Της Σύνταξης


της Συντακτικής Επιτροπής της ΚΟΜΕΠ

H επιχειρούμενη αναδιάταξη του αστικού πολιτικού συστήματος με την άμεση παρακίνηση και προτροπή μονοπωλιακών ομίλων αντανακλά και την ένταση του ανταγωνισμού ανάμεσα σε τμήματα του ελληνικού κεφαλαίου (π.χ. στα πλαίσια της απελευθέρωσης των αγορών σε ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, μεταφορές κλπ.), καθώς και την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων ιδιαίτερα στην περιοχή των Βαλκανίων (π.χ. Κόσσοβο, ΠΓΔΜ κλπ.), την Κεντρική Ασία και αλλού.

Ορισμένες εξελίξεις στην καπιταλιστική οικονομία, ιδιαίτερα των ΗΠΑ, αναζωπυρώνουν τη συζήτηση για ένα νέο «μίγμα» διαχείρισης της στρατηγικής του κεφαλαίου, της στρατηγικής απελευθέρωσης των αγορών και της μείωσης του λεγόμενου «εργατικού κόστους». Μια σειρά «προβληματισμοί» αναδεικνύουν την ανάγκη διαμόρφωσης αποτελεσματικότερων μηχανισμών παρέμβασης του κράτους ώστε να εξασφαλίζεται η στρατηγική του κεφαλαίου, αντιμετωπίζοντας παράλληλα προβλήματα που δημιουργούνται, σαν αυτά που προέκυψαν με την αδυναμία αποπληρωμής των στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου στις ΗΠΑ. Οικονομολόγοι και πολιτικοί για λογαριασμό του συστήματος ανησυχούν στο ενδεχόμενο εκδήλωσης μιας βαθύτερης και γενικευμένης οικονομικής κρίσης. Αυτό είναι το πραγματικό περιεχόμενο πίσω από τις αναφορές σε αστικά έντυπα για «επιστροφή του Κέυνς», τις αναλύσεις επιφανών παραγόντων της σοσιαλδημοκρατίας για την ανάγκη «εκδημοκρατισμού του παγκόσμιου συστήματος διακυβέρνησης». Σε αυτό το πλαίσιο επανέρχονται τα ιδεολογήματα για «δικαιότερο φορολογικό σύστημα», για «ρύθμιση των σχέσεων δημόσιου - ιδιωτικού», «κοινωνικό κράτος» κλπ.

Τα αναζητούμενα εναλλακτικά μέτρα στη διαχειριστική ικανότητα του αστικού κράτους, ώστε να ελεγχθούν οι εργατικές και λαϊκές αντιδράσεις, εμφανίζονται από διάφορα τμήματα της σοσιαλδημοκρατίας και της «νέας αριστεράς» ως εναλλακτική πρόταση απέναντι στο «καταρρέον νεοφιλελεύθερο μοντέλο». Προβάλλονται τόσο από το ΠΑΣΟΚ όσο και από τις δυνάμεις του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και με ανταγωνισμό μεταξύ τους για το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της σοσιαλδημοκρατίας. Η ανανέωση του σοσιαλδημοκρατικού χώρου εμπεριέχει την προσπάθεια να εμφανίζεται ως ριζοσπαστική μια πολιτική γραμμή που επί της ουσίας όχι μόνο δεν αμφισβητεί, αλλά στηρίζει τη στρατηγική του κεφαλαίου.

Η Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ, στις 27 Ιανουαρίου 2008, επισημαίνει:

«Μετά τις εκλογές τα πιο ισχυρά τμήματα του κεφαλαίου παρεμβαίνουν άμεσα με τους μηχανισμούς και ειδικά με τα ΜΜΕ που διαθέτουν. Οι διαφορές και οι ανταγωνισμοί τους, που αφορούν στην κατάκτηση μεγαλύτερων μεριδίων στην οικονομική πίτα, καθώς και στην πολιτική επιρροή, δεν τους διαφοροποιούν στο γενικό στόχο: Στήριξη της εξουσίας και του πολιτικού συσχετισμού υπέρ των στρατηγικών επιλογών τους, του λεγομένου «ευρωμονόδρομου». Σε αυτό συντονίζονται απόλυτα».

