντικαταστήσει τελικά την ανθρώπινη νοημοσύνη και το αν με τη χρήση της γίνεται παντοδύναμη η αστική τάξη.

– Άρθρο της Ελένης Μηλιαρονικολάκη, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, με τίτλο «Από τον καλλιτέχνη στον αλγόριθμο;». Βασίζεται στην ομιλία που έγινε στη σχετική εκδήλωση στο πλαίσιο του 50ού Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Οδηγητή. Στέκεται σε βασικά ζητήματα γύρω από τη σχέση Τέχνης και Τεχνητής Νοημοσύνης, που απασχολούν όχι μόνο τους καλλιτέχνες αλλά και ευρύτερο κόσμο, όπως το αν τα έργα που δημιουργούνται με την Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελούν τέχνη, την επίδραση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην καλλιτεχνική δημιουργία, στη ζωή και τη δουλειά των καλλιτεχνών στο πλαίσιο της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

 

Βιβλιοπαρουσίαση:

Στην έκδοση της Σύγχρονης Εποχής Β. Μ. Μολότοφ, Προς την Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΣΕ, περιλαμβάνεται μεγάλο μέρος της επιστολής που απέστειλε το 1965 προς την ΚΕ του ΚΚΣΕ 
ο Β. Μ. Μολότοφ και μεταφράζεται για πρώτη φορά. Πρόκειται για ένα ντοκουμέντο που πραγματεύεται θεωρητικά και πολιτικά ζητήματα διαχρονικής σημασίας, που βοηθούν τον αναγνώστη να αντιληφθεί τη διαπάλη που αναπτύχθηκε με τις λαθεμένες αντιλήψεις περί «παλλαϊκού κράτους», «ποικιλίας μορφών μετάβασης στο σοσιαλισμό», «παλλαϊκού κόμματος», καθώς και στα ζητήματα των αγοραίων μεταρρυθμίσεων στη βιομηχανία και την αγροτική παραγωγή. Φωτίζει επίσης τη συνθετότητα και την απαιτητικότητα που είχε η αντιπαράθεση στα παραπάνω ζητήματα, την προσπάθεια για την αντιμετώπισή της, αλλά και τις αδυναμίες των ίδιων των στελεχών που υπερασπίστηκαν τον επαναστατικό χαρακτήρα του ΚΚΣΕ.

Τέλος, στο παρόν τεύχος δημοσιεύονται τα Κομματικά Ντοκουμέντα της περιόδου από 21.8.2024 έως 2.11.2024.