Οι διαφορές ανάμεσα στα αστικά πολιτικά ρεύματα και οι αντιθέσεις ανάμεσα στα διάφορα τμήματα της αστικής τάξης δεν ακυρώνουν την ενιαία στρατηγική του κεφαλαίου. Γι’ αυτό και ανησυχούν και παρεμβαίνουν με στόχο την αναζωογόνηση του δικομματισμού ή του διπολισμού, την ανασυγκρότηση της σοσιαλδημοκρατίας και της κεντροαριστεράς ως ενός από τους δύο «πόλους» της αστικής διακυβέρνησης. Το γεγονός αυτό συνδέεται άμεσα με τις δυσκολίες που συναντάει το ΠΑΣΟΚ, ο κύριος φορέας της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα, ως κόμμα της αστικής κυβερνητικής εναλλαγής. Το πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ αντανακλά το γενικότερο ζήτημα «κρίσης» της σοσιαλδημοκρατίας, που συνδέεται με το γεγονός ότι τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, ως αστικά κόμματα, δυσκολεύονται σήμερα να εμφανιστούν ως πιο δίκαιη, πιο φιλεργατική εκδοχή της διαχείρισης στο πλαίσιο της σύγχρονης στρατηγικής της απελευθέρωσης των αγορών. Σημαντικά τμήματα της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων συνειδητοποιούν ότι ΠΑΣΟΚ και ΝΔ έχουν την ίδια πολιτική, ότι ευθύνονται το ίδιο για τα προβλήματά τους. Το ζήτημα που παραμένει άλυτο είναι να κατανοηθεί ο ταξικός χαρακτήρας αυτής της πολιτικής, ότι δηλαδή το πρόβλημα δεν είναι η κακή διαχείριση, η διαφθορά κλπ., αλλά ότι υπηρετεί απαρέγκλιτα την καπιταλιστική κερδοφορία με εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας.

Το ΚΚΕ επισημαίνει ότι ακριβώς για αυτό το λόγο η εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από τις μεταμφιέσεις του αστικού πολιτικού συστήματος, από την «ανανέωση» προσώπων, από τις «άφθαρτες» και συμμαχικές κυβερνήσεις, που ούτε στοχεύουν ούτε μπορούν να συγκρουσθούν με τα μονοπώλια, τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις.

Το ΚΚΕ προβάλλει ότι το ριζοσπαστικό, το ανατρεπτικό θα έρθει μέσα από την άνοδο της οργανωμένης πάλης του λαού, μέσα από την ενότητα της εργατικής τάξης με τα φτωχά λαϊκά στρώματα, μέσα από την ανασυγκρότηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Καλεί την εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα να μελετήσουν την πείρα τους, να εγκαταλείψουν μαζικά τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, να μην παγιδευτούν σε ψεύτικες ελπίδες, σε προσδοκίες από την αναπαλαίωση του αστικού πολιτικού συστήματος.

Είναι ισχυρές στο λαό οι κοινοβουλευτικές αυταπάτες, ότι δηλαδή η κατάσταση μπορεί να αλλάξει προς όφελος της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, από τα πάνω και μέσα από αλλαγές στο αστικό κοινοβούλιο.

Η ανάπτυξη των απεργιακών κινητοποιήσεων με αιχμές το νέο νόμο για το ασφαλιστικό, τις ιδιωτικοποιήσεις, την Εθνική Συλλογική Σύμβαση και τις κλαδικές συμβάσεις εργασίας με σημαντικό σταθμό την απεργιακή πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση του ΠΑΜΕ προσφέρεται για την εξαγωγή συμπερασμάτων από την εργατική τάξη.

Το ΚΚΕ προβάλλει ως προϋπόθεση για θετικές κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες την ανασύνθεση του συνδικαλιστικού εργατικού κινήματος με την ενίσχυση του ταξικού πόλου, του ΠΑΜΕ, σε γραμμή απόρριψης των εργοδοτικών και συμβιβασμένων συνδικαλιστικών ηγεσιών.

Γι’ αυτές του τις θέσεις το ΚΚΕ δέχεται συστηματική και πολύμορφη επίθεση, με στόχο να ανακοπεί η τάση αύξησης της επιρροής του, να απομονωθεί, να μπει στη γωνία ή να πιεστεί να αλλάξει πολιτική, να εγκαταλείψει τη στρατηγική του, να ενσωματωθεί στα σενάρια διαχείρισης του αστικού συστήματος. Η επίθεση αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί άσχετα από τη συνολική προσπάθεια ανασύνθεσης του αστικού πολιτικού συστήματος και ιδιαίτερα από τις διεργασίες στο σοσιαλδημοκρατικό χώρο.

Η δράση των δυνάμεων του δεξιού οπορτουνισμού και ιδιαίτερα του πολιτικού του φορέα, του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, αποτελεί αιχμή του δόρατος αυτής της επίθεσης. Δεν είναι άλλωστε τυχαία η υπέρμετρη προβολή του τελευταίου μέσα από τα γκάλοπ, τα αφιερώματα των έντυπων και ηλεκτρονικών ΜΜΕ το διάστημα πριν και ιδιαίτερα μετά το 5ο Συνέδριο και την εκλογή της νέας του ηγεσίας.

Με αφορμή αυτές τις εξελίξεις η ΚΟΜΕΠ φιλοξενεί στην ενότητα «Ιδεολογία - Πολιτική» άρθρα που συμβάλλουν στην κατανόηση του ρόλου των δυνάμεων του δεξιού οπορτουνισμού σε αυτές τις συνθήκες, της ιστορικής διαδρομής και της σύγχρονης εξέλιξης του σοσιαλδημοκρατικού ρεύματος.

Δημοσιεύεται άρθρο κριτικής των θέσεων του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, όπως κυρίως αυτές εκφράστηκαν στο 5ο Συνέδριό του, αλλά και της δράσης του μέσα στο γενικότερο πλαίσιο των πολιτικών εξελίξεων.

Δημοσιεύεται το πρώτο μέρος άρθρου που αναφέρεται στην ιστορική πορεία διαμόρφωσης της σοσιαλδημοκρατίας ως σύγχρονου αστικού κόμματος, καθώς και στη σημερινή της κρίση. Στο πρώτο μέρος του άρθρου αναδεικνύεται μέσα από σημαντικούς ιστορικούς σταθμούς το πώς τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα αποκόπηκαν από το μαρξισμό και συγκροτήθηκαν ως το οπορτουνιστικό ρεύμα των αρχών του 20ού αιώνα και πώς στη συνέχεια εξελίχθηκαν σε κόμματα του αστικού ρεφορμισμού, σε βασικά αστικά κόμματα διακυβέρνησης. Το άρθρο έχει ειδική αναφορά στη διαμόρφωση αυτού του ρεύματος στην Ελλάδα.

Η ΚΟΜΕΠ στο προηγούμενο τεύχος της ξεκίνησε τη δημοσίευση σειράς διαλέξεων γύρω από ζητήματα θεωρίας για τη στρατηγική, την επαναστατική πολιτική του ΚΚ. Συνεχίζοντας αυτή την προσπάθεια στο τρίτο τεύχος του 2008 δημοσιεύεται, στην ενότητα «Διαλέξεις», κείμενο της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ με τίτλο: «Η θεωρητική θεμελίωση της σοσιαλιστικής επανάστασης και της δικτατορίας του προλεταριάτου».

Εχουν περάσει 40 χρόνια από τα γεγονότα του Μάη του 1968 στη Γαλλία. Αμέτρητα είναι τα αστικά και οπορτουνιστικά αφιερώματα που στοχεύουν στη διαστρέβλωση των γεγονότων, την παρουσίασή τους ως ένα νεανικό αυθόρμητο ξέσπασμα, ως μια φοιτητική εξέγερση. Τα πολιτικά συμπεράσματα αυτών των αφιερωμάτων οδηγούν στην αμφισβήτηση του ιστορικού ρόλου της εργατικής τάξης και της πρωτοπορίας της, του ΚΚ, την αναζήτηση «νέων κινημάτων» και «ιστορικών υποκειμένων». Το άρθρο που δημοσιεύουμε στην ενότητα «Ιστορία» προσπαθεί να δώσει συγκεκριμένα στοιχεία σε σχέση με τον καθοριστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο της εργατικής τάξης στα γεγονότα του Γαλλικού Μάη, να προσεγγίσει τις βαθύτερες οικονομικές και πολιτικές αιτίες που τα γέννησαν, να διατυπώσει προβληματισμούς σε σχέση με το ρόλο του Γαλλικού ΚΚ στην εξέλιξη των γεγονότων με βάση την ευρωκομμουνιστική στρατηγική του.

Στην ενότητα «Σοσιαλισμός» συνεχίζουμε τη δημοσίευση παρεμβάσεων από το διήμερο θεωρητικό συμπόσιο που φιλοξενήθηκε από την ΚΟΜΕΠ το Δεκέμβριο του 2007. Σε αυτό το τεύχος δημοσιεύεται η παρέμβαση της συντρόφισσας Ταμίλα Γιαμπρόβα, Προέδρου της «Ενωσης Κομμουνιστών Ουκρανίας», επικεφαλής της Συντακτικής Επιτροπής του ρωσόφωνου περιοδικού «Μαρξισμός στη σύγχρονη εποχή», με τίτλο: «Βασικές κατευθύνσεις της πολιτικής οικονομίας του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ στις δεκαετίας 1950-1980 και η επιρροή τους στην κατάσταση της σοβιετικής οικονομίας».

Στο τεύχος Μαΐου - Ιουνίου του 2008 της ΚΟΜΕΠ δημοσιεύονται κομματικά ντοκουμέντα της περιόδου από 27.2.2008 έως 20.4.2008